Насельніцтва Саудаўскай Аравіі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Насельніцтва Саудаўскай Аравіі на 2017 год паводле розных ацэнак складае ад 28,5[1] да 33 млн чал. З іх каля 20 - 30 % прыходзіцца на мігрантаў (у асноўным з арабскіх краін Блізкага Усходу: Егіпта, Емена).

Натуральны і механічны рух[правіць | правіць зыходнік]

Полава-ўзроставая піраміда, 2016

У другой палове XX стагоддзя каралеўства адзначалася аднымі з найшвышэйшых у свеце тэмпамі росту насельніцтва, што было абумоўлена не толькі традыцыйна высокай нараджальнасцю, але і нафтавым бумам. Гіганцкія запасы нафты патрабавалі працоўных рук для яе здабычы, што прывяло да наплыву мігрантаў. Шалёныя нафтадаляры дазволілі ствараць нябачаную раней гарадскую інфраструктуру і імпартаваць харчаванне ў любой неабходнай колькасці, і гэта азначала, што рост насельніцтва больш не мусіць падтрымлівацца адпаведным селььскагаспадарчым асваеннем тэрыторыі.

У пачатку ХХІ стагоддзя тэмпы росту запаволіліся. Каэфіцыент нараджальнасці у 2017 склаў 18,3 нараджэнняў на 1000 чалавек (вельмі моцна скараціўся за апошняе дзесяцігоддзе). Паказчык смяротнасці — 3,5 смяротных выпадкаў на 1000 чалавек (застаецца адным з найніжэйшых у свеце). Такім чынам, натуральны прырост склаў каля 15 праміле, міграцыйны прырост у апошні час запаволіўся і ў 2017 нават быў адмоўным[2]. Працягласць жыцця перавышае 75 гадоў. Прыцягненне працоўных мігрантаў прывяло да таго, што мужчнынскае насельніцтва па колькасці значна пераўзыходзіць жаночае.

Этнічны склад[правіць | правіць зыходнік]

Шчыльнасць насельніцтва, 2010

Прыкладна 90 % насельніцтва з'яўляюцца этнічнымі арабамі. Акрамя таго ёсць значная колькасць эмігрантаў іншых этнічных груп з Азіі і Афрыкі: індусаў — 1,4 млн, пакістанцаў — 1,5 млн, бангладэшцаў — 0,4 млн, філіпінцаў — 500 000. У каралеўстве ёсць каля 100 000 грамадзян заходніх краін, большасць якіх жыве кампактнымі групамі.

Размяшчэнне насельніцтва[правіць | правіць зыходнік]

Пустынны клімат Саудаўскай Аравіі не спрыяе сельскагаспадарчаму асваенню тэрыторыі, таму заселена краіна даволі рэдка. Сярэдняя шчыльнасць насельніцтва сладае 15 чалавек на квадратны кіламетр. Размеркавана насельніцтва нераўнамерна: некаторыя гарады і аазісы маюць шчыльнасць насельніцтва больш за 1000 чалавек на км², многія пустынныя раёны не заселены ўвогуле. Найбольшую шчыльнасць мае акрузе Асір, дзе клімат вільгатнейшы.

Рассяленне насельніцтва[правіць | правіць зыходнік]

Да 60-х гадоў мінулага стагоддзя большасць насельніцтва было качавым ці паўкачавым; але цяпер гэтая адзнака не перавышае ўзровень 5 %. Сёння 83 % саудаўцаў пражывае у гарадах, буйнейшыя з якіх — Эр-Рыяд (6,5 млн у агламерацыі[3]), Джыда (4 млн), Мека (1,7 млн), Медына (1,28 млн).[4]

Рэлігія[правіць | правіць зыходнік]

Дарожныя паказальнікі, што забараняюць немусульманам уезд у Меку і Медыну

Афіцыйная і адзіная рэлігія Саудаўскай Аравіі — іслам. Большасць насельніцтва прытрымліваецца строгай інтэрпрэтацыі ісламу, вядомай як «вахабізм». Саудаўцы вызнаюць салафію, што азначае «разуменне рэлігіі ў тым выглядзе, у якім яе разумеў Прарок і яго паплечнікі», «вяртанне да Карану і Суны». Шыіцкае насельніцтва ацэньваецца прыкладна ў 15 % (у асноўным ва ўсходніх абласцях краіны і на мяжы з Еменам). У краіне дзейнічае рэлігійная паліцыя. Жаўнеры Шарыяцкай гвардыі стала патрулююць вуліцы і грамадскія ўстановы з мэтай спынення спроб парушэння канонаў ісламу. У выпадку выяўлення парушэння вінаваты нясе адпаведнае пакаранне, ад штрафу да адсячэння галавы.

Мусульмане-замежнікі, што пражылі на тэрыторыі краіны 10 гадоў, могуць атрымаць саудаўскае грамадзянства. Ад іншаземцаў-іншаверцаў урад каралеўства патрабуе пераходу ў іслам. Дазволены часовы ўезд людзей, што належаць да рэлігійных меншасцей, з забаронай правядзенняў іх багаслужэнняў. Для замежнікаў-немусульман існуе забарона на наведванне свяшчэнных гарадоў Меккі і Медзіны. Для вызначэнне рэлігійнай прыналежнасці ў саудаўскай візе змяшчаецца графа аб веравызнанні замежніка, што дазваляе рэлігійнай паліцыі разварочваць замежных грамадзян-немусульман ад пад'ездаў у святыя гарады.

Паводле некаторых ацэнак, ад 500 000 да 1 млн чалавек прытрымліваецца каталіцкай веры. Паводле вынікаў даследавання міжнароднай дабрачыннай хрысціянскай арганізацыі «Open Doors» за 2010 год, Саудаўская Аравія займае 3 месца ў спісе краін, дзе хрысціян часцей за ўсё ўшчамляюць у правах.

Зноскі