Брусельскі пакт

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Брусельскі дагавор або брусельскі пакт (фр.: Organisation du Traité de Bruxelles, англ.: Brussels Treaty Organisation) — ваенны дагавор падпісаны 17 сакавіка 1948 Францыяй, Вялікабрытаніяй і краінамі Бенілюкса.

Брусельскі дагавор ўяўляў сабой працяг і пашырэнне Дзюнкеркскага пакта падпісанага Францыяй і Вялікабрытаніяй у 1947 годзе. На базе гэтага дагавора ў 1954 годзе быў складзены дагавор пра Заходнееўрапейскі саюз. У прэамбуле Брусельскага дагавора пазначана мэта супрацоўніцтва - сумесная рэакцыя на магчымую ў будучыні агрэсію з боку Германіі, хоць у той час яна была дэмілітарызаваная і кантралявалася сіламі кааліцыі. То бок асноўнай мэтай дагавора было стварэнне ваеннай і стратэгічнай кааперацыі ў адказ на магчымую савецкую агрэсію ў цэнтральнай і ўсходняй Еўропе, і знайшло неўзабаве сваё пацверджанне ў лютым 1948 года ў камуністычнай змове ў Чэхаславакіі. У выпадку савецкай агрэсіі па дамове адносна невялікія вайсковыя сілы саюзнікаў павінны былі дзейнічаць сумесна. Гэта супрацоўніцтва, вядома, не магло ўраўнаважыць ваенныя сілы ў Еўропе, аднак было задумана і стала прыступкай да трансатлантычнага супрацоўніцтва з ЗША і годам пазней вылілася ў маштабны дагавор пра стварэнне НАТА. Усе пяць краін, якія падпісалі дамову сталі членамі НАТА.

Падпісаны
Набыў моц
Дакумент
1948
1948
Брусельскі пакт
1951
1952
Парыжскі дагавор
1954
1955
Парыжскія пагадненні
1957
1958
Рымскі дагавор
1965
1967
Дагавор зліцця
1975
недастасоўна
Рашэнне Еўрапейскага савета
1986
1987
Адзіны еўрапейскі акт
1992
1993
Маастрыхцкі дагавор
1997
1999
Амстэрдамскі дагавор
2001
2003
Ніцкі дагавор
2007
2009
Лісабонскі дагавор
                       
Тры апоры Еўрапейскага саюза:  
Еўрапейскія супольнасці:  
Еўрапейская супольнасць па атамнай энергіі (Еўратам)
Еўрапейскае аб’яднанне вугалю і сталі (ЕАВС) Тэрмін дзеяння мінуў у 2002-м Еўрапейскі саюз (ЕС)
    Еўрапейская эканамічная супольнасць (ЕЭС) Еўрапейская супольнасць (ЕС)
    TREVI Правасуддзе і ўнутраныя справы (ПУД)  
  Паліцэйскае і судовае супрацоўніцтва па крымінальных справах (ПССУ)
  Еўрапейскае палітычнае супрацоўніцтва (ЕПС) Агульная знешняя палітыка і палітыка бяспекі (АЗПБ)
Некансалідаваныя органы Заходнееўрапейскі саюз (ЗЕС)    
Спыненне дзейнасці да 2011-га