Eurostar (касмічная платформа)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Eurostar
Вытворца EADS Astrium (раней Matra Marconi Space  (англ.) (бел.)
Краіна паходжання  Францыя  Германія
Прызначэнне Спадарожнікі сувязі
Арбіта ГСА
Аператар Розныя
Тэрмін актыўнага існавання 15 гадоў
Вытворчасць і эксплуатацыя
Статус У вытворчасці
Замоўлена 67[1][2][3]
Усяго запушчана 54
Страчаны 3
Першы запуск 30.10.1990 (Inmarsat-2 F1)
Апошні запуск 24.09.2011 (Atlantic Bird 7)
Тыповая канфігурацыя
Тыповая маса КА 4500 — 6000 кг (EuroStar-3000)
Маса модуля карыснай нагрузкі да 1200 кг
Магутнасць 6 — 14 кВт
Акумулятарныя батарэі Saft VES 140 і 180
Сонечныя батарэі GaAs
Рухавікі карэкцыі арбіты СПД-100

Eurostar — назва сямейства касмічных платформаў для стварэння геастацыянарных спадарожнікаў сувязі, якія распрацоўваюцца з сярэдзіны 80-х гадоў XX стагоддзя падраздзяленнем франка-германскай кампаніяй EADS Astrium. Фінальная фаза зборкі спадарожнікаў адбываецца ў Тулузе, на поўдні Францыі[4].

На снежань 2011, на варыянтах гэтай платформы былі пабудаваны 54 спадарожнікі сувязі, і яшчэ 13 знаходзяцца на розных стадыях вырабу[1][2][3].

Eurostar 1000[правіць | правіць зыходнік]

Першы варыянт платформы, Eurostar 1000, быў распрацаваны для другога пакалення спадарожнікаў Inmarsat і вырабляўся франка-брытанскай кампаніяй Matra Marconi Space  (англ.) (бел.. Блок карыснай нагрузкі вырабляўся амерыканскай кампаніяй Hughes. Усяго былі створаны 4 спадарожнікі: «Inmarsat-2 F1», «Inmarsat-2 F2», «Inmarsat-2 F3» і «Inmarsat-2 F4»[1][5].

Геастацыянарныя спадарожнікі «Inmarsat-2» мелі наступныя характарыстыкі[6]:

  • Маса на арбіце 1310 кг;
  • 3-восевая сістэма арыентацыі;
  • рухальная ўстаноўка карэкцыі арбіты на аснове двухкампанентнага паліва (ММГ + АТ)[7];
  • Апагейны рухавік R-4D-11;
  • 4 актыўныя транспондары L-дыяпазону (і два пасіўныя), 2 актыўныя транспондары C-дыяпазону (і яшчэ адзін пасіўны);
  • Тэрмін актыўнага існавання (ТАІ) складаў 10 гадоў.

Хоць ТАІ спадарожнікаў складаў 10 гадоў, першы са спадарожнікаў усё яшчэ працаваў у лютым 2011 года, гэта значыць рэальны час актыўнага існавання перавысіў 20 гадоў. На снежань 2011 года, Inmarsat-2 F2 і Inmarsat-2 F4 працягвалі працаваць на арбіце[5][7][8].

Eurostar 2000[правіць | правіць зыходнік]

Другое пакаленне платформы называлася Eurostar 2000 і першы касмічны апарат (КА) заснаваны на ёй (Telecom 2A) быў запушчаны 16 снежня 1991 года. Усяго на платформе Eurostar 2000 былі пабудаваны 9 спадарожнікаў (апошні запуск быў выраблены 17 жніўня 2000 года, спадарожнік Nilesat 102).

Платформа Eurostar 2000 мела наступныя характарыстыкі[9]:

  • сухая маса 1200—1900 кг, стартавая маса 1600—2300 кг;
  • маса модуля карыснай нагрузкі — да 400 кг;
  • памер: 2.0 м × 2.1 м × 2.0 м;
  • 3-восевая сістэма арыентацыі;
  • магутнасць, якая вылучаецца для карыснай нагрузкі: 2 — 4 кВт;
  • рухальная ўстаноўка карэкцыі арбіты на аснове двухкампанентнага паліва (ММГ + АТ);
  • апагейны рухавік R-4D-11 ці R-4D-11-300;
  • тэрмін актыўнага існавання (ТАІ) дасягаў да 12 гадоў.

Eurostar 2000+[правіць | правіць зыходнік]

Пазней платформа была ўдасканалена ў бок павелічэння масавых і энергетычных характарыстак. Варыянт Eurostar 2000+ ужо меў наступныя характарыстыкі[9]:

  • сухая маса 1750—2850 кг;
  • стартавая маса 2300 — 3400 кг;
  • маса карыснай нагрузкі даходзіла да 550 кг;
  • магутнасць, якая вылучаецца карыснай нагрузцы, вар’іравалася ад 4 да 7 кВт.
  • прадугледжвалася магчымасць устаноўкі плазменных рухавікоў для карэкцыі нахілення.

На платформе Eurostar 2000+ былі пабудаваны 14 спадарожнікаў, і 12 з іх паспяхова запушчаны (першы спадарожнік «Hot Bird 2» быў запушчаны 22 лістапада 1996 года і апошні, «Arabsat 4AR», 07 ліпеня 2008 года). Яшчэ два спадарожнікі былі страчаны ў выніку аварый ракет-носьбітаў[2].

Eurostar 3000[правіць | правіць зыходнік]

Вонкавыя выявы
Eurostar 3000 на сайце Astrium
- Зборка і тэсціраванне спадарожніка на платформе Eurostar 3000.

Пачынаючы з 2004 года, у эксплуатацыю ўводзіцца новы варыянт платформы Eurostar, Eurostar 3000. На гэтай платформе ўпершыню сталі выкарыстоўвацца літый-іонныя батарэі, сонечныя батарэі на аснове трохкаскадных элементаў з арсеніду галію і ўпершыню стала ўстанаўлівацца электрычная рухальная ўстаноўка для карэкцыі арбіты. Акрамя таго, тэрмін службы платформы быў павялічаны да 15 гадоў[10].

Усяго існуе чатыры мадыфікацыі гэтай платформы[11]:

  • E3000S для спадарожнікаў сярэдняга памеру;
  • E3000 для сярэдніх і цяжкіх спадарожнікаў;
  • E3000GM для спадарожнікаў мабільнай сувязі, якія працуюць з геастацыянарнай арбіты;
  • E3000LX для цяжкіх і звыш-цяжкіх спадарожнікаў;

Характарыстыкі серый платформы Eurostar 3000 прыведзены ў табліцы:

Сямейства касмічных платформаў «Eurostar 3000» [11]
Серыя Стартавая маса, т Магутнасць СБ, кВт Магутнасць, якая вылучаецца для КН, кВт Тып місіі Прыклады КА
E3000S 5 да 12 6 — 8 фіксаваная сувязь, непасрэднае тэлевяшчанне, паслугі мультымедыя Eutelsat W3A, Amazonas 1, Skynet 5A  (англ.) (бел.
E3000 6 да 14 6 — 10 фіксаваная сувязь, непасрэднае тэлевяшчанне, паслугі мультымедыя Экспрэс АМ4, Астра 1M, KA-SAT  (англ.) (бел.
E3000GM 6 да 14 6 — 10 Геастацыянарная мабільная сувязь Inmarsat-4 F1, Inmarsat-4 F2, Inmarsat-4 F3  (англ.) (бел.
E3000LX 6,4 да 20 10 — 14 фіксаваная сувязь, непасрэднае тэлевяшчанне, паслугі мультымедыя

Канструкцыя Eurostar 3000[правіць | правіць зыходнік]

KA-SAT створаны на платформе Eurostar 3000

Касмічны апарат на базе Eurostar 3000 складаецца з цэнтральнай трубы, на якую мацуюцца два асноўных модуля: модуль карыснай нагрузкі («Communication Module») і модуль службовых сістэм («Service Module»). Модуль службовых сістэм знаходзіцца каля асновы цэнтральнай трубы і нясе на сабе рухальную ўстаноўку, сістэмы электразабеспячэння і кіравання, а таксама іншыя службовыя сістэмы. Модуль карыснай нагрузкі мацуецца зверху і нясе на сабе ўсю карысную нагрузку КА[10].

На КА ўстанаўліваецца апагейны вадкасны ракетны рухавік, які выкарыстоўваецца для давываду з геапераходнай на геастацыянарную арбіты. Кампаненты паліва для яго захоўваюцца ў чатырох аднолькавых баках (два з гаручым ММГ і два з акісляльнікам АТ), сіметрычна размешчаных вакол цэнтральнай трубы. Бак наддуву з геліем устанаўліваецца ўнутры цэнтральнай трубы. Радыятары залішняга цяпла модуля службовых сістэм устанаўліваецца на «Паўночнай» і «Паўднёвай» панэлях спадарожніка. Рухальная ўстаноўка стабілізацыі размешчана на асноўнай панэлі модуля службовых сістэм, а абсталяванне сістэмы кіравання — пад ёй[10].

Модуль карыснай нагрузкі адаптуецца для кожнай місіі і складаецца з панэляў, на якіх мацуецца тэлекамунікацыйнае абсталяванне: фільтры, узмацняльнікі і іншае спецыфічнае абсталяванне. Вонкавыя паверхні Паўночнай і Паўднёвай панэляў выступаюць у якасці радыятараў. На Зямной панэлі мацуюцца выпраменьвальнікі антэн, а іх разгортвальныя адбівальнікі транспартуюцца падчас запуску часова прымацаванымі да Усходняй і Заходняй панэлям. Адбівальнікі раскрываюцца на мэтавай геастацыянарнай арбіце[10].

Электразабеспячэнне спадарожніка забяспечваецца дзвюма сонечнымі батарэямі (СБ), кожная з якіх можа складацца з некалькіх элементаў. СБ транспартуюцца падчас запуску складзенымі на вонкавым баку Паўночнай і Паўднёвай панэляў і цалкам разгортваюцца толькі пасля стабілізацыі спадарожніка на геастацыянарнай арбіце. Вонкавая панэль кожнага крыла разгортваецца адразу пасля аддзялення ад разгоннага блока, для забеспячэння мінімальнага сілкавання падчас папярэдніх манеўраў. Для забеспячэння сілкавання падчас сонечных зацьменняў Зямлёй (каля 72 хвіл), выкарыстоўваюцца два літый-іонныя акумулятары[10].

Для першапачатковай стабілізацыі на мэтавай арбіце выкарыстоўваецца сістэма вызначэння і кантролю арыентацыі (Attitude Determination and Control System). Арбітальныя манеўры і стабілізацыя выконваецца з дапамогай маламагутных (10 Н) вадкасных рухавікоў[10].

Спіс спадарожнікаў пабудаваных на Eurostar 3000[правіць | правіць зыходнік]

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. ↑ а б в Matra Marconi: Eurostar-1000 (англ.). Gunter Dirk Krebs. Архівавана з першакрыніцы 6 верасня 2012. Праверана 16.12.2011.
  2. ↑ а б в Matra Marconi → Astrium: Eurostar-2000 (англ.). Gunter Dirk Krebs. Архівавана з першакрыніцы 6 верасня 2012. Праверана 16.12.2011.
  3. ↑ а б в EADS Astrium: Eurostar-3000 (англ.). Gunter Dirk Krebs. Архівавана з першакрыніцы 6 верасня 2012. Праверана 16.12.2011.
  4. ↑ Astrium banks on Eurostar 3000 (англ.) (09.2001). Праверана 17.12.2011.(недаступная спасылка)
  5. ↑ а б The Inmarsat-2 F1 Celebrates 20 Years in Orbit (англ.). INTERNATIONAL SATELLITE SERVICES, INC. (1 лютага 2011). Архівавана з першакрыніцы 6 верасня 2012. Праверана 17.12.2011.
  6. ↑ Inmarsat-2 F1, 2, 3, 4. Gunter Dirk Krebs. Архівавана з першакрыніцы 6 верасня 2012. Праверана 17.12.2011.
  7. ↑ а б Decommissioning of the Inmarsat 2F3 satellite (англ.). Flight Dynamics Group, Satellite Control, Inmarsat Ltd (4 снежня 2006). Архівавана з першакрыніцы 6 верасня 2012. Праверана 17.12.2011.
  8. ↑ Factual - Inmarsat (англ.). Factual Inc (27 жніўня 2009). Архівавана з першакрыніцы 6 верасня 2012. Праверана 17.12.2011.
  9. ↑ а б Eurostar 2000 (англ.). Encyclopedia Astronautica. Архівавана з першакрыніцы 6 верасня 2012. Праверана 17.12.2011.
  10. ↑ а б в г д е ARIANE 5 Data relating to Flight 194 (англ.). Astrium (Апрель 2010). Архівавана з першакрыніцы 6 верасня 2012. Праверана 20.12.2011.
  11. ↑ а б Eurostar 3000 Structure Enhancement. European Space Agency. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2012. Праверана 19.12.2011.
  12. ↑ Перспектывы развіцця расійскай дзяржаўнай спадарожнікавай групоўкі (руск.)(недаступная спасылка). Сайт ФДУП «Касмічная сувязь» (15 студзеня 2009). Архівавана з першакрыніцы 27 красавіка 2009. Праверана 25 жніўня 2009.
  13. ↑ План расійскіх касмічных пускаў (2012). Форум часопіса «Навіны касманаўтыкі». Архівавана з першакрыніцы 18 чэрвеня 2012. Праверана 03.04.2012.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Eurostar_(касмічная_платформа)&oldid=4323829"