Юрый Іосіфавіч Хашчавацкі

Юрый Іосіфавіч Хашчавацкі
Дата нараджэння	18 кастрычніка 1947(1947-10-18) (77 гадоў)
Месца нараджэння	Адэса, Адэская вобласць, УССР, СССР
Грамадзянства	СССР  Беларусь
Адукацыя	Адэская нацыянальная акадэмія харчовых тэхналогій
Месца працы	Беларусьфільм
Прафесія	кінарэжысёр, сцэнарыст, рэжысёр
Узнагароды	Лаўровая галіна (2012)
IMDb	ID 0153872

Юрый Іосіфавіч Хашчавацкі (нар. 18 кастрычніка 1947, Адэса) — беларускі кінарэжысёр, сцэнарыст грамадскі дзеяч, палітык. Член Міжнароднай і Еўразійскай акадэмій тэлебачання і радыё. Лаўрэат міжнародных кінафестываляў у Нью-Ёрку, Сан-Францыска, Жэневе, Берліне, Мюнхене, Лейпцыгу, Бялградзе, Кіеве, Санкт-Пецярбургу.

У кінематографе

Скончыў Адэскі тэхналагічны інстытут. Пасля размеркавання ў Мінск супрацоўнічаў як пазаштатны аўтар з Беларускім тэлебачаннем, пазней — рэжысёр. У 1981-м скончыў Ленінградскі дзяржаўны інстытут тэатру, музыкі і кінематаграфіі.

Аўтар больш як трыццаці кінафільмаў, многія адзначаныя прызамі міжнародных фестываляў: «Гэта ціхае жыццё ў Глыбокім» (1985), «Тут быў Крылоў» (1987), «Сустрэчны пазоў» (1989), «Усё добра» (1991), «Рускае шчасце» (1992), «Аазіс» (1996), «Час Чжоў Энлая» (1998), «Богі сярпа і молата» (2000), «Дажыць да кахання» (2002), «Каўказскія нявольнікі» (2002), «У пошуках ідышу» (у сааўтарстве з А. Гарадніцкім і інш., 2008).

Найбольш вядомая стужка — «Звычайны прэзідэнт» (54 мін., 1996), знятая ў жанры палітычнага памфлету. Праца ўзнагароджаная Прэміяй міру на Берлінскім кінафестывалі, Гран-пры «Human Rights Watch» у Нью-Ёрку, прызам «Залатая брама» ў Сан-Францыска. Аўтар сцэнару стужкі — Леанід Міндлін, у якасці прадзюсара выступіў Пётр Марцаў. У стужцы зняўся экс-міністр МУС Беларусі Юрый Захаранка, які ў 1999 годзе будзе выкрадзены недалёка ад свайго дому.

Розгалас мела і стужка «Плошча», знятая ў жанры дакументальнай хронікі, прысвечанай прэзідэнцкай кампаніі 2006 года і абаронцам палатачнага лагера на Кастрычніцкай плошчы Мінска.

У грамадскай дзейнасці

Стаяў ля вытокаў Мінскага аб’яднання яўрэйскай культуры ў 1988 г., увайшоў у праўленне гэтай грамадскай арганізацыі, аднак неўзабаве пакінуў яго з-за нязгоды з метадамі кіраўніцтва. У канцы 1990-х гадоў уваходзіў у Савет дырэктароў Сусветнай асацыяцыі беларускіх яўрэяў.

У палітыцы

Сябра Аб’яднанай грамадзянскай партыі. Адзначае, што з’яўляецца паслядоўным апанентам рэжыму Лукашэнкі. Перад прэзідэнцкімі выбарамі 2001 года быў членам штаба Сямёна Домаша. Удзельнічаў у парламенцкіх выбарах 2016 года па Свіслацкай выбарчай акрузе № 94. На гэтых выбарах Юрыю Хашчавацкаму налічылі 0,4 % галасоў выбаршчыкаў. У акрузе балатавалася 7 кандыдатаў, а перамогу атрымаў кандыдат ад прэзідэнцкай «вертыкалі» Валерый Варанецкі з 40,7 % галасоў.

Фільмаграфія

• 1985 — Гэтае ціхае жыццё ў Глыбокім (дакументальны)
• 1986 — Вяртанне ў Хатынь (фільм-спектакль)
• 1986 — Паглядзі на свой дом (дакументальны)
• 1987 — Упарты чалавек (дакументальны)
• 1987 — Тут быў Крылоў (дакументальны)
• 1987 — Прызыўнікі (мастацкі, тэлевізійны)
• 1988 — Вандроўцы (дакументальны)
• 1988 — Майстры і чаляднікі (дакументальны)
• 1988 — Формула паскарэння (дакументальны)
• 1989 — Сустрэчны пазоў (дакументальны)
• 1989 — У неба на коле (дакументальны)
• 1989 — Хто сёння адсутнічае
• 1990 — Прамежкавы чалавек
• 1990 — Магістраль (дакументальны)
• 1991 — Аранжавыя жылеты (дакументальны)
• 1991 — Усё харашо (дакументальны)
• 1992 — Рускае шчасце (дакументальны)
• 1993 — Жарсці аб Марыянне (дакументальны)
• 1994 — Хлеб Ізраіля (дакументальны)
• 1996 — Аазіс (дакументальны)
• 1996 — Звычайны прэзідэнт (дакументальны)
• 1997 — Рэха маўчання (дакументальны)
• 1998 — Час Чжоў Эньлая (дакументальны)
• 2000 — Богі Сярпа і Молата (дакументальны)
• 2002 — Дажыць да кахання (дакументальны)
• 2002 — Каўказскія нявольнікі (дакументальны)
• 2003 — Святы доктар
• 2003 — Сонечны клоўн (дакументальны)
• 2007 — Плошча (дакументальны)
• 2007 — Уперад, у мінулае
• 2008 — У пошуках ідышу (дакументальны, супольна з Аляксандрам Гарадніцкім)
• 2010 — Лабатамія
• 2011 — Звычайныя выбары (дакументальны)

Кінаўзнагароды

• За фільм «Гэтае ціхае жыццё ў Глыбокім»:
  • Гран-пры Ўсесаюзнага фестываля тэлевізійных фільмаў у Кіеве (1985)
• За фільм «Тут быў Крылоў»:
  • Гран-пры Ўсесаюзнага фестываля тэлевізійных фільмаў у Мінску (1987)
• За фільм «Прызыўнікі»:
  • Гран-пры фестываля беларускага кіно (Мінск, 1987)
• За фільм «Сустрэчны пазоў»:
  • Гран-пры «Залаты кентаўр» Міжнароднага кінафестывалю «Пасланне да Чалавека» (Санкт-Пецярбург, 1989)
• За фільм «Рускае шчасце»:
  • прыз «Астанкіна» за лепшы тэлефільм і прэмія на міжнародным кінафестывалі ў Екацярынбургу
  • «Golden Gate Award» (Сан-Францыска, 1998)
• За фильм «Аазіс»:
  • Прыз жюры міжнароднага кінафестывалю экалагічных фільмаў (Фрайбург, 1996)
• За фільм «Звычайны прэзідэнт»:
  • Прэмія імя Сахарава расіїскага саюза пісьменнікаў «Апрель» (Масква, 1997)
  • «Кінапрэмія Міру» Берлінскага міжнароднага кінафестывалю (форум) у 1997 г.
  • Гран-пры Human Rights Watch (Нью-Ёрк, 1998)
  • «Golden Gate Award» (Сан-Францыска, 1998)
• За фільм «Каўказскія нявольнікі»:
  • Гран-пры Сусветнай арганізацыі супраць катаванняў — міжнародны кінафестываль дакументальных фільмаў у Жэневе (2004)
  • Залатая ўзнагарода міжнароднага кінафестывалю ў Бялградзе (2004)

Узнагароды

Узнагароджаны медалём 100 гадоў БНР Рады Беларускай Народнай Рэспублікі.

Спасылкі

• Юрый Хашчавацкі на сайце часопіса «Сеанс» Архівавана 4 жніўня 2008.
• «Лабатамія» па Юрыю Хашчавацкаму. — Інтэрв’ю 20.04.2010
• Ю. Хашчавацкі — МА ТБ і Радыё Архівавана 16 сакавіка 2012.
• Юрый Іосіфавіч Хашчавацкі на сайце «Internet Movie Database» (англ.)