Дыскавая фібула

«Дыскавая фібула», каля VII стагоддзя.

Атон I Вялікі, намаляваны з бачнай дыскавай фібулай

Дыскавая фібула або дыскавая брошка — тып фібулы, то ёсць броша, спражкі, зашпількі або булаўкі для мацавання на адзенні, якая мае дыскападобную, часта багата аздобленую пласціну аб дыск, які закрывае крапёж. Дыскавыя фібулы да 5 сантыметраў у дыяметры, як правіла, былі часткай жаночага адзення ў Еўропе ў Раннім Сярэдневякоўі; значна менш прыкладаў таго, што падобныя ўпрыгажэнні таксама насілі мужчыны, аднак яны ставяцца да каралінгскай эпохі. Вядомы фібулы гэтага тыпу, датаваныя перыядам міграцыі і на працягу стагоддзяў у абодва бакі ад яго, напрыклад дыск фібулы з Зоста або ніжнесаксонскай вёскі Холе ў Германіі.

Многія дыскавыя фібулы маюць залатыя ўпрыгажэнні, інкрустацыю каштоўнымі камянямі, зробленыя з эмаллю або насяканнем, або апраўленыя ў золата або срэбра. Вядомая пліцхаўзенская брошка была вонкавай часткай дыскавай фібулы. Прыкладам рымскай эпохі з’яўляецца Брошка з Тангендорфа. Раннесярэдневяковая Брошка з Машэна адлюстроўвае постаць неідэнтыфікаванага святога з арэолам.

• 
  Алеманская дыскавая фібула VI стагоддзя з альмандынам і касцянымі інкрустацыямі
• 
  Пара дыскавых фібул з магілы Арнегунды. VI стагоддзе.
• 
  Меравінгскія дыскавыя фібулы VI і VII стагоддзяў з каштоўнымі камянямі і філігранню
• 
  Залатыя дыскавыя фібулы з Каралеўскага кургана ў Заненбюлі (Латенскі перыяд)

Літаратура

• M. J. Bode: Germanische Scheibenfibeln. Ein kurzer Überblick über den Forschungsstand ausgewählter Formen. In: Jürgen Kunow (ed.): 100 Jahre Fibelformen nach Oskar Almgren. Wünsdorf, 1998, pp. 321—338, ISBN 3-910011-17-93-910011-17-9.
• Heinrich Beck (ed.): Fibel und Fibeltracht. Sonderdruck aus Reallexikon der Germanischen Altertumskunde. Berlin, 2000, ISBN 3-11-016858-83-11-016858-8.