Стэфані Кволек

Стэфані Кволек
Дата нараджэння	31 ліпеня 1923(1923-07-31)
Месца нараджэння	Нью-Кенсінгтан[d], акруга Уэстмарленд[d], Пенсільванія, ЗША
Дата смерці	18 чэрвеня 2014(2014-06-18) (90 гадоў)
Месца смерці	Уілмінгтан, акруга Нью-Касл[d], Дэлавэр, ЗША
Грамадзянства	ЗША  Польшча
Род дзейнасці	хімік, вынаходніца
Навуковая сфера	арганічная хімія
Месца працы	DuPont[d]
Альма-матар	Margaret Morrison Carnegie College[d] Універсітэт Карнегі — Мелан[d]
Член у	Нацыянальная інжынерная акадэмія ЗША
Узнагароды	Howard N. Potts Medal[d] (1976) медаль Перкіна (1997) прэмія Лемельсана[d] (1999) Нацыянальная зала славы жанчын[d] (2003) Hall of Fame of Delaware Women[d] Нацыянальная Зала славы вынаходнікаў[d] (1995) Lavoisier Medal for Lifetime Technical Achievement[d] (1995) Chemical Pioneer Award[d] (1980) IRI Achievement Award[d] (1997) Зала славы жанчын у тэхналогіі[d] (1996) ACS Award for Creative Invention[d] (1980)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Стэфані Луіза Кво́лек (31 ліпеня 1923, Нью-Кенсінгтан, Пенсільванія) — амерыканскі хімік польскага паходжання, якая вынайшла поліпарафенілен-тэрэфталамід, больш вядомы як кеўлар. Кволек заваявала мноства ўзнагарод за свае працы ў хіміі палімераў.

Раннія гады і адукацыя

Кволек нарадзілася у сям’і польскіх эмігрантаў у Нью-Кенсінгтане, Пенсільванія, у 1923 годзе. Яе бацька, Джон Кволек (польск.: Jan Chwałek), памёр, калі ёй было дзесяць гадоў. Кволек пераняла ад яго цікавасць да навукі, а ад маці, Нэлі Зайдэл Кволек, цікавасць да моды. У 1946 годзе Кволек атрымала ступень у галіне хіміі коледжы Маргарэт Морысан Карнегі Універсітэта Карнегі — Мелан. Кволек планавала стаць лекарам і спадзявалася, што зможа назапасіць грошай на медыцынскую адукацыю за кошт падзаробкаў ў хімічнай галіне.

Кар’ера ў DuPont

У 1946 годзе Уільям Хейл Чарч, будучы настаўнік Кволек, прапанаваў ёй пасаду ў філіяле DuPont, які знаходзіўся ў Буфала, штат Нью-Ёрк. Хоць Кволек думала толькі пра падпрацоўкі, з часам яна знайшла працу ў DuPont досыць цікавай, і адмовілася ад медыцынскай кар’еры. Кволек пераехала ва Уілмінгтане, штат Дэлавэр у 1950 годзе і працягнула працу ў DuPont. У 1959 годзе яна атрымала ўзнагароду ад Амерыканскага хімічнага таварыства (ACS).

Кеўлар

Падчас працы ў кампаніі DuPont Кволек вынайшла кеўлар. У 1964 годзе, у чаканні нафтавага дэфіцыту, яе група пачала шукаць лёгкае, але трывалае валакно, якое б выкарыстоўвалася ў шынах. Валакно, якое атрымалася, у адрозненне ад нейлону, не было крохкім. Кіраўнік і дырэктар лабараторыі разумелі значэнне гэтага адкрыцця і ўнеслі свой ​​уклад у развіццё новай вобласці хіміі палімераў, якая стала затым хутка развівацца. Да 1971 быў атрыманы сучасны кеўлар. Кволек, аднак, не прымала актыўнага ўдзелу ў распрацоўцы спосабаў прымянення кеўлару і вырабаў з яго.

Пенсія

У 1986 годзе Кволек сышла з пасады навуковага супрацоўніка кампаніі DuPont. Тым не менш, яна доўгі час кансультавала кампанію DuPont, а таксама ўваходзіла ў Нацыянальны даследчы савет і Нацыянальную акадэмію навук. За 40 гадоў працы навукоўцам-даследчыкам яна атрымала па розных дадзеных ад 17 да 28 патэнтаў. У 1995 годзе яна стала чацвёртай жанчынай, якія была прынятая ў Нацыянальную залу славы вынаходнікаў. У 1996 годзе яна атрымала Нацыянальны медаль тэхналогіі, а ў 2003 годзе яна была прынята ў Нацыянальную залу славы жанчын. У 1997 годзе яна атрымала медаль Перкіна ад Амерыканскага хімічнага таварыства, а ў 1980 годзе ўзнагароду ад яго ж за «Творчае вынаходства».

Памёрла 18 чэрвеня 2014 года ва Уілмінгтане, Дэлавэр.

Спасылкі

• Stephanie Kwolek at Famous Women Inventors (англ.)