Армін Дэйч

Армін Дэйч
Армін Дэйч
	англ.: Armin Joseph Deutsch
Дата нараджэння	25 студзеня 1918[…]
Месца нараджэння	Чыкага, акруга Кук, Ілінойс, ЗША;
Дата смерці	11 лістапада 1969 (51 год)
Месца смерці	Пасадэна, акруга Лос-Анджэлес, Каліфорнія, ЗША;
Грамадзянства	ЗША;
Род дзейнасці	астраном, пісьменнік, пісьменнік навуковай фантастыкі, раманіст
Навуковая сфера	астраномія
Месца працы	Еркская абсерваторыя; Абсерваторыя Маўнт-Вілсан[d]; Паламарская абсерваторыя;
Альма-матар	Арызонскі ўніверсітэт;

Армін Джозэф Дэйч (англ.: Armin Joseph Deutsch, 25 студзеня 1918 — 11 лістапада 1969) — амерыканскі астраном і пісьменнік-фантаст.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў Чыкага 25 студзеня 1918 года^[4]. Атрымаў ступень бакалаўра ў Арызонскім універсітэце (1940)^[4]. Паступіў у аспірантуру ў Чыкагскім універсітэце, але яго навучанне было спынена Другой сусветнай вайной^[4]. У 1942—1944 гадах служыў інструктарам у школе тэхнічнай падрыхтоўкі ваенна-паветраных сіл ЗША ў Чанут-Філд, штат Ілінойс^[4].

З 1944 па 1946 год працаваў памочнікам астранома ў Еркскай абсерваторыі, дзе пры дапамозе 40-дзюймовага рэфрактара займаўся даследаваннем спектраў пераменных зорак тыпу A^[en]^[4]^[5]. У 1946 годзе абараніў у Чыкагскім універсітэце дысертацыю на тэму «A Study of the Spectrum Variables of Type A»^[4], у якой апісаў шэраг новых пераменных зорак тыпу A, вызначыў перыяды для некалькіх з іх і склаў першы каталог такіх аб’ектаў^[5].

Працаваў інструктарам у Агайскім дзяржаўным універсітэце (1946—1947), інструктарам (1947—1949) і выкладчыкам (1949—1950) у Гарвардскім універсітэце^[4]. У 1951 годзе ўвайшоў у штат абсерваторыі Маўнт-Уілсан^[en] і Паламарскай абсерваторыі ў Пасадэне, дзе і прапрацаваў да канца жыцця^[4]. Памёр 11 лістапада 1969 года^[4].

Навуковы ўклад[правіць | правіць зыходнік]

Асноўныя працы ў галіне зорнай спектраскапіі. Для тлумачэння складаных змен у спектрах магнітных A-зорак прапанаваў у 1956 годзе мадэль нахільнага рататара — зоркі з моцным дыпольным магнітным полем, якая круціцца вакол восі, нахіленай адносна зямнога назіральніка. Атрымаў назіральныя доказы выцякання рэчыва з чырвоных гігантаў, ацаніў хуткасць выцякання і губляемую масу.

Літаратурная творчасць[правіць | правіць зыходнік]

Аўтар навукова-фантастычных апавяданняў. Самае вядомае з якіх — «Метро пад назвай Мёбіус» — было шматразова экранізавана:

«Ліст Мёбіуса» (СССР, 1988)
«Мёбіус» (Германія, 1993)
«Мёбіус» (Аргенціна, 1996)
«Мёбіус 17» (Германія, 2005)

Памяць[правіць | правіць зыходнік]

У 1970 годзе ў гонар Арміна Дэйча быў названы кратэр на Месяцы^[6].

Крыніцы[правіць | правіць зыходнік]

↑ Armin J. Deutsch // CONOR.SI Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q16744133"></a>
↑ A J Deutsch // The Encyclopedia of Science Fiction / P. Nicholls, J. Clute, D. Langford Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q720787"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3133864"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q7176095"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5099499"></a>
↑ A. J. Deutsch // Internet Speculative Fiction Database — 1995. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2629164"></a>
↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з «Deutsch, Armin Joseph», The Biographical Encyclopedia of Astronomers, ed. Thomas Hockey et al., Springer Publishing, 2007, Volume 1, p. 295 Архівавана 28 жніўня 2020.; online version 2014 Архівавана 14 чэрвеня 2018., retrieved July 29, 2020.
↑ ^а ^б Preston, George W. (1970). «Dedication.» In Stellar Rotation: Proceedings of the IAU Colloquium Held at the Ohio State University, Columbus, Ohio., USA, September 8-11, 1969, edited by A. Slettebak, pp. vii-viii. Dordrecht: D. Reidel.
↑ "Alumni: Armin J. Deutsch, 1946" Архівавана 18 студзеня 2021., The Department of Astronomy and Astrophysics, University of Chicago, retrieved July 29, 2020.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Колчинский И. Г., Корсунь А. А., Родригес М. Г. Астрономы. Биографический справочник. — Киев: Наукова думка, 1986.

[_cd988808f524cdca-1] Armin J. Deutsch // CONOR.SI Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q16744133"></a>

[_27039fdf14b4624a-2] A J Deutsch // The Encyclopedia of Science Fiction / P. Nicholls, J. Clute, D. Langford Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q720787"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3133864"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q7176095"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5099499"></a>

[_e7a60881ac7bd1c6-3] A. J. Deutsch // Internet Speculative Fiction Database — 1995. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2629164"></a>

[Springer-4] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з «Deutsch, Armin Joseph», The Biographical Encyclopedia of Astronomers, ed. Thomas Hockey et al., Springer Publishing, 2007, Volume 1, p. 295 Архівавана 28 жніўня 2020.; online version 2014 Архівавана 14 чэрвеня 2018., retrieved July 29, 2020.

[Preston-5] а ^б Preston, George W. (1970). «Dedication.» In Stellar Rotation: Proceedings of the IAU Colloquium Held at the Ohio State University, Columbus, Ohio., USA, September 8-11, 1969, edited by A. Slettebak, pp. vii-viii. Dordrecht: D. Reidel.

[Chicago-6] "Alumni: Armin J. Deutsch, 1946" Архівавана 18 студзеня 2021., The Department of Astronomy and Astrophysics, University of Chicago, retrieved July 29, 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]