Перайсці да зместу

Залаты кодэкс Святога Эмера

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Пераплёт кнігі
Пераплёт кнігі
Залаты кодэкс Святога Эмера. 870
Матэрыял Вялень
Баварская дзяржаўная бібліятэка
(інв. Clm 14000)
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Залаты Кодэкс Святога Эмера — ілюмінаваны лацінскі апракас IX стагоддзя. Знаходзіцца ў калекцыі Баварскай дзяржаўнай бібліятэкі ў Мюнхене (нумар Clm 14000).

Налічвальны 126 лістоў пергамента in folio рукапіс мае памеры 420×330 мм і пісаны залатым унцыялам у двух слупках[1]. Зроблены ў коле каралінгскага прыдворнага мастацтва, але дакладнае месца яго стварэння, аднак, не вядомае. У адпаведнасці з інфармацыяй, прадстаўленай у калафоне, кнігу зрабілі ў 870 годзе пісцы Берынгар і Лютгард. Апракас быў складзены для караля Карла Лысага, чый партрэт знаходзіцца на лісце 5v. Гасподзь намаляваны на троне, благаслаўлены з неба, рукой Бога. Яго акружаюць два анёлы, два ўзброеных мужчыны і два алегарычныя жаночыя персанажы з рогам дастатку, якія сімвалізуюць Дзяржаву франкаў і Дзяржаву готаў. Уся кніга ўпрыгожана цыклам багатых эскізаў, на якіх прадстаўлены, у прыватнасці, Пакланенне Ягняці, Хрыстос у славе  (англ.) і выявы чатырох евангелістаў. Ілюмінаванне апракаса аказалі ўплыў на творчасць отанаўскага перыяду  (укр.), стаўшы ўзорам для мініяцюр Сакраментарыя Генрыха II  (англ.).

Кніга захавалася ў арыгінальным абкладзе, зробленым з дрэва, пакрытага золатам, багата пасаджаны жэмчугам і каштоўнымі камянямі. У цэнтральнай частцы прадстаўлена выява Хрыста ў славе, размешчаная ў рамцы ў форме крыжа, выкананай з каштоўных камянёў. Яго атачаюць рэльефы, што паказваюць чатырох евангелістаў і чатыры евангельскія сцэны: распусніцу  (руск.), выгнанне гандляроў з храма, вылячэнне сляпога і вылячэнне пракажонага.

У адпаведнасці з крыніцамі XI стагоддзя кодэкс быў уласнасцю ўсходнефранкскага караля  Арнульфа Карынтыйскага, які ў 893 годзе падарыў яго манастыру Святога Эмерама ў Рэгенсбургу. У канцы X стагоддзя рукапіс быў адноўлены па даручэнні пробашча Рамвальда, які ўвекавечаны на першапачаткова пустым лісце 1v. Пасля секулярызацыі манастыра  (руск.) кніга трапіла ў 1811 годзе ў збор Баварскай дзяржаўнай бібліятэкі.

Зноскі

  1. Codex aureus (ням.)(недаступная спасылка). bsb-muenchen.de. Архівавана з першакрыніцы 23 лютага 2014. Праверана 22 снежня 2017.
  • The Grove Encyclopedia of Medieval Art and Architecture. edited by Colum Hourihane. T. 2. Oxford: Oxford University Press, 2012. ISBN 9780195395365.