Патрыярх

Патрыя́рх (стар.-грэч.: Πατριάρχης; ад πατήρ — бацька; ἀρχή — панаванне, пачатак, улада) — старэйшына роду, глава і заснавальнік чаго-небудзь.

У сацыялогіі

• Патрыярх у патрыярхальным грамадстве — мужчына, глава сям’і, які выконвае ролю аўтарытэтнай улады, а таксама член кіруючага класа ці ўрада ў грамадстве, якое кантралюецца мужчынамі паважнага ўзросту. «Узрост патрыярха» — выраз, які азначае 72 гады.

У рэлігіі

• Біблейскі патрыярх — персанаж Бібліі: Адам (пражыў 930 гадоў); Енох (365 гадоў); Ной (950 гадоў) і інш.;
• Патрыярх у іўдаізме:

1) адзін з прабацькоў яўрэйскага народа: Аўраам (пражыў 175 гадоў), Ісак (180 гадоў), Якаў (147 гадоў), Іосіф (110 гадоў) і інш.

2) патрыярх (191 год да н.э. — 425 год н.э.) — глава сінедрыёна.

• Патрыярх у хрысціянстве — старазапаветны святы, які шануецца царквой як выканаўца волі Божай да новазапаветнай эпохі.
• Патрыярх (царкоўны сан) — вышэйшы іерарх некаторых хрысціянскіх цэркваў:
  • Патрыярх Маскоўскі і ўсяе Русі;
  • канстанцінопальскія патрыярхі;
  • александрыйскія патрыярхі;
  • антыяхійскія патрыярхі;
  • іерусалімскія патрыярхі.

Гл. таксама

• Патрыярхат
• Біблейская храналогія