Rocznik Literacki
| «Літаратурны штогоднік» | |
|---|---|
| Арыгінальная назва |
Rocznik Literacki |
| Краіна |
 Расійская імперыя |
| Галоўны рэдактар | Рамуальд Андрэевіч Падбярэскі |
| Заснавана | 1843 |
| Спыненне публікацый | 1849 |
| Мова | польская |
| Галоўны офіс |
Санкт-Пецярбург (т. 1—3) Вільня (т. 4) |
| Тыраж | |
«Rocznik Literacki» («Літаратурны штогоднік») — літаратурна-мастацкі альманах XIX ст. Выдаваўся Р. Падбярэскім у Санкт-Пецярбургу ў 1843—1846 гг. (т. 1—3) і Вільні ў 1849 г. (т. 4) на польскай мове.
Тэматыка[правіць | правіць зыходнік]
Задуманы як навукова-літаратурны, але з-за недазволу цэнзуры друкаваў пераважна літаратурныя творы. Дзякуючы кпопатам выдаўца меў шырокі попыт і вялікі тыраж (да 600 экз.). Арыентаваўся на дэмакратычныя пласты насельніцтва заходніх губерняў Расійскай імперыі, што найбольш выявілася, калі Падбярэскі адышоў ад кансерватыўнай групоўкі літаратараў (Г. Равускі, М. Грабоўскі, І. Галавінскі), таксама ад ліберала Ю. І. Крашэўскага, надрукаваўшы артыкул А. Грыфа, дзе сцвярджалася права літаратуры адлюстроўваць рэальнае жыццё. 3 гістарычных матэрыялаў надрукаваны 2 раздзелы працы «Гісторыя ў легендзе» (пра Ефрасінню Полацкую) М. Борха, «Погляд на першапачатковую гісторыю Літвы» І. Анацэвіча, «Пра спосабы вядзення вайны старажытнымі ліцвінам» А. Падбярэскага і інш. Альманах публікаваў вершы Т. Лады-Заблоцкага, Т. Зана, А. Э. Адынца, І. Кулакоўскага, Ф. Рысінскага і інш., фрагменты з твораў Ю. Крашэўскага, Г. Равуцкага, М. Грабоўскага і інш., вершы і 2 раздзелы «Шляхціца Завальні» Я. Баршчэўскага. Меў высокі ўзровень мастацкага афармлення, змяшчаў ілюстрацыі, партрэты тагачасных літаратараў і навукоўцаў, музычныя творы кампазітараў А. Абрамовіча, С. Манюшкі. У сувязі са зменаю палітычных настрояў у грамадстве («вясна народаў») Падбярэскі ў прадмове да 4 т. адмовіўся ад супрацоўніцтва з кансерватарамі і выклаў новую праграму свайго выдання, ажыццявіць якую здолеў у новым альманаху «Pamiętniki naikowa-literacki».
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Хаўстовіч, М. Рочнік літэрацкі / Мікола Хаўстовіч // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 1: Пузыны — Усая / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 2001. — 591 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0214-8. — С. 122.