Меліса лекавая

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
(Пасля перасылкі з Меліса аптэчная)
Меліса лекавая

Агульны выгляд расліны.
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Melissa officinalis L., 1753


Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  32565
NCBI  39338
EOL  582374
GRIN  t:24036
IPNI  450084
TPL  kew-124103

Меліса лекавая, Мята лімонная[3], Меліса аптэчная[4] (Melissa officinalis) — шматгадовая эфірамаслічная травяністая расліна, від роду Меліса (Melissa) сямейства Ясноткавыя (Lamiaceae).

Назва[правіць | правіць зыходнік]

Народная назва маліса[5], мядоўка, матачнік, раёўнін пчальнік.

Апісанне[правіць | правіць зыходнік]

Шматгадовая травяністая расліна, добры меданос. Мае ў сабе вялікую колькасць вітаміну С, а таксама карацін, кафейную, алеанолавую і урсолавую кіслоты, эфірны алей.

Выкарыстанне[правіць | правіць зыходнік]

Меліса лекавая больш за 2000 гадоў паспяхова выкарыстоўваецца ў народнай і навуковай медыцыне шматлікіх краін свету. Упершыню меліса была апісаная ў лац. «Historia plantarum» (стар.-грэч. Περὶ φυτῶν ἱστορίας) Тэафраста.

Ужываюць свежую і сушаную мелісу. Высокімі смакавымі якасцямі вызначаюцца лісце і маладыя парасткі, яны ўжываюцца як прыправа да салатаў, супоў, рыбных і грыбных страў, як дамешзк да кампотаў, напіткаў, чаю, араматызацыі віна, воцату. Эфірны алей выкарыстоўваюць у парфумерыі і медыцыне.

У навуковай і народнай медыцыне меліса вядома як сродак, які заспакойвае нервовую сістэму і стымулюе страваванне, асабліва пры ўздуцці страўніка. Для прыпарак і кампрэсаў ужываюць настой з мелісы пры фурункулёзе і як паласканне пры запаленні дзяснаў. Чай з мелісы ўжываюць пры галаўных болях, бяссонніцы, міфэнях, скурных высыпках, парушэнні сардэчнай дзейнасці. Яна ўваходзіць у зборы, што ўжываюць пры гіпертаніі, эпілепсіі, атэрасклерозе, захворваннях печані і інш.

У пчалярстве мелісавай вадой націраюць новыя вуллі, каб залучаць пчол.

Агратэхніка[правіць | правіць зыходнік]

Вырошчваюць мелісу на ўрадлівых суглінках, добра асветленых сонцам, някіслых і дастаткова ўвільготненых. На адным месцы можа расці да 10 гадоў.

Зноскі

  1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
  2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
  3. Напісанне Меліса лекавая, Мята лімонная ў адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах., Т.10. Мн., 2000, С.272
  4. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 83. — 160 с. — 2 350 экз.
  5. З. Верас. Беларуска-польска-расейска-лацінскі ботанічны слоўнік. — Вільня, Субач 2: Выданне газеты «Голас беларуса», Друкарня С. Бэкэра, 1924.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]