Ніўлакіта
| Ніўлакіта | |
|---|---|
| тувалу Niulakita | |
 | |
| Характарыстыкі | |
| Плошча | 0,4 км² |
| Насельніцтва | 34 чал. |
| Шчыльнасць насельніцтва | 85 чал./км² |
| Размяшчэнне | |
| 10°45′ пд. ш. 179°30′ у. д.HGЯO | |
| Акваторыя | Ціхі акіян |
| Краіна | |
 | |
Ніўлакіта (на мове тувалу Niulakita) — малы рыфавы востраў у складзе астравоў Тувалу на поўдні Ціхага акіяна. Належыць да дзяржавы Тувалу. Агульная плошча — 0,4 км². Насельніцтва — 34 чал. (2017 г.).
Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]
Еўрапейцы адкрылі Ніўлакіта 29 жніўня 1595 года падчас другой экспедыцыі іспанскага мараплаўца Альвара Менданья дэ Нейра. Востраў быў пазначаны як La Solitaria, па-іспанску Адзінокі, зроблена спроба знайсці месца прыстані ў яго паўднёвай частцы, але дно было няроўным і камяністым, і іспанцы адмовіліся ад гэтага.
У 1821 годзе капітан Джордж Барэт з кітабойнага судна Independence II наведаў Ніўлакіта, ён назваў Рокі. Гэта назва выкарыстоўвалася рэдка. Назва «Востраў Незалежнасці», у гонар карабля Барэта, была адным з некалькіх найменняў для Ніўлакіта, якія ўвайшлі ў агульны ўжытак у XIX стагоддзі. Ніўлакіта быў таксама вядомы як Сафія.
У XIX ст. час ад часу востраў наведвалі здабытчыкі гуана. Злучаныя Штаты заявілі свае правы на Ніўлакіта паводле Закона пра астравы Гуана ад 1856 года.
У жніўні 1896 года на каралавым рыфе вострава Старбак пацярпеў крушэнне паруснік «Селадон» са Ставангера. Экіпаж з 16 чалавек быў у выратавальных шлюпках з невялікай колькасцю ежы і вады на працягу 30 дзён, пакуль не прыбыў на Ніўлакіта. Там мараплаўцы затрымаліся на дзесяць месяцаў, пакуль не былі выратаваны параходам, які ішоў паўз востраў.
У 1944 годзе востраў набыты адміністрацыяй калоніі астравоў Гілберта і Эліс. Адміністрацыя дала жыхарам Ваітупу дазвол пасяліцца на Ніўлакіта. Аднак у 1949 годзе пазнейшая адміністрацыя вырашыла засяліць Ніўлакіта людзьмі з Ніўтао, які лічыўся перанаселеным. Выдаленне ваітупуанаў з вострава выклікала спрэчкі.
Перасяленцы з Ніўтао ў 1949 годзе спужаліся некалькіх кароў, завезеных маракамі на Ніўлакіта раней, бо на Ніўтао такіх жывёл ніколі не было.
ЗША адмовіліся ад прэтэнзіі на востраў у 1983 годзе пасля падпісання дагавора пра дружбу з Тувалу.
Прырода[правіць | правіць зыходнік]
Востраў мае каралавае паходжанне. З’яўляецца самым высокім з усіх астравоў Тувалу. Найвышэйшая кропка — 4,6 м. Па форме нагадвае авал.
Сталых вадацёкаў і крыніц пітной вады няма. Ад старажытнай лагуны засталося некалькі малых вадаёмаў з салёнай вадой.
Клімат трапічны пасатны, вільготны. Востраў знаходзіцца ў зоне ўздзеяння трапічных цыклонаў.
Інфраструктура[правіць | правіць зыходнік]
Маецца 1 паселішча (8 гаспадарак), насельніцтва якога займаецца земляробствам. Галоўная культура — какосавая пальма. З-за рыфаў, якія атачаюць Ніўлакіта, лоўля рыбы і падыход марскога транспарту да берага ўскладнены.
На востраве арганізавана 1 пачатковая школа, маецца адміністрацыйны будынак.
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- Ніўлакіта Архівавана 19 лістапада 2019.
- Карта Ніўлакіты Архівавана 19 лістапада 2019.
- Астравы Тувалу Архівавана 21 лютага 2011.