Валянцін Багратавіч Тапурыдзэ

Валянцін Багратавіч Тапурыдзэ
груз. ვალენტინ თოფურიძე
Дата нараджэння	31 снежня 1907 (13 студзеня 1908)
Месца нараджэння	Тыфліс, Тыфліскі павет, Тыфліская губерня[d], Расійская імперыя
Дата смерці	17 лютага 1980(1980-02-17) (72 гады)
Месца смерці	Тбілісі, Грузінская ССР, СССР
Месца пахавання	Дыдубійскі пантэон[d]
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Род дзейнасці	скульптар, выкладчык універсітэта
Месца працы	Тбіліская акадэмія мастацтваў
Жанр	сацыялістычны рэалізм і манументальная скульптура[d]
Уплыў	Iakob Nikoladze[d], Nikoloz Kandelaki[d], Яўген Яўгенавіч Лансерэ і Iosif Adolfovich Charlemagne[d]
Партыя	УКП(б)
Член у	Саюз мастакоў СССР
Узнагароды

Валянцін Багратавіч Тапуры́дзэ (груз. ვალენტინ თოფურიძე; 31 снежня 1907 (13 студзеня 1908) — 17 лютага 1980) — савецкі грузінскі скульптар. Народны мастак Грузінскай ССР (1958), правадзейны член Акадэміі мастацтваў СССР (1970, член-карэспандэнт з 1958 года).

Біяграфія

Нарадзіўся ў Тыфлісе. У 1931 годзе скончыў Тбіліскую акадэмію мастацтваў. Вучань Я. І. Нікаладзэ, М. П. Кандэлакі, Я. Я. Лансерэ І. А. Шарлеманя. З 1938 года выкладаў у Тбіліскай акадэміі мастацтваў, з 1962 года — прафесар, у 1972—1980 гадах — кіраўнік творчай майстэрні скульптуры.

Творчасць

Творчасць Валянціна Тапурыдзэ адметная манументалізмам, эпічнасцю па вобразным ладзе. Акрамя манументальнага жанру, працаваў у жанры партрэтнай скульптуры.

Помнік У. І. Леніну на Паўлаўскай вуліцы ў Маскве

Сярод твораў скульптара: фігура «Перамога» і статуя А. Цэрэтэлі на будынку тэатра ў Чыятуры (1945—1950); помнікі У. І. Леніну ў Тбілісі (1956), Калінінградзе (1958, на Плошчы Перамогі), Руставі (1961), Маскве; скульптурныя кампазіцыі і партрэты «Паэт А. Цэрэтэлі» (1949), «Перамога» (1950), «Рабочы-ліцейшчык» (1957), «Дзяўчына» (1960), «У. І. Ленін» (1961), «Акцёр Эрнст Буш» (1966), «Архітэктар Р. В. Чхеідзэ» (1971) і іншыя.

Узнагароды і званні

• Народны мастак Грузінскай ССР (1958)
• Сталінская прэмія другой ступені (1950)
• Ордэн «Знак Пашаны»
• Медалі

Літаратура

• Тапуры́дзе Валянцін Багратавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 432. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
• Топури́дзе Валентин Багратович // Популярная художественная энциклопедия. Архитектура. Живопись. Скульптура. Графика. Декоративное искусство. В 2 кн. / Под ред. Полевого В. М. Ред. кол.: В. Ф. Маркузон, Д. В. Сарабьянов, В. Д. Синюков (зам. гл. ред.) — М.: Издательство «Советская энциклопедия», 1986. — Книга II. М—Я, 1986. — С. 299. — 432 с, ил., 32 л. ил. — 200 000 экз. (руск.)
• Топури́дзе Валентин Багратович // Т. 26. Тихоходки — Ульяново. — М. : Советская энциклопедия, 1977. — С. 94. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)

Спасылкі

• Топуридзе Валентин Багратович // Расійская акадэмія мастацтваў (руск.)
• Topuridze Valentin // Georgian Modern and Contemporary Visual Arts Database (англ.) (груз.)
• Топуридзе Валентин Багратович (1907—1980) // Трамвай искусств (руск.)
• ვალენტინ თოფურიძე // Biographical Dictionary of Georgia (груз.)