Адам

Адам
іўр.: אָדָם араб. آدم‎ невядома
Міфалогія	іўдаізм, Каталіцкая Царква, Усходнія каталіцкія цэрквы, Праваслаўная Царква, старажытныя ўсходнія цэрквы, іслам і Бахаі
Пол	мужчынскі пол і androgynos[d]
Сужэнец	Ева і Lilith[d]
Дзеці	Каін, Авель, Сіф, Азура[d], Awan[d], Aclima[d] і Cain's wife[d]
У іншых культурах	Adam in Islam[d], Adam in rabbinic literature[d], Adam Rishon[d], чалавек і Y-храмасомны Адам
Медыяфайлы на Вікісховішчы

«Стварэнне Адама», фрэска ў Сіксцінскай капэле працы Мікеланджэла.

Адам (іўр.: אָדָם, літаральна чалавек; аднакарэннае са словамі іўр.: אדמה, зямля и אדום, чырвоны; грэч. Ἀδάμ, араб. آدم‎) — у Пяцікніжжы і Каране — першы чалавек, створаны Богам, і прабацька чалавечага роду. Муж Евы, бацька Каіна, Авеля і Сіфа. Быў выгнаны з раю пасля таго, як не паслухаўся Бога, спазнаўшы плод з Дрэва пазнання дабра і зла.

Згодна з прадстаўленні іўдаізму, Адам і Ева ў поўным аб'ёме ўяўляюць чалавечыя адносіны, адлюстроўваючы вобраз ўсяго чалавечага роду, іх гісторыя можа разглядацца ў якасці правобраза гісторыі ўсяго чалавецтва.

У хрысціянскай тэалогіі Адам — сімвал чалавека ў яго адносінах з Богам: на Адаме, як на вянку тварэння, спачывала Божая мілата, ён валодаў абсалютнай праведнасцю і асабістай неўміручасцю, але ўсё гэта было згублена ім у грэхападзенні. Гэтую грэшнасць Адам перадаў сваім нашчадкам — усяму роду чалавечаму. Першародны грэх быў адкуплены толькі «другім Адамам» — Ісусам Хрыстом. Біблейская гісторыя Адама стала асновай такіх важных палажэнняў хрысціянскай веры, як падначаленасць жанчыны мужчыне (Быц. 3:16) і дагмат аб першародным граху.

Адам шануецца ў якасці прарока ў ісламе, у вучэнні мандэяў і бахаізме.

Біблейскае апавяданне пра Адама ўвяло ў сусветнае мастацтва і культуру вялікую колькасць вобразаў, такіх як: Эдэм, Дрэва пазнання Дабра і Зла, Дрэва Жыцця, забаронены плён, змей-спакуснік, выгнанне з рая.

Літаратура

• Скарына Ф. Творы: Прадмовы, сказанні, пасляслоўі, акафісты, пасхалія / Уступ. арт., падрыхт. тэкстаў, камент., слоўнік А. Ф. Коршунава, паказальнікі А. Ф. Коршунава, В. А. Чамярыцкага. — Мн.: Навука і тэхніка, 1990. — С. 139. — 207 с.: іл. ISBN 5-343-00151-3.