Перайсці да зместу

Дзікабразавыя

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
(Пасля перасылкі з Дзікабраз)
Дзікабразавыя

Дзікабраз індыйскі (Hystrix indica)
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Hystricidae Fischer, 1817


Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  584571
NCBI  10135
EOL  8696
FW  42009

Дзікабра́завыя (Hystricidae) — сямейства млекакормячых атрада грызуноў.

Іголкі дзікабраза.

Даўжыня цела да 90 см, хваста да 20 см, маса да 27 кг. Целасклад шчыльны, нязграбны. Галава вялікая, з пакарочанай пысай; шыйны пе­рахват вы­ра­жаны сла­ба. Большая частка паверхні цела ўкрыта тоўстымі вострымі іголкамі (даўжыня на загрыўку да 40 см) і цвёрдым шчаціннем; валасы захоўваюцца на пузе, ніж­ніх час­тках канцавін і мор­дзе. Афарбоўка цела аднатонная чарнаватая, бураватая, карычневая з жоўтымі або белымі палосамі на іголках і валасах. На хвасце раз­мяшчаюцца келіхападобныя пус­тацелыя іголкі, якія выдаюць пры руху спе­цыфічны гук, або рознай фор­мы шчацінне. Канцавіны кароткія, моцныя, стопахадзячыя; пярэднія трох- ці чатырохпа­льцыя, зад­нія пя­ціпальцыя; паль­цы з моцна раз­вітымі магутнымі кіпцюрамі.

Адрозніваецца 3 роды, каля 10 відаў. Пашыраны ў Афрыцы, Паўднёвай Еўропе, Пярэдняй, Сярэдняй і Паўднёвай Азіі. На­сяляюць галоўным чынам ляс­ныя і ле­састэпавыя ланд­шаф­ты суб­тро­пікаў і тро­пікаў; сустракаюцца ў перадгор'ях і горных раёнах (да вышыні 3900 м), мо­гуць за­хо­дзіць у пус­ты­ні; не­като­рыя жывуць паблізу на­се­леных пунк­таў. Найбольш вядомы дзікабраз індыйскі (Hystrix indica).

Асаблівасці біялогіі

[правіць | правіць зыходнік]

Актыўныя ўпрыцемках і ноч­чу. Напужаная жывёла ашчаціньваецца і гучна шарасціць хваставой бразгатушкай, паварочваючыся да праціўніка за­дам. Уцякаючы ад пераследвання, дзікабраз рэзка спыняецца, падстаўляючы ворагу іголкі. Доўгія іголкі на паясніцы лёгка вы­па­даю­ць, паміж імі зна­хо­дзяцца бо­льш тоўстыя, карот­кія і вост­рыя шыпы, якія здольны на­нес­ці сур’ёзныя ра­ны.

Корм галоўным чынам раслінны (све­жая зе­ляніна, цыбуліны, клуб­ні і плады), часам шкодяць сельскай гаспадарцы. Ме­сца кармлення дзікабразаў мо­жа зна­хо­дзіцца за 10-16 км ад нары, але да раніцы яны заўсёды вяртаюцца ў сховішча. Ім служаць натуральныя пячоры, паглыбленні або складана ўладкаваныя доўгія (да 10 м) і глыбокія (да 4 м) норы, звычайна з гнез­давой каме­рай. У халод­ную пару го­да ак­тыўнасць дзікабразаў прыкметна зніжаецца, але ў спяч­ку яны не ўпа­да­юць.

Цягам го­да адзін прыплод, у ім звычайна два дзіцяняці (можа быць да пяці). Працягласць жыцця 12-15 (у няволі да 20) год.

Промысел і ахова

[правіць | правіць зыходнік]

Мя­са дзікабразаў часам выкарыстоўваюць у ежу.

Усе віды занесены ў Чырвоную кнігу МСАП.