Аміліна гара
| Аміліна гара | |
|---|---|
|
Катэгорыя МСАП — III (Помнік прыроды) |
|
| Размяшчэнне | Беларусь |
| Плошча | 0,2 |
| Дата заснавання | 19 студзеня 2009 |
  Аміліна гара |
|
 Аміліна гара |
|
Аміліна гара — геалагічны помнік прыроды мясцовага значэння ў Беларусі, размешчаны за 4 кіламетры на ўсход ад будынка сельсавета вёскі Гародзькі Валожынскага раёна Мінскай вобласці і 15,6 кіламетры на паўночны захад ад цэнтра горада Валожына. Ахоўны статус нададзены 19 студзеня 2009 года.
Апісанне[правіць | правіць зыходнік]
Плошча ахоўнай зоны помніка прыроды складае 0,2 км². Граніца праходзіць на поўначы ўздоўж дарогі Гародзькі-Гарадзілава, на ўсходзе па мяжы вёскі Ганькавічы, на поўдні ўздоўж чыгункі Ліда-Маладзечна, на захадзе ўздоўж мясцовай дарогі, якая злучае чыгунку з дарогай Гародзькі-Гарадзілава.
Аміліна гара ўяўляе сабой вузкую, выразна выяўленую ў рэльефе водна-ледавіковая граду, якая выгнулася на поўнач з канцамі, арыентаванымі на паўднёвы захад і паўднёвы ўсход. Яна мае даўжыню 0,6 км, шырыню — да 50 м. Форма складзена слаістымі водна-ледавіковымі пяскамі і пясчана-жвірова-галечнымі адкладамі. Слаі пяску і пясчана-жвіровых адкладаў маюць схіл на поўдзень да лагчыны з далінай ракі Заходняя Бярэзіна. Паверхня Амілінай гары няроўная і ўтворана са мноства ўзвышшаў. Самы высокі ўзгорак на поўначы помніка. Абсалютная вышыня вяршыні дасягае 204,9 м над узроўнем мора, адносная — 20 м. У бок Бярэзінскай лагчыны ўзгоркі памяншаюцца і робяцца больш дробнымі, але застаюцца з вельмі выразнымі схіламі (22 — 25) і вузкімі грэбнямі. На іх паверхні размешчана мноства валуноў крышталічных парод да 1,5 м па перыметры. На поўдні гара паступова пераходзіць у роўную пляцоўку, нахіленую да лагчыны. Аміліна гара — параўнальна рэдкая для вобласці беларускіх узгоркаў форма водна-ледавіковага рэльефу і сведка найбольш тыповых геалагічных працэсаў эпохі адступлення перадапошняга ледавіка. Яна ўтварылася 220—150 тыс. гадоў назад падчас сожскага зледзянення ў выніку накаплення пяску, жвіру, галькі, валуноў і марэнных супескаў каля краю актыўнай крыніцы ў перыяд яе часовага спынення.
Помнік Аміліна гара захаваўся ў прыродным стане, не быў закрануты актыўнай антрапагеннай дзейнасцю. Ён з'яўляецца эталонам марэнных град і ўзгоркаў канцова-марэнных узвышшаў цэнтральнай Беларусі.