Павел Міхайлавіч Гундзіловіч

Павел Міхайлавіч Гундзіловіч
Павел Міхайлавіч Гундзіловіч
Дата нараджэння	23 мая 1902
Месца нараджэння	Ліцвяны, Мінскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя;
Дата смерці	10 красавіка 1942 (39 гадоў)
Месца смерці	Наўгародская вобласць, РСФСР, СССР;
Грамадзянства	СССР;
Прыналежнасць	СССР
Род войскаў	пяхота
Званне	капітан
Бітвы/войны	Вялікая Айчынная вайна;
Узнагароды і званні

Павел Міхайлавіч Гундзіловіч (23 мая 1902, Ліцвяны, Мінскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя — 10 красавіка 1942, Наўгародская вобласць, РСФСР, СССР) — савецкі военачальнік, камандзір 4-й роты 2-га батальёна 1075-га стралковага палка 316-й стралковай дывізіі^[d]. Кіраваў абаронай у раёне Дубасекава (Валакаламскі раён), дзе 16 лістапада 1941 года яго рота разам з іншымі падраздзяленнямі дывізіі адбівала ўдары нямецкіх танкаў.

Біяграфія

Нарадзіўся 23 мая 1902 года ў в. Ліцвяны Мінскага павета Мінскай губерні ў сям’і рабочага^[1].

У 1924 годзе паступіў у Аб’яднаную беларускую вайсковую школу, якую скончыў у 1927 годзе. Да 1938 года служыў на Далёкім Усходзе камендантам участка ў порце Находка Уладзівастоцкага пагранатрада^[1].

29 мая 1938 года арыштаваны і абвінавачаны па артыкулах 58-1б, 58-9 і 58-11 КК РСФСР (здрада; прычыненне ўрону сістэме транспарту, водазабеспячэння, дзяржаўнай або грамадскай маёмасці), якія прадугледжвалі расстрэл. Аднак у 1940 годзе крымінальная справа спынена, і ён быў вызвалены з-пад варты.

Пераехаў у Казахстан, дзе ўзначаліў вінаградна-садовы саўгас.

З пачаткам Вялікай Айчыннай вайны, у жніўні 1941 года накіраваны ў 316-ю стралковую дывізію генерала І. В. Панфілава^[1].

16 лістапада 1941 года адбыўся бой з нямецкімі танкамі ля раз’езда Дубасекава, дзе адзін з участкаў абароны займала 4-я рота 2-га батальёна 1075-га стралковага палка 316-й стралковай дывізіі пад камандаваннем капітана Гундзіловіча і палітрука Клачкова.

Паводле ацэнкі камандзіра 1075-га стралковага палка палкоўніка І. В. Капрова, «у баі больш за ўсіх пацярпела 4-я рота Гундзіловіча. Уцалела ўсяго 20 — 25 чалавек на чале з ротным з 140 чалавек. Астатнія роты пацярпелі менш. У 4-й стралковай роце загінула больш за 100 чалавек. Рота змагалася гераічна»^[1]. Спыніць суперніка ля раз’езда Дубасекава не атрымалася, пазіцыі палка былі змятыя супернікам, а яго рэшткі адышлі на новую абарончую мяжу. У баях 16 лістапада 1075-ы полк, па розных даных, падбіў і знішчыў ад дзевяці^[2] да васямнаццаці танкаў суперніка.

У канцы снежня 1941 года, калі дывізія была адведзена на фармаванне, у полк прыехаў карэспандэнт газеты «Красная звезда» А. Ю. Крывіцкі, якому капітан Гундзіловіч па памяці назваў прозвішчы 28-і забітых і зніклых без вестак байцоў, якіх ён змог успомніць. 22 студзеня 1942 года ў газеце «Красная звезда» Крывіцкі змясціў нарыс пад загалоўкам «Пра 28 загінулых герояў», які паклаў пачатак афіцыйнай версіі па 28 герояў-панфілаўцаў.

Камандзір 2-га батальёна 23-га гвардзейскага стралковага палка капітан П. М. Гундзіловіч прымаў удзел у савецкім контрнаступленні пад Масквой. У ходзе наступлення ў снежні 1941 — лютым 1942 гадоў яго батальён вызваліў 18 населеных пунктаў, захапіў 80 аўтамашын. 8 лютага 1942 года ў баі за сяло Барадзіно (за 30 кіламетраў ад горада Старая Руса) адбіў дзве атакі праціўніка сілай да палка, які спрабаваў злучыцца з асноўнымі сіламі сокалаўскай групы. Праціўнік страціў да 800 чалавек забітымі, на чале з камандзірам нямецкага палка. За гэты эпізод быў узнагароджаны ордэнам Чырвонага Сцяга^[3].

Загінуў 10 красавіка 1942 года^[4]. Акалічнасці гібелі апісаў былы камісар 1075-га стралковага палка палкоўнік у адстаўцы А. Мухамед’яраў так: «За паўгадзіны да яго гібелі я быў у яго зямлянцы. Раніцай 10 красавіка 1942 года камбат Гундзіловіч П. М. сабраў у сваёй зямлянцы ўсіх старшын рот. Гэта быў апошні інструктаж перад убыццём яго ў штаб палка на новую пасаду намесніка камандзіра палка па страявой. У гэты час проста ў зямлянцы разарваўся цяжкі артылерыйскі снарад. 11 чалавек загінулі, у тым ліку і Павел Міхайлавіч»^[5].

Першапачаткова пахаваны ў вёсцы Какачава Ленінградскай вобласці, пазней перапахаваны ў брацкай магіле ў пасёлку Першамайскі Холмскага раёна Наўгародскай вобласці.

Пасмяротна прадстаўлены камандаваннем палка да звання Героя Савецкага Саюза, аднак быў узнагароджаны ордэнам Леніна.

Узнагароды

ордэн Чырвонай Зоркі (17 студзеня 1942),
Ордэн Чырвонага Сцяга (6 чэрвеня 1942 года),
ордэн Леніна (21 чэрвеня 1942).

Зноскі

↑ ^а ^б ^в ^г Борис Долготович. Героев-панфиловцев было больше (нявызн.)(недаступная спасылка). Вечерний Минск (16 ноября 2009). Архівавана з першакрыніцы 22 чэрвеня 2014. Праверана 13 студзеня 2022.
↑ Звягинцев В. Е. Трибунал для Героев. — ОЛМА-ПРЕСС Образование, 2005. — С. 265. — 574 с. — (Досье). — 3000 экз. — ISBN 5-94849-643-0.
↑ Гундилович Павел Михайлович 1902 г.р. у электронным банку дакументаў «Подзвіг народа»
↑ Борис Долготович. В списках не значился (нявызн.)(недаступная спасылка). Народная Газета (10 мая 2013). Архівавана з першакрыніцы 18 снежня 2013. Праверана 13 студзеня 2022.
↑ Борис Долготович. «Пишу тебе письмо под «концерт», от которого дрожит земля» (нявызн.). Сельская Газета (24 лістапада 2014). — История героя-панфиловца из Беларуси Павла Гундиловича. Архівавана з першакрыніцы 19 верасня 2016. Праверана 13 студзеня 2022.

[Далгатовіч-1] а ^б ^в ^г Борис Долготович. Героев-панфиловцев было больше (нявызн.)(недаступная спасылка). Вечерний Минск (16 ноября 2009). Архівавана з першакрыніцы 22 чэрвеня 2014. Праверана 13 студзеня 2022.

[2] Звягинцев В. Е. Трибунал для Героев. — ОЛМА-ПРЕСС Образование, 2005. — С. 265. — 574 с. — (Досье). — 3000 экз. — ISBN 5-94849-643-0.

[3] Гундилович Павел Михайлович 1902 г.р. у электронным банку дакументаў «Подзвіг народа»

[4] Борис Долготович. В списках не значился (нявызн.)(недаступная спасылка). Народная Газета (10 мая 2013). Архівавана з першакрыніцы 18 снежня 2013. Праверана 13 студзеня 2022.

[5] Борис Долготович. «Пишу тебе письмо под «концерт», от которого дрожит земля» (нявызн.). Сельская Газета (24 лістапада 2014). — История героя-панфиловца из Беларуси Павла Гундиловича. Архівавана з першакрыніцы 19 верасня 2016. Праверана 13 студзеня 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]