Кэмпо
 | Артыкул вымагае праверкі арфаграфіі Удзельнік, які паставіў шаблон, не пакінуў тлумачэнняў. |
Кэмпо (яп.: 拳法) — агульная назва ўсіх баявых мастацтваў[крыніца?]. Ужываецца сярод спецыялістаў як агульная назва ўсіх відаў баявых мастацтваў і адзінаборстваў, нягледзячы на нацыянальную прыналежнасць. Гэтае паняцце з’явілася ў выніку японскага прачытання кітайскіх іерогліфаў цюань-фа («метад, права кулака»). Паняцце можа ахапіць як усходнія баявыя мастацтвы, так і адзінаборствы ўсіх відаў, ад спартыўных да прыкладных і ваенных. Кэмпо — гэта не толькі барацьба голымі рукамі, але і з рознымі прыстасаваннямі.
Кэмпо можно падзяліць на адзінаборствы і баявыя мастацтвы. У адзінаборствах у паядынак-барацьбу ўступаюць двое, адзін на адзін. У баявых мастацтвах колькасць нападаючых можа быць любой. Акрамя таго, адзінаборствы бываюць толькі гульнёвага і баявога напрамку, а баявыя мастацтвы могуць мець яшчэ і духоўную структуру, і форму мастацтва ў прамым сэнсе.
У кэмпо вызначаюць плыні, стылі і школы.
Некаторыя лічаць, што кэмпо — гэта асобны від баявога мастацтва. Прыклады: Кэмпо-кай en: Kenpo kai, en: Kenpō, en: Kokusai kempo, en: Kosho Shorei Ryu Kempo, Mushindo Kempo, en: Tracy Kenpo, en: Universal Kempo.
Плыні кэмпо
[правіць | правіць зыходнік]Плынь кэмпо — частка кэмпо, група яго відаў, якую выдзяляюць традыцыйна, паводле яе агульнай скіраванасці.
- Аздараўляльная плынь характарызуецца скіраванасцю толькі на паляпшэнне здароўя (прафілактыка, лячэнне, герыятрыя) і не мае дачынення да баявых мастацтваў ці адзінаборстваў. Часта гэта від фітнеса, як, напрыклад, каратэбіка, сумесь каратэ і аэробікі. З традыцыйных відаў у гэтую катэгорыю часта ўключаюць кітайскае тайцзыцюань.
- Прыкладная плынь звязаная з канкрэтнымі баявымі дзеяннямі. Найперш, гэта ўсе вайсковыя віды кэмпо, а таксама амаль усе старадаўнія віды кэмпо, якія, відаць, не маглі б іначай дажыць да нашага часу. З японскіх відаў у кэмпо, будзюцу, такімі з’яўляюцца віды з канцоўкай назвы «дзюцу» (мастацтва, тэхніка): дзюдзюцу, кэндзюцу, ніндзюцу. З неяпонскіх відаў гэта баявое самба.
- Гульнёвая плынь — чыста спартыўныя, спаборніцкія віды кэмпо, якімі займаюцца дзеля атрымання медалёў, ганаровых званняў і дасягнення рэкордаў. Сюды ўваходзяць усе алімпійскія віды: бокс, барацьба, самба, тэквандо. З нацыянальных відаў да гульнёвых адносіцца, напрыклад, японскае сумо. Кітайскае ушу ў гульнёвым варыянце робіцца гімнастыкай ушу.
- Традыцыйная плынь — поўныя сістэмы баявых мастацтваў. У традыцыйным варыянце практычна заўсёды прысутнічае пачатковы прыкладны аспект; спартыўны аспект найчасцей адмаўляецца, але ўключаецца аздараўляльны аспект, калі гэта адпавядае пачатковай традыцыі таго ці іншага кэмпо. Так, традыцыйныя стылі ушу атрымалі асобную назву цзін’у. У каратэдо сётокан-рю традыцыйнай плыні трымаецца сётокай майстра Сігэру Эгамі, які адмаўляе спартыўную скіраванасць каратэ, следуючы запаветам стваральніка стылю сётокан Фунакосі Гіціна. Найважнейшым аспектам традыцыйнай плыні з’яўляецца баявое мастацтва.
- Эзатэрычны напрамак кэмпо досыць мала распаўсюджаны. Тут мэтамі баявога мастацтва становяцца не баявыя або спартыўныя аспекты. Хутчэй гэты кірунак бліжэй да аздараўленчага, толькі на ўзроўні традыцыі і эзатэрыкі. Найважнейшымі становяцца праца з энергіямі, астральныя аспекты (астральнае каратэ). Так, даволі масавае тайцзыцюань, часцей многімі ўспрымаемае як чыста аздараўленчае кэмпо, на самой справе з’яўляецца цалкам эзатэрычным, дзе практыкай правяраюцца даоскія прынцыпы інь-ян. У гэтым варыянце яго нават называюць тайцзы-цыгун. З стыляў айкідо чыста эзатэрычным лічыцца кі-айкідо майстра Коіці Тохэя. У ім айкідо як баявое мастацтва адыходзіць на другі план, а галоўным становіцца ўменне кіраваць сваёй энергетыкай, сілай Кі. Да эзатэрычных напрамкаў адносіцца і «жалезная кашуля» з цыгун.
- Рэлігійны напрамак кэмпо распаўсюджаны ў рэлігійным асяроддзі, часцей за ўсё ў будысцкіх, даоскіх манастырах. Гэта ў першую чаргу ушу легендарнага манастыра Шаалінь. Новаствораныя кэмпо таксама могуць быць рэлігійнымі, калі таго жадаюць стваральнікі. Прыкладам можа быць сёрындзі-кэмпо, паслядоўнікі якога лічацца будысцкімі манахамі. Славяна-горыцкая барацьба — цалкам рэлігійны від ужо рускага кэмпо, бо яго стваральнік-аднаўляльнік Бялоў абвясціў сябе святаром славянскага паганства.
- Тантра — гэта асобны напрамак кэмпо, у якім галоўным станавіцца эзатэрычнае, містычнае развіццё таго, хто займаецца баявым мастацтвам. Да тантрычных баявых мастацтваў адносяць астральнае каратэ Гуру Вар Авера і асабліва айкідо ў вышэйшым сваім развіцці Уэсіба Марыхэя [1].
Ужыванне паняцця «кэмпо» ў практыцы баявых мастацтваў
[правіць | правіць зыходнік]- Сёрындзі-кэмпо (яп.: 少林寺拳法) — шааліньскае кэмпо, ушу Шааліня, развіваемае ў Японіі[2].
- Ніхон-кэмпо (яп.: 日本拳法) — японскае баявое мастацтва напрамку рукапашнага боя.
- Рускае кэмпо — від кэмпо, які з’явіўся ва Украіне ў 1990-х гадах[3].
- Сэкай-но кэмпо (яп.: 世界の拳法) — форма аб’яднання розных відаў кэмпо свету[4].
Часопіс «Кэмпо»
[правіць | правіць зыходнік]Гэта спецыялізаваны часопіс[5], які выходзіў у Мінску з 1992 па 2000 год у выдавецтвах (па чарзе) «Эрыдан», «Красіка», «Сэкай»[6], «Харвест» пад нязменнай рэдакцыяй рознабаковага спецыяліста i эксперта ў баявых мастацтвах Анатоля Тараса[7].
Зноскі
- ↑ Джон Сцівенс «Сакрэты Айкідо» «Сафія» 2001 цыт: «„гэта кніга даследуе тантрычны аспект Айкідо, аб’яднанне мужчынскага і жаночага“» ISBN 5-220-00431-X
- ↑ [1] Архівавана 22 кастрычніка 2016.
- ↑ рускае кэмпо, яно ж Агні-кэмпо Архівавана 17 сакавіка 2009.
- ↑ [ http://sites.google.com/site/belarusdojo/Home/sekai-no Архівавана 18 верасня 2011.]
- ↑ [2]
- ↑ Журнал КЭМПО: боевые искусства вчера и сегодня 2.96 «Сэкай-пресс» ISBN 0131-2382 Архівавана 6 сакавіка 2008.
- ↑ Коратка об аўтары: Анатолі Яфімавіч Тарас