Пулітцэраўская прэмія за мастацкую кнігу

Пулітцэраўская прэмія за мастацкую кнігу (англ.: Pulitzer Prize for Fiction) — адна з шасці намінацый ў галіне літаратуры Пулітцэраўскай прэміі. Намінацыю прэміі прысуджаюць за «найлепшы твор мастацкай прозы, які належыць пісьменніку-амерыканцу, выдадзены кнігай і пераважна прысвечаны праблемам амерыканскага жыцця». Памер прэміі складае 10 тысяч долараў ЗША.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

У кастрычніку 1911 года памёр газетны магнат венгерска-яўрэйскага паходжання Джозэф Пулітцэр (1847-1911). Паводле завяшчання быў заснаваны фонд яго імя на пакінутыя з гэтай мэтай два мільёны долараў ЗША. Завяшчанне было складзена 17 жніўня 1903 года. Гэты дзень лічыцца датай заснавання Пулітцэраўскай прэміі.

З 1917 года прэмію ўручаюць штогод у першы панядзелак мая папячыцелі Калумбійскага ўніверсітэта ў Нью-Ёрку.

Спачатку намінацыя называлася «Пулітцэраўская прэмія за аповесць» (англ. Pulitzer Prize for the Novel), пад такім імем яе ўручалі з 1918 па 1947 года.

Адбор намінантаў і выбар лаўрэата[правіць | правіць зыходнік]

Рашэнне па намінацыі на прэмію прымае адмысловае журы, якое прызначае універсітэт для катэгорыі «Літаратура». Вынік працы гэтага журы — алфавітны пералік з трох кандыдатаў, які перадаецца Радзе па Пулітцараўскіх прэміях. Рада вывучае прадастаўленыя журы матэрыялы і творы трох намінантаў, пасля чаго накіроўвае свае рэкамендацыі папячыцелям, якія ўхваляюць зроблены Саветам выбар і неадкладна абвяшчаюць імёны лаўрэатаў. Ніякай афіцыйнай цырымоніі ўручэння прэміі не праводзяць. Савет можа прысудзіць прэмію кожнаму з трох прэтэндэнтаў, нават калі гэта рашэнне не супадае з рэкамендацыяй журы. Члены журы, члены Савета або папячыцелі не маюць права браць удзелу ў абмеркаванні і галасаванні, калі іх вынік можа прынесці ім ці прадстаўляным імі арганізацыям якую-небудзь выгаду. Тэрмін знаходжання ў Савеце для кожнага асобы абмежаваны трыма трохгадовымі тэрмінамі. Вакансію замяшчаюць галасаваннем дзеючых членаў Савета.

Крытыка[правіць | правіць зыходнік]

За час існавання Пулітцэраўскую камісію неаднаразова крытыкавалі за няслушныя ўзнагароды або неўзнагароды. Супярэчанні часта ўзнікалі таксама паміж падліковай камісіяй і судзейскай калегіяй. Суб'ектыўнасць самога працэсу ўзнагароджання з непазбежнасцю прыводзіла да такога роду супярэчнасцяў. Аднак камісія ніколі не рабіла папулісцкіх рашэнняў. Многія, а магчыма і большасць, з узнагароджаных прэміяй кніг, ніколі не ўваходзілі ў асноўныя спісы бестселераў.

Лаўрэаты і намінанты[правіць | правіць зыходнік]

2010-я[правіць | правіць зыходнік]

2016 — «Спачувае» Тан Нгуен В’ет
- «Уляпалася!» Кэлі Лінк
- «Лінія Мод» Маргарэт Вербл
2015 — «Усё нябачнае нам святло» Энтані Дорр
- «Дазвольце быць з вамі цалкам шчыры» Рычард Форд
- «Кошт Мура» Лайла Лаламі
- «Выдатны, цёмны, глыбокі» Джойс Кэрал Оўтс
2014 — «Шчыгол» — Донна Тарт
- «Сын» / The Son — Філіп Мэер[en].
- «Жанчына, якая страціла сваю душу» / The Woman Who Lost Her Soul — Боб Шакочыс[en].
2013 — «Сын уладара сірот» Адам Джонсан
- «Аб чым мы гаворым, калі мы гаворым пра Ганну Франк» Натан Энгландер
- «Снежнае дзіця» Эовін Айві
2012 — Прэмія не прысуджалася
- Train Dreams Дэніс Джонсан
- «Свампландыя!» Карэн Расэл
- «Бледны кароль» Дэвід Фостэр Уолес
2011 — «Час смяецца апошнім» Джэніфер Іганаў
- The Privileges Джонатан Ды
- The Surrendered Чанг-рэ Лі
2010 — «Россып» Пол Хардзінг
- In Other Rooms, Other Wonders Данія Муэнудзін
- Love in Infant Monkeys Лідзія Мілет

2000-я[правіць | правіць зыходнік]

2009 — «Алівія Кітэрыдж» Элізабэт Страўт
- «All Souls» Christine Schutt
- «The Plague of Doves» Louise Erdrich
2008 — «Кароткае і дзіўнае жыццё Оскара Уао» Хунот Дыяс
- «Shakespeare’s Kitchen» Lore Segal
- «Tree of Smoke» Дэніс Джонсан
2007 — «Дарога» Кормак Макарці
- «After This» Эліс Макдэрмата
- «The Echo Maker» Richard Powers
2006 — «Марч» Джэральдзіна Брукс
- «The Bright Forever» Martin Lee
- «The March» Эдгар Лорэнс Доктараў
2005 — «Гілеад» Мэрылін Робінсан
- «An Unfinished Season» Ward Just
- «War Trash» Ха Цзінь
2004 — «The Known World» Edward P. Jones
- «American Woman» Susan Choi
- «Evidence of Things Unseen» Marianne Wiggins
2003 — «Сярэдні пол» Джэфры Еўгенідыс
- «Servants of the Map: Stories» Andrea Barrett
- «You Are Not a Stranger Here» Adam Haslett
2002 — «Падзенне імперыі» Рычард Русо
- «Папраўкі» Джонатан Франзен
- «John Henry Days» Colson Whitehead
2001 — «Неверагодныя прыгоды Кавалера і Клею» Майкл Шейбан
- «Бландынка» Джойс Кэрал Оутс
- «The Quick and the Dead» Joy Williams
2000 — «Тлумач хвароб» Джумпа Лахіры
- «З блізкай адлегласці: апавяданні пра Ваёмінг» Эні Пру
- «Чаканне» Ха Цзінь

1990-я[правіць | правіць зыходнік]

1999 — «Гадзіннік» Майкл Канінгам
- «Разганяе аблокі» Расэл Бэнкс
- «The Poisonwood Bible» Барбара Кінгзалвер
1998 — «Амерыканская пастараль» Філіп Рот
- «Bear and His Daughter: Stories» Боб Стоўн
- «Underworld» Дон Дэліла
1997 — «Марцін Дрэслер. Аповесць пра амерыканскага летуценніка» Стывен Мілхаузер
- «The Manikin» Joanna Scott
- «Адкрываючы паветра і іншыя гісторыі» Урсула К. Ле Гуін
1996 — «Дзень незалежнасці» Рычард Форд
- «Mr. Ives' Christmas» Оскар Іхуэлас
- «Sabbath’s Theater» Філіп Рот
1995 — «Дзённікі Стоўна» Кэрал Шылдс
- «The Collected Stories» Grace Paley
- «What I Lived For» Джойс Кэрал Оўтс
1994 — «Карабельныя навіны» Эні Пру
- «The Collected Stories» Reynolds Price
- «Аперацыя „Шейлак“» Філіп Рот
1993 — «A Good Scent from a Strange Mountain» Robert Olen Butler
- «At Weddings and Wakes» Alice McDermott
- «Чорная вада» Джойс Кэрал Оутс
1992 — «Тысяча акраў» Джэйн Смайлі
- «Jernigan» David Gates
- «Ліла: Даследаванне маральнасці» Роберт Пірсіг
- «Mao II» Дон Дэліла
1991 — «Трус супакоіўся» Джон Апдайк
- «Mean Spirit» Linda Hogan
- «The Things They Carried» Tim O’brien
1990 — «The Mambo Kings Play Songs of Love» Оскар Іхуэлас
- «Білі Батгейт» Эдгар Лорэнс Доктараў

1980-я[правіць | правіць зыходнік]

1989 — «Breathing Lessons» Эн Тайлер
- «Where I’m Calling From» Raymond Carver
1988 «Каханая» Тоні Морысан
- «Persian Nights» Diane Johnson
- «That Night» Alice McDermott
1987 — «A Summons to Memphis» Peter Taylor
- «Paradise» Дональд Бартэльм
- «Whites» Norman Rush
1986 — «Lonesome Dove» Лары Макмертры
- «Турыст міжволі» Эн Тайлер
- «Continental Drift» Russell Banks
1985 — «Foreign Affairs» Alison Lurie
- «I Wish This War Were Over» Diana O’bil Hehir
- «Leaving the Land» Douglas Unger
1984 — «Ironweed» Уільям Кэнэдзі
- «Cathedral» Raymond Carver
- «The Feud» Томас Бергер
1983 — «Колер пурпурны» Эліс Уокер
- «Dinner at the Homesick Restaurant» Эн Тайлер
- «Rabbis Wives and» Chaim Grade
1982 — «Трус разбагацеў» Джон Апдайк
- «A Flag for Sunrise» Боб Стоўн
- «Housekeeping» Marilynne Robinson
1981 — «Змова ёлапняў» Джон Кенэдзі Тул (прысуджана пасмяротна)
- «Godric» Frederick Buechner
- «So Long, See You Tomorrow» William Maxwell
1980 — «Песня ката» Норман Мэйлер
- «Пташка» Уільям Уартон
- «Літаратурны негр» Філіп Рот