Віктар Мікітавіч Швед

Віктар Мікітавіч Швед
Віктар Мікітавіч Швед
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	23 сакавіка 1925
Месца нараджэння	Мора[d], Гміна Чыжы, Гайнаўскі павет, Падляскае ваяводства, Польшча;
Дата смерці	22 кастрычніка 2020 (95 гадоў)
Альма-матар	Беларускі ліцэй імя Браніслава Тарашкевіча ў Бельску Падляскім (1946); Акадэмія палітычных навук у Варшаве[d] (1951); Варшаўскі ўніверсітэт (1955, 1969);
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	паэт, перакладчык, публіцыст, грамадскі дзеяч
Мова твораў	беларуская
Грамадская дзейнасць
Член у	Беларускае літаратурнае аб’яднанне «Белавежа»;
Узнагароды	;
Подпіс
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Віктар Мікітавіч Швед (нар. 23 сакавіка 1925, в. Мора, Гайнаўскі павет Падляскага ваяв., Польшча — 22 кастрычніка 2020) — беларускі^[1] паэт, перакладчык, публіцыст, грамадскі дзеяч. Заслужаны дзеяч культуры Польшчы (1971).

Біяграфічныя звесткі[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся 23 сакавіка 1925 года ў сялянскай сям’і ў беларускай вёсцы Мора на Падляшшы ў Польскай Рэспубліцы. Вучыўся ў польскай школе ў Моры, а пасля ў Орлі. Пра гэта ў «У адроджанай краіне» ён пісаў так: «Не было на Беласточчыне навучання беларускай мове. Польскія асветныя ўлады арганізавалі вясковыя чатырохкласныя школы і так прыдумалі ў іх навучанне: дзеці вучыліся сем гадоў; у першым і другім класе па годзе, у трэцім два гады і ў чацвёртым класе тры гады». Тады ён пачаў пісаць вершы на польскай мове.

Выпускнік Беларускага ліцэя ў Бельску-Падляскім (1946). Закончыў Акадэмію палітычных навук у Варшаве (1951), аддзяленне журналістыкі (1955) і аддзяленне беларускай філалогіі (1969) Варшаўскага ўніверсітэта. Працаваў журналістам у «Ніве», рэдактарам у выдавецтве «Książka i Wiedza» ў Варшаве (1960—1988). Пасля выхаду на пенсію жыў у Беластоку. Сябра Саюза польскіх пісьменнікаў і Беларускага літаратурнага аб'яднання «Белавежа».

Творчасць[правіць | правіць зыходнік]

Дэбютаваў 24 сакавіка 1957 года вершам «Я — беларус» на старонках тыднёвіка «Ніва». Пісаў на беларускай і польскай мовах. Апублікаваў зборнікі вершаў «Жыццёвыя сцежкі» (1967), «Дзяцінства прыстань» (1975), «Дружба» (Мінск, 1976), «Мая зялёная Зубровія» (Мінск, 1990), «Родны схоў» (1991), «Вясёлка» (1991), «Вершы Натальцы» (1998). У яго паэтычных зборніках раскрываецца тэма вернасці роднай зямлі і мове,^[2] адлюстравана драма беларускай вёскі і роднай мовы ў выніку дэнацыяналізацыі і гратэскавай правінцыйнай урбанізацыі.^[3] Пісаў для дзяцей.

Перакладаў з беларускай, рускай, украінскай моў на польскую, з польскай — на беларускую. У перакладзе на польскую мову выйшла кніжка В. Шведа «Выбраныя вершы» (1997). Некаторыя яго вершы пакладзены на музыку.

Бібліяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Жыццёвыя сцежкі (1967)
Дзяцінства прыстань (1975)
Дружба (1976)
Мая зялёная Зубровія (1990)
Вясёлка (1991)
Wiersze wybrane (1997)
Вершы Натальцы (1998)
Выбраныя вершы (2000)
Lata wiatr skrzydlaty
Śmiech nie grzech (2000)
Мае Айчыны (2003)
Przemijanie (2006)

Узнагароды і прэміі[правіць | правіць зыходнік]

Ордэн Францыска Скарыны — за актыўную дзейнасць па папулярызацыі беларускай культуры, мовы і літаратуры, значны асабісты ўклад у развіццё міжкультурных сувязей і ўмацаванне добрасуседскіх адносін паміж Рэспублікай Беларусь і Рэспублікай Польшча (2015)

Зноскі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Беларускія пісьменнікі Польшчы. Другая палова XX ст. / Уклад. Я. Чыквіна; Прадм. У. Конана — Мн.: «Беларускі кнігазбор», 2000. — 576 с. іл. ISBN 985-6318-80-7.

[1] Бэнэфіс Віктара Шведа

[2] А. Мальдзіс (БелЭн, 2003)

[3] У. Конан (2000)

[1]

[2]

[3]