Раман Сямёнавіч Чабатароў

Раман Сямёнавіч Чабатароў
Дата нараджэння	15 кастрычніка 1905(1905-10-15)
Месца нараджэння	Ушацкі раён, Беларусь
Дата смерці	20 мая 1981(1981-05-20) (75 гадоў)
Месца смерці	Кіеў, УССР, СССР
Род дзейнасці	паразітолаг
Навуковая сфера	паразіталогія
Месца працы	Віцебскі ветэрынарны інстытут Ленінградскі ветэрынарны інстытут Ваенна-медыцынская акадэмія імя С. М. Кірава[d] Арэнбургскі сельскагаспадарчы інстытут[d] Кіеўскі ветэрынарны інстытут[d] I. I. Schmalhausen Institute of Zoology[d]
Альма-матар	Віцебскі ветэрынарны інстытут (1928)
Узнагароды	Медаль «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941-1945 гг.»

Раман Сямёнавіч Чабатаро́ў (15 кастрычніка 1905—20 мая 1981) — вучоны ў галіне паразіталогіі, доктар ветэрынарных навук (1944), акадэмік Акадэміі навук БССР (1961), Акадэміі сельскагаспадарчых навук БССР (1959), прафесар (1944).

Біяграфія

Нарадзіўся ў вёсцы Старынка (зараз ва Ушацкім раёне Віцебскай вобласці Беларусі). У 1925 годзе скончыў сярэднюю школу і паступіў у Віцебскі ветэрынарны інстытут, які скончыў у 1929 годзе. З 1930 г. ардынатар клінікі інвазійных хвароб, з 1930 г. асістэнт кафедры паразіталогіі Віцебскага ветэрынарнага інстытута. У 1932—1933 гг. Р. С. Чабатароў у Ленінградзе, праходзіць навучанне у Ваенна-медыцынскай акадэміі і Ленінградскім ветэрынарным інстытуце. У 1933—1935 гг. на пасадах асістэнта, загадчыка кафедрай паразіталогіі ў Арэнбургскім сельскагаспадарчым інстытуце. У 1935 годзе абіраецца на пасаду загадчыка кафедрай паразіталогіі і інвазійных хваробаў Кіеўскага ветэрынарнага інстытута, дзе працуе да пачатку Вялікай Айчыннай вайны. У 1937 гадзе ў Маскоўскім зоаветэрынарным інстытуце абараніў кандыдацкую дысертацыю па тэме «Зімовае заклешчванне буйной рагатай жывёлы». У ліпені 1941 г. Р. С. Чабатароў прызначаны начальнікам добраахвотніцкага санітарнага атрада на Паўднёва-Заходнім фронце. У жніўні ён адкліканы з фронту. Прымаў удзел у эвакуацыі ў тыл Кіеўскага ветэрынарнага інстытута. У 1942 годзе абараніў доктарскую дысертацыю па праблеме піраплазмозу коней у Казанскім універсітэце. У верасні 1944 г.прызначаны загадчыкам кафедрай паразіталогіі і інвазійных хвароб, пазней — намеснікам дырэктара Свярдлоўскага сельскагаспадарчага інстытута, у якім працаваў да 1944 года. Пасля вызвалення Кіева Р. С. Чабатароў узначальвае кафедру паразіталогіі і інвазійных хвароб, а потым на пасадах дырэктара і загадчыка кафедрай паразіталогіі Львоўскага ветэрынарнага інстытута. З 1949 года зноў у Кіеве, у Інстытуце заалогіі. З красавіка 1959 да 1968 года Р. С. Чабатароў на пасадзе дырэктара Беларускага навукова-даследчага ветэрынарнага інстытута, у якім працуе да 1976 г.

Навуковая і грамадская дзейнасць

Р. С. Чабатарову належаць навуковы працы па біялогіі ўзбуджальнікаў і пераносчыкаў паразітозаў, гісторыі медыцынскай і ветэрынарнай паразіталогіі і інш. Прапанаваў сістэму мерапрыемстваў па барацьбе с паразітозамі сельскагаспадарчых жывёл і чалавека. Распрацаваў методыку вывучэння паразіталагічных сітуацый. З’яўляецца аўтарам больш за 160 друкаваных прац. Мае 2 аўтарскія пасведчанні на вынаходніцтвы.

Неаднаразова выбіраўся дэпутатам раённых Саветаў, быў членам Пленума секцыі жывёлагадоўлі і ветэрынарыі Заходняга аддзялення УАСГНІЛ, членам праўлення Усесаюзнага таварыства паразітолагаў пры Акадэміі навук СССР, старшынёй Беларускага аддзялення Усесаюзнага таварыства ветэрынарных работнікаў (УТВР).

Сярод апублікаваных прац вучонага:

• Паразітарныя захворванні буйной рагатай жывёлы і дробнай рагатай жывёлы. — Мн., 1932.;
• Пироплазмоз лошадей. — Киев, 1951.;
• Краткий паразитологический словарь / Р. С. Чеботарев, Ю. Б. Ратнер; под ред. Х. С. Горегляда. — Мн.: Сельхозиздат, 1962.;
• Справочник по ветеринарной и медицинской паразитологии. — Мн.: Наука и техника, 1971.;
• Борьба с паразитозами сельскохозяйственных животных. — Мн., 1972.;
• Очерки по истории медицинской и ветеринарной паразитологии / Р. С. Чеботарев; под ред. Х. С. Горегляда. — Мн.: Наука и техника, 1977.

Узнагароды

• Медаль «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»
• Ордэн «Знак Пашаны»
• Медаль ВДНГ СССР (1955)

Літаратура

• Чабатароў Раман Сямёнавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 17: Хвінявічы — Шчытні / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 17. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0279-2 (т. 17).
• Чабатароў Раман Сямёнавіч // Беларусь: Энцыкл. даведнік / Беларуская энцыклапедыя; Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 753. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
• Чабатароў Раман Сямёнавіч // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз. — С. 306—307.

Спасылкі

• Акадэмік ЧАБАТАРОЎ Раман Сямёнавіч // Нацыянальная акадэмія навук Беларусі
• Якубоўскі М. В., Двойнас Г. М. Раман Сямёнавіч Чабатароў (Да 90-годдзя з дня нараджэння) // Нацыянальная акадэмія навук Беларусі. Серыя аграрных навук.
• Чабатароў, Раман Сямёнавіч (доктар ветэрынарных навук; 1905—1981) Архівавана 6 сакавіка 2019. // Нацыянальная бібліятэка Беларусі
• Якубовский М. В. РОМАН СЕМЕНОВИЧ ЧЕБОТАРЕВ (к 105-летию со дня рождения) (руск.) // Весці Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, № 3, 2010. Серыя аграрных навук.
• История кафедры паразитологии и инвазионных болезней (руск.) // Сайт УА «Віцебская ордэна „Знак Пашаны“ дзяржаўная акадэмія ветэрынарнай медыцыны»
• Раман Сямёнавіч Чабатароў у базе даных «История белорусской науки в лицах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)