Вуліца Уладзіслава Андэрса (Варшава)
| Вуліца Уладзіслава Андэрса Варшава | |
|---|---|
| Ulica Władysława Andersa | |
 | |
| Агульная інфармацыя | |
| Краіна | |
| Горад | Варшава |
| Раён | Сьрудмесце |
| Гістарычны раён | Муранаў |
| Працягласць | 1740 |
| Найбліжэйшыя станцыі метро |
Ратуш Арсэнал Двожац Гданьскі |
| Трамвайныя маршруты | 15, 16, 18, 35 |
| Ранейшыя назвы |
Новамаршалкоўская Марцэлега Навоткі |
| Назва ў гонар | Уладзіслаў Андэрс |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Вуліца Уладзіслава Андэрса (польск.: Ulica Władysława Andersa) — вуліца ў Варшаве, названая ў гонар генерала Уладзіслава Андэрса.
Гісторыя
[правіць | правіць зыходнік]
Былыя будынкі, размешчаныя ў цэнтральнай і паўночнай частцы цяперашняй вуліцы, знішчаны ў 1943 годзе падчас паўстання ў Варшаўскім гета і ў выніку планаванага зносу, які рушыў за ім. Забудова паўднёвай часткі сённяшняй вуліцы была знішчана падчас Варшаўскага паўстання ў 1944 г. (баі ў садзе Красіньскіх і пасажы Сімона).
Вуліца была створана пасля Другой сусветнай вайны і першапачаткова называлася вуліцай Новамаршалкоўская. Вызначыўшы новую артэрыю, якая ўключала ў сябе фрагменты былых вуліц Пшэязд, Наваліпкі, Налеўкі, ліквідаванай Мураноўскай плошчы і вуліцы Пшэбег, была прынцыпова зменена даваенная сістэма камунікацый у гэтай частцы горада. 15 снежня 1946 г. быў адкрыты для руху шляхаправод на Гданьскім вакзале ўздоўж вуліцы Баніфратэрскай, якую планавалася ўключыць у планаваную вуліцу. Была запушчана трамвайная лінія, якая праходзіць па адноўленым шляхаправоду ад Жалібожа да канца на вуліцы Мураноўскай. У той жа дзень пачаліся работы па забудове вуліцы Новамаршалкоўскай, што прымусіла знесці тралейбусную лінію па вуліцы Налеўкі, якую планавалі ліквідаваць. У будаўнічых работах удзельнічала Югаслаўская моладзевая добраахвотніцкая брыгада.
Урачыстае адкрыццё вуліцы адбылося 15 лістапада 1947 года. У той жа дзень па вуліцы рушыў першы трамвай лініі «15» на ўчастку паміж Банкавай плошчай і скрыжаваннем з вуліцай Муранаўскай, а таксама ліквідавалася трамвайная лінія, якая злучае Срудмесце з Жалібожам праз вуліцу Кракаўскае прадмесце на поўнач на поўдзень ад вуліцы Муранаўскай праз вуліцы Трэмбацкая, Мёдавая і Баніфратэрская. Трамваі і аўтобусы былі накіраваны на новы ўчастак вуліцы, у выніку чаго трамвайныя шляхі на вуліцах Баніфратэрскай і Муранаўскай былі ліквідаваны.
23 сакавіка 1950 года былая вуліца была перайменавана ў гонар Марцэлега Навоткі. 20 красавіка 1968 года быў адкрыты помнік Марцэлегу Навотке ў скверы паміж 10 і 12 домам. Помнік быў знесены пасля 1989 года, а ў 2017 годзе сквер названы ў гонар Марка Эдэльмана, кіраўнік паўстання ў Варшаўскім гета.
Новая пасляваенная забудова вуліцы была забудавана пераважна ў стылі сацрэалізму. З былых будынкаў на вуліцы ў пасляваенны час быў рэканструяваны толькі палац Мастоўскіх. На поўнач ад вул. Анелевіча, пабудаваны жылы масіў па праекце Станіслава Брукальскага (1953). Па праекце будынкі павінны былі быць багата аздоблены элементамі класіцызму, але пасля адмовы ад сацрэалізму будынкі атынкаваліся гладка без дэкору. 12 кастрычніка 1963 г. у скверы паміж вуліцамі Наваліпкі і Анелевіча (цяпер плошча палітвязняў сталінізму) быў адкрыты помнік Жаўнерам 1-й Арміі Польскай аўтарства Ксаверыя Дунікоўскага.
У сувязі з ліквідацыяй камуністычных назваў і сымбаляў, ад 6 лістапада 1990 г. вуліца перайменавана ў гонар Уладзіслава Андэрса.