Марыя Сяргееўна Суроўшчыкава-Петыпа

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Марыя Сяргееўна Суроўшчыкава-Петыпа
Дата нараджэння 27 лютага 1836(1836-02-27)[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 16 сакавіка 1882(1882-03-16)[1] (46 гадоў)
Месца смерці
Грамадзянства
Муж Марыус Іванавіч Петыпа
Дзеці Марыя Петыпа
Адукацыя
Прафесія харэограф, балерына, акцёрка
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Марыя Сяргееўна Суро́ўшчыкава (27 лютага 1836, Новачаркаск — 16 сакавіка 1882, Пяцігорск) — руская балерына. На працягу паўтара дзясятка гадоў, у 1854—1869, была жонкай балетмайстра Марыуса Петыпа; іх дзеці: балерына Марыя Петыпа (1857—1930) і Іван (1859 — ?).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Пасля заканчэння Пецярбургскага тэатральнага вучылішча ў 1854—1869 гадах была ў складзе пецярбургскай балетнай трупы. Неўзабаве выйшла замуж за танцора трупы М. І. Петыпа, з якім разам выступала. У 1861—1862 гадах гастралявала з ім у Берліне, Парыжы, Рызе. У 1861 і 1862 гадах Марыя Суроўшчыкава-Петыпа танцавала ў тэатры парыжскай Оперы, у 1863 годзе — у Берліне.

Пражыўшы разам 15 гадоў, муж і жонка вымушаны былі раз’ехацца. Петыпа ўспамінаў у мемуарах:

«У хатнім жыцці нядоўга маглі мы ўжыцца з ёй у міры і згодзе. Адрозненне характараў, а можа быць, і ілжывае самалюбства абодвух хутка зрабілі сумеснае жыццё немагчымым»

На пецярбургскай сцэне Петыпа-Суроўшчыкова супернічала з іншай танцоркай Марфай Мікалаеўнай Мураўёвай  (руск.): гэтыя дзве цудоўныя балерыны падзялілі балетную публіку Пецярбурга на два варагуючыя лагеры: адны сімпатызавалі Мураўёвай, іншыя былі зачараваныя Суроўшчыкавай, пра што падрабязна распавядаецца ў балетных хроніках.[2]

Памерла ў 1882 годзе ад вострай воспы ў Пяцігорску, Расія.

Творчасць[правіць | правіць зыходнік]

Будучы таленавітай танцоркай-мімісткай, Суроўшчыкава-Петыпа тонка адчувала прыгажосць позы, выразнасць жэсту, умела перадаць змест танцавальнага дзеяння.

Марыус Петыпа паставіў для яе кароткія балеты «Шлюб у часы рэгенцтва» (1858, графіня Мацільда), «Блакітная вяргіня  (ісп.)» (1860, Блакітная вяргіня), «Танцорка, якая падарожнічае  (англ.)» (1865, Альма) і інш.

Сярод іншых яе партый: Аспічыя («Дачка фараона  (руск.)»), Фларыда («Фларыда  (ісп.)»), Марта і Маргарыта («Фаўст»), Катарына («Катарына  (англ.)») — усё на музыку Ц. Пуні.

Выконвала стылізаваныя народныя танцы, а таксама псеўдарускія скокі «Мужычок», асуджаныя М. А. Някрасавым у вершы «Балет».

Зноскі

  1. а б Bibliothèque nationale de France Mariâ Sergeevna Surovŝikova-Petipa // data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011.
  2. Муравьева Марфа Николаевна // Биографический словарь (руск.). — 2000.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Балет: энциклопедия. / Гл. ред. Ю. Н. Григорович. — М.: Советская энциклопедия, 1981. — 623 стр. с илл.
  • Красовская В. Русский балетный театр второй пол. XIX века, Л.-М., 1963.