Спіс людзей, арыштаваных за рэдагаванне Вікіпедыі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Басэль Хартабіль Сафадзі. Фотаздымак 2010 года з Паўднёвай Карэі. Ён быў пакараны смерцю сірыйскімі ўладамі ў 2015 годзе.

Некаторыя рэдактары Вікіпедыі былі зняволеныя ўрадамі краін за ўклад у энцыклапедыю.

Беларусь[правіць | правіць зыходнік]

Марк Бернштэйн (трымае мікрафон) на Маскоўскай Вікіканферэнцыі, 2014 г.

Марк Бернштэйн — беларускі рэдактар Вікіпедыі на рускай мове. Быў затрыманы 11 сакавіка 2022 года за парушэнне расійскага закона аб ваеннай цэнзуры ў 2022 годзе[en] з-за рэдагавання артыкулаў Вікіпедыі пра расійскае ўварванне ва Украіну ў 2022 годзе і асуджаны на спачатку 15 дзён арышту, а пазней — на тры гады абмежавання волі без накіравання ў папраўчую ўстанову[1][2][3].

Павел Пернікаў — удзельнік некалькіх раздзелаў Вікіпедыі (у тым ліку двух беларускіх). 7 красавіка 2022 года быў асуджаны на два гады калоніі ўзмоцненага рэжыму за допісы ў інтэрнэце, якія «дыскрэдытуюць Рэспубліку Беларусь», у тым ліку дзве праўкі ў Вікіпедыі пра палітычныя рэпрэсіі ў Беларусі[4][5][6].

Саудаўская Аравія[правіць | правіць зыходнік]

Two young men, one in a collared shirt and one in a maroon hoodie, facing the camera
Усама Халід і Зіяд ас-Сафіяні ў 2016 годзе.

Усама Халід[en] (араб. أسامة خالد‎‎) — былы адміністратар арабскай Вікіпедыі з Саудаўскай Аравіі, у верасні 2020 года быў асуджаны да пяці гадоў пазбаўлення волі за «разгойдванне грамадскай думкі» і «парушэнне грамадскай маралі» шляхам унясення правак, «крытычных адносна пераследу палітычных актывістаў у краіне»[7]. Прысуд Халіду быў павялічаны да 32 гадоў у верасні 2022 года ў рамках кампаніі па падаўжэнні тэрмінаў зняволення палітычных зняволеных, аб гэтым паведамляюць Democracy for the Arab World Now[en] і SMEX[en], ліванская няўрадавая арганізацыя[8][9].

Зіяд аль-Саф’яні[en] (араб. زياد السفياني‎‎) — таксама былы адміністратар арабскай Вікіпедыі, таксама быў абвінавачаны ў «разгойдванні грамадскай думкі» і «парушэнні грамадскай маралі» праз унясенне правак, якія «крытыкуюць пераслед палітычных актывістаў у краіне». У верасні 2020 года яго асудзілі да васьмі гадоў пазбаўлення волі[7][8][9].

Сірыя[правіць | правіць зыходнік]

Басэль Хартабіль[en] (араб. باسل خرطبيل‎‎) быў удзельнікам шэрагу праектаў з адкрытым зыходным кодам, разам з Вікіпедыяй; яго арышт у 2012 годзе, верагодна, быў звязаны з яго дзейнасцю ў інтэрнэце. Ён быў пакараны смерцю ў турме Адра[en] каля Дамаска ў 2015 годзе[10]. У 2017 годзе некалькі арганізацый, у тым ліку Wikimedia Foundation, стварылі стыпендыю Bassel Khartabil Free Culture Fellowship у яго гонар. Яна была запушчана з трохгадовым абавязацельствам прасоўваць такія каштоўнасці, як адкрытая культура, радыкальнае распаўсюджванне, свабодныя веды, рэміксаванне, калабарацыі, мужнасць, аптымізм і чалавечнасць[11].

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. "Belarusian Blogger Handed Parole-Like Sentence" [англійская]. 2022-06-24. Архівавана з арыгінала 2022-06-25.
  2. Song, Victoria (2022-03-11). "A top Wikipedia editor has been arrested in Belarus" [англійская]. Архівавана з арыгінала 2022-03-11.
  3. "В Беларуси задержали Марка Бернштейна — активиста и популяризатора интернет-энциклопедии Wikipedia.org" [руская]. 2022-03-11. Архівавана з арыгінала 2022-03-11.
  4. "В Беларуси редактора "Википедии" приговорили к 2 годам колонии по статье о "дискредитации" страны" [In Belarus, the editor of "Wikipedia" was sentenced to 2 years in prison under an article about "discrediting" the country]. Настоящее Время [руская]. 2022-04-07. Архівавана з арыгінала 2022-06-01. Праверана 2022-04-20.
  5. "В Беларуси редактора "Википедии" приговорили к 2 годам колонии за правки в статьях о протестах" [Wikipedia editor sentenced to 2 years in prison in Belarus for editing articles about protests]. Esquire (Russian edition) [руская]. 2022-04-07. Архівавана з арыгінала 2023-01-16. Праверана 2022-04-20.
  6. "Редактора Википедии из Бреста приговорили к двум годам колонии за правки к статьям, "дискредитирующие Белоруссию"" [Wikipedia editor from Brest sentenced to two years in prison for editing articles “discrediting Belarus”]. Fontanka.ru [руская]. 2022-04-07. Архівавана з арыгінала 2022-07-17. Праверана 2022-04-20.
  7. а б Belanger, Ashley (2023-01-06). "Wikipedia admin jailed for 32 years after alleged Saudi spy infiltration". Ars Technica [амерыканская англійская]. Архівавана з арыгінала 2023-01-19. Праверана 2023-01-16.
  8. а б Saudi Arabia jails two Wikipedia staff in ‘bid to control content’, Ả Rập Xê Út phạt tù hai nhân viên Wikipedia trong 'nỗ lực kiểm soát nội dung' // The GuardianUK: GMG, 2023. — ed. size: 161152 — ISSN 0261-3077
  9. а б "Saudi Arabia 'infiltrated' Wikipedia to control content, activists say". Middle East Eye [англійская]. 2023-01-05. Архівавана з арыгінала 2023-01-27. Праверана 2023-01-16.
  10. "Bassel Khartabil: Syrian internet freedom activist 'executed'". BBC News [брытанская англійская]. 2017-08-02. Архівавана з арыгінала 2023-03-15. Праверана 2023-03-15.
  11. Maher, Katherine. Honoring our friend Bassel: Announcing the Bassel Khartabil Free Culture Fellowship (англ.). Diff (11 жніўня 2017). Архівавана з першакрыніцы 3 лютага 2023. Праверана 15 сакавіка 2023.