Во Нгуен Зіяп
| Во Нгуен Зіяп | |
| в'етн. Võ Nguyên Giáp | |
 | |
| Дата нараджэння: | 25 жніўня 1911 |
|---|---|
| Месца нараджэння: | Анкса, Французскі Індакітай |
| Дата смерці: | 4 кастрычніка 2013 (102 года) |
| Месца смерці: | Ханой, В'етнам |
| Грамадзянства: |
 В’етнам |
| Адукацыя: | В'етнамская нацыянальны універсітэт |
| Веравызнанне: | Атэізм |
| Партыя: | Камуністычная партыя В'етнама |
| Род дзейнасці: | Палiтык, генерал |
| Месца працы: | |
| Жонка: | Thai Nguyen[d] |
| Узнагароды: |
       |
| Аўтограф |
 |
 Во Нгуен Зіяп на Вікісховішчы | |
Во Нгуен Зіяп (в'етн. Võ Nguyên Giáp; 25 жніўня 1911 — 4 кастрычніка 2013) — в'етнамскi ваенны і палітычны дзеяч.
Бiяграфiя[правіць | правіць зыходнік]
Нарадзіўся 11 жніўня 1911 ў правінцыі Куан Бінь.
У 1924 паступіў у прэстыжную Нацыянальную акадэмію ў Хюэ (Ханой). Праз два гады быў выключаны за стварэнне студэнцкай арганізацыі, правёў тры месяцы ў турме за кіраўніцтва дэманстрацыямі. У 1930 быў заключаны ў турму на два гады за прыналежнасць да Камуністычнай партыі Індакітая (ІКП). Выйшаўшы з турмы, паступіў у ліцэй Альбер-Сарра ў Ханоі, скончыў яго з дыпломам па праве і палітычнай эканоміі. Быў прафесарам гісторыі ў ліцэі Тан Лон. У 1930-х гадах апублікаваў мноства артыкулаў па сацыяльна-эканамічнаму становішчу ў В'етнаме і міжнародных справах у такіх газетах, як «Голас народа», «Навіны і інфармацыя», «Труд», «Народ» і «Мы». У суаўтарстве з іншым членам кампартыi напісаў кнігу «Сялянскі пытанне».
У 1940 Зiяп сустрэўся з Хо Шы Мінам і неўзабаве стаў адным з яго бліжэйшых паплечнікаў. У 1944 арганізаваў Узброеную прапагандысцкую брыгаду, папярэдніцу В'етнамскай вызваленчай арміі, якая адыграла ключавую ролю ў захопе дзяржаўнай улады падчас жнівеньскай рэвалюцыі 1945. У тым жа годзе стаў адным з чатырох членаў магутнага Пастаяннага сакратарыята Цэнтральнага Камітэта партыі, папярэднікі Палітбюро.
Падчас першай Індакітайскай вайны з'яўляўся галоўнакамандуючым в'етнамскай арміі. Нанёс сур'ёзнае паражэнне французскім сілам у бітве пры Д'енб'енфу.
Падчас вайны ў В'етнаме (1959-1975) кіраваў усімі буйнымі наступальнымі аперацыямі паўночнав'етнамскай арміі. Зiяп арганізаваў Тэцкае (1968), Велікаднёвае (1972) і Вясновае (1975) наступы.
У 1978 Зiяп выступіў супраць увядзення войскаў у Камбоджу. У сакавіку 1982 быў выведзены са складу Палітбюро, аднак захаваў за сабой пасаду намесніка старшыні савета міністраў па пытаннях навукова-тэхнічнага развіцця. У ліпені 1991 Зiяп быў выведзены са складу Цэнтральнага Камітэта партыі.
Во Нгуен Зіяп памёр 4 кастрычніка 2013 года.
Лiтаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Black, Edwin F. The Master Plan for Conquest in Vietnam. // Military Review. — June 1963. — Vol. 43 — No. 6.
Спасылкi[правіць | правіць зыходнік]
- Во Нгуен Зiяп (палiтычная i ваенная дзейнасць) (руск.)
- Кароткая біяграфія (руск.)
- Н. Ігнацьеў Спадчына генерала Зiяпа (руск.)
