Палац культуры чыгуначнікаў (Растоў-на-Доне)
| Будынак | |
| Палац культуры чыгуначніка | |
|---|---|
| руск.: Дворец культуры железнодорожников | |
 Ленпалац | |
| 47°13′11″ пн. ш. 39°41′07″ у. д.HGЯO | |
| Краіна |
 Расія |
| Месцазнаходжанне | Растоў-на-Доне |
| Архітэктурны стыль | Канструктывізм, савецкі манументальны класіцызм |
| Архітэктар | Міхаіл Мікалаевіч Кандрацьеў, Леанід Фёдаравіч Эберг |
| Дата заснавання | 1928 |
| Будаўніцтва | 1924—1927 гады |
| Статус | Аб'ект культурнай спадчыны рэгіянальнага значэння |
| Сайт | lendvorets.ru |
 |
|
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Палац культуры чыгуначнікаў (ДК Чыгуначнікаў, Ленпалац) — дом культуры ў Растове-на-Доне.
Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]
Напачатку 1924 гады прафсаюз галоўных майстэрняў Уладзікаўказскай чыгункі ў Растове-на-Доне выступіў з ініцыятывай будавання Палаца Працы ў гонар правадыра пралетарыяту У. І. Леніна (таксама зваўся Рабочы палац імя Леніна ці Ленпалац[1]).
Месца пад будаванне Палаца культуры было абрана не выпадковае. Тут у снежні 1905 года народная дружына, што складалася з працоўных Уладзікаўказскай чыгункі, на барыкадзе № 1 з 13 па 20 снежня адбівала напор царскіх войскаў і казакоў.
3 мая 1924 года адбылася закладка падмурка будучага Палаца культуры чыгуначнікаў. Будаванне прасоўвалася хутка і 6 лістапада 1927 года адбылося ўрачыстае адкрыццё палаца. Аўтары праекта архітэктары Міхаіл Кандрацьеў, А. Маркелаў, Леанід Эберг.
Першых наведнікаў Палац прыняў у 1928 годзе. C гэтага моманту ўсе буйныя чыгуначныя імпрэзы і ўрачыстыя сустрэчы праходзілі ў сценах палаца. Адным з такіх памятных падзей стала сустрэча чыгуначнікаў з Міхаілам Шолахавым у кастрычніку 1934 года. У 1941 годзе ў Ленпалацы быў сфармаваны 1135-ы стралковы полк 339-й растоўскай стралковай дывізіі.
У час Вялікай Айчыннай вайны будынак палаца быў часткова разбураны. Праект яго аднаўлення склала архітэктар Зоя Пачанцова-Алінская. Цалкам аднаўленчыя працы завяршыліся ў 1957 годзе. У 1960 годзе адкрыўся музей чыгуначнай славы, у 1961 годзе — музей гісторыі, рэлігіі і атэізму.
На будынку Палаца культуры былі ўсталяваны тры мемарыяльныя дошкі:
- «Палац культуры чыгуначнікаў імя У. І. Леніна пабудаваны на месцы ўзброенага паўстання 1905 года растоўскіх працоўных супраць царскага самадзяржаўя»,
- «Ва ўзброеным паўстанні працоўных супраць царскага самадзяржаўя ў 1905 годзе гераічна загінулі: Анатоль Сабіна, Півін „Ногі“, Клара Рэйман, таварыш Васіль, Сара Лейтэр, Антон Увараў»,
- «У гэтым будынку ў жніўні 1941 года быў сфармаваны 1135 стралковы полк 339-й растоўскай стралковай дывізіі».
Апісанне[правіць | правіць зыходнік]
Палац культуры чыгуначнікаў стаў першым будынкам у Растове-на-Доне, выкананым у стылі савецкага канструктывізму, і адным з першых у СССР Палацаў для працоўных. Будынак мае шматчасткавую структуру. Складаецца з сяміпавярховай вышыннай часткі справа ад галоўнага фасада і працяглай чатырохпавярховай часткі. Карніз і антаблемент абапіраюцца на чатыры цыліндрычныя і дзве квадратныя калоны карынфскага ордара. Першы паверх руставаны. Да параднага ўваходу вядуць два шырокія сходавыя маршы па 10 ступеняў кожны. Тры цэнтральных дзверы ўпрыгожваюць трохвугольныя сандрыкі. Фасад атынкаваны. Унутранае складанае планаванне канцэнтруецца вакол тэатральнага і кіназалаў. Палац і дагэтуль застаецца адным з найбуйнейшых палацавых будынкаў на поўдні Расіі. У палацы культуры чыгуначнікаў ёсць тэатральна-канцэртная зала на 700 месцаў, банкетная зала на 300 месцаў. У будынку працуе больш трыццаці гурткоў, студый і клубных фармаванняў, у якіх займаецца каля дзвюх тысяч чалавек[2].
Падчас паваеннай рэстаўрацыі фасад зведаў досыць моцныя змены. У гэты перыяд канструктывізм падвяргаўся пераследам, у галоўнага ўваходу ў палац быў арганізаваны гіганцкі партал з каланадай. Тым не менш збеглы агляд з вялікай адлегласці дапамагае ўявіць сілуэт будынка ў першародным выглядзе[3].
Зноскі
- ↑ Лендворец(недаступная спасылка)
- ↑ ДК Железнодорожников (Лендворец) (руск.). Городской портал Ростова-на-Дону. Праверана 15 лютага 2017.
- ↑ Советский конструктивизм (руск.). Rostov-Region. Праверана 15 лютага 2017.