Кніга гісторыі франкаў
| Кніга гісторыі франкаў | |
|---|---|
| лац.: Liber historiæ Francorum | |
| Жанр | сярэдневяковая хроніка[d] |
| Аўтар | ананім[d] |
| Мова арыгінала | лацінская мова |
| Дата першай публікацыі | VIII стагоддзе |
Кніга гісторыі франкаў (лац.: Liber historiae Francorum) — ананімная хроніка VIII стагоддзя, вядомая таксама пад назвай «Дзеянні франкскіх каралёў» (лац.: Gesta rerum Francorum).
Апісанне[правіць | правіць зыходнік]
Першапачатковы варыянт хронікі (так званы Варыянт A) складзены ў 727 годзе асобай, якая пражывала ў раёне горада Лан. Затым незадоўга да 737 года хроніка была зноў адрэдагавана (Варыянт B). Аўтар быў жыхаром Нейстрыі, і яго анты-аўстразійскія настроі досыць выразна праяўляюцца ў хроніцы. Галоўнымі добрымі якасцямі манарха аўтар лічыў здольнасць караля кіраваць дзяржавай у згодзе са знаццю. Ён не імкнецца прыхаваць недахопы каралёў (напрыклад, у главе 44-й рэзкай крытыкуецца кароль Хлодвіг II), але ў канфліктах паміж манархам і знаццю яго сімпатыі знаходзяцца на баку каралеўскай улады. Дзякуючы сваёй папулярнасці ў Раннім Сярэднявеччы, «Кніга гісторыі франкаў» захавалася ў шматлікіх рукапісах.
У пачатку сачыненні аўтар выкарыстоўваў франкскія паданні (у тым ліку паданне пра траянскае паходжанне франкаў), пралог «Салічнай праўды» і «Гісторыю франкаў» Грыгорыя Турскага. Перыяд пачатку VII стагоддзя апісаны ім на падставе вусновых сведчанняў («Хронікі» Фрэдэгара ён не ведаў). Найбольш значная частка «Кнігі гісторыі франкаў» пачынаецца з 642 года (главы 43—53), калі аўтар пачынае выкарыстоўваць не захаваныя да нашых дзён гістарычныя крыніцы, а затым піша як сведка падзей. «Кніга гісторыі франкаў» з'яўляецца каштоўным дапаўненнем да пра-аўстразійскага сачынення Прадаўжальнікаў Фрэдэгара, разам з якім дае даволі поўную карціну падзей у Франкскай дзяржаве другой паловы VII — першай траціны VIII стагоддзяў.
Выданні[правіць | правіць зыходнік]
Іншамоўныя выданні:
- Liber historiae Francorum. — Monumenta Germaniae Historica. SSRRMM. T.II. — Hannoverae: Impensi Bibliopolii Hahniani, 1888. — С. 215—328. — 580 с.
- Liber Historiae Francorum / Edit. and transl.with an Introd. by B.S.Bachrach. Coronado Press,1973. (англ.)
- Das Buch von der Geschichte der Franken. — Quellen zur Geshichte des 7. und 8. Jahrhundersts. Ausgewaehite Quellen zur deutschen Gechichte des Mittelalters. — Darmstadt, 1982. — Т. 4a. (ням.)
- Кніга гісторыі франкаў(недаступная спасылка). Усходняя літаратура. — рускі пераклад паводле нямецкага выданні 1982 года. Архівавана з першакрыніцы 6 снежня 2008. Праверана 18.2.2011.
- фрагменты: Хроники длинноволосых королей. — СПб.: Азбука-классика, 2004. — 352 с. — ISBN 5-352-00705-7.
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Люблинская А. Д. Источниковедение истории средних веков. — Л.: Издательство Ленинградского университета, 1955. — С. 66. — 374 с.
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- Прадмова да рускага перакладу «Кнігі гісторыі франкаў»(недаступная спасылка). Усходняя літаратура. Архівавана з першакрыніцы 10 мая 2012. Праверана 18.2.2011.
