Солі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Солі — клас хімічных злучэнняў; крышталічныя ў нармальных умовах рэчывы з іённай будовай.

Растваральныя солі з вадой утвараюць растворы электралітаў. Могуць разглядацца як прадукт замяшчэння атамаў вадароду ў кіслаце на атамы металу або гідроксагрупы ў аснове на кіслотны астатак. Утвараюцца шляхам рэакцыі нейтралізацыі паміж кіслатой і асновай, узаемадзеяннем кіслаты з асноўным аксідам, з металам, іншымі рэакцыямі.

Адрозніваюць солі нейтральныя (або сярэднія), кіслыя, якія ўтрымліваюць незамешчаныя атамы вадароду пры кіслотным астатку (напрыклад, NaHCO3), асноўныя, калі прысутнічаюць незамешчаныя гідроксагрупы (напрыклад, Cu(OH)Cl), двайныя (напрыклад, KCl•MgCl2 = KMgCl3), камплексныя.

Для соляў характэрная растваральнасць у палярных растваральніках, асабліва ў вадзе.

Гідроліз соляў[правіць | правіць зыходнік]

Гідроліз працякае, калі катыён або аніён утвораны слабай кіслатой або слабай асновай. Напрыклад, соль KCl утворана моцнай кіслатой і моцнай асновай. Гідролізу не падвяргаецца. Але соль Na2CO3 — падвяргаецца. У гэтым выпадку працякае абарачальны гідроліз.

Na2CO3 + H2O = NaHCO3 + NaOH

Соль, напрыклад, CuCl2 — тут працякае гідроліз па катыёне.

CuCl2 + H2O = CuOHCl + HCL

Бывае, напрыклад, абарачальны:

Al2S3 3H2O = 2Al(OH)3↓ + 3H2S↑

Гэта значыць, што соль Al2S3 нельга атрымаць у водным растворы; але калі загартаваць сумесь Al і S, то атрымаецца:

2Al + 3S = Al2S3

Рэакцыі соляў з кіслотамі[правіць | правіць зыходнік]

1) Моцныя кіслоты выцясняюць слабыя з раствораў іх соляў

NaHCO3 + CH3COOH = CH3COONa + CO2↑ + H2O

2) Ёсць некалькі соляў, якія не рэагуюць, напрыклад, з H2SO4 з w(H2SO4) < 30 %.

CuS + H2SO4разб.

3) Але калі w(H2SO4) > 30 %, то працякае рэакцыя:

CuS + H2SO4конц. = CuSO4 + SO2↑ + H2O

Рэакцыі соляў з асновамі[правіць | правіць зыходнік]

Рэакцыя працякае, калі:
1) Соль і аснова растваральныя.
2) У ходзе рэакцыі выпадае асадак, ці выдзяляецца газ.

CuSO4 + 2NaOH = Cu(OH)2↓ + Na2SO4

NH4HCO3 + KOH = NH3↑ + KHCO3 + H2O

Угнаенні[правіць | правіць зыходнік]

  • KNO3 — асноўнае ўгнаенне. NaNO3 не мае практычнага прымянення з-за сваёй гідраскапічнасці.
  • NH4NO3 — другое асноўнае ўгнаенне. Мае 35 % азоту.
  • Ca3(PO4)2 — адно з асноўных фосфарных угнаенняў.
  • (NH4)2HPO4 + NH4H2PO4 — распаўсюджанае ўгнаенне амафос.

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Харчовая соль, каменная соль — галіт.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]