Фаіль Фатахавіч Алсынаў

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Фаіль Фатахавіч Алсынаў
башк.: Фаил Фәттәх улы Алсынов
Род дзейнасці актывіст, грамадскі дзеяч
Дата нараджэння 7 снежня 1986(1986-12-07) (37 гадоў)
Месца нараджэння
Грамадзянства
Альма-матар

Фаіль Фатахавіч Алсынаў (башк.: Фаил Фәттәх улы Алсынов; нар. 7 снежня 1986, сяло Юлдыбаева, Зілаірскі раён, Башкірская АССР, РСФСР) — башкірскі грамадскі дзеяч, актывіст, башкірскі нацыяналіст[1][2][3] і апазіцыянер.

Экс-намеснік старшыні башкірскай нацыянальнай арганізацыі «Кук-Бурэ», экс-лідар забароненай у Расіі башкірскай грамадскай арганізацыі «Башкарт»[4]. Удзельнік пратэстаў на Куштау[5].

Найбольшую вядомасць атрымаў праз вынясенне прысуду паводле крымінальнай справы ў дачыненні да яго ў студзені 2024 года, які выклікаў пратэсты ў Башкартастане[6]. Ён, як і жыхары розных вёсак, сцвярджаў, што ідзе бескантрольная здабыча золата, забруджваючы навакольнае асяроддзе. Мясцовыя жыхары сцвярджаюць, што здабыча ідзе варварскім спосабам. Знайсці ўправу цяжка, таму што суд часам паўстае на бок прамыслоўцаў[1]. Пра гэта ўжо паведамлялі СМІ тэлеканала НТВ у маі 2023 года і Маскоўскі камсамолец 17 студзеня 2024 года[2].

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Фаіль Алсынаў нарадзіўся 7 снежня 1986 года ў вёсцы Юлдыбаева Зілаірскага раёна Башкартастана. Сярэдні па старшынстве сын. Таксама мае двух братоў і адну сястру. Атрымаў адукацыю ў Башкірскім дзяржаўным універсітэце па гістарычным кірунку[5].

На пачатку 2011 года ўладкаваўся працаваць спецыялістам у Сусветны курултай башкір, дзе працаваў аж да пачатку 2014 года. Быў звольнены з прычыны нежадання працаваць з новым кіраўніцтвам[5].

У канцы лістапада 2013 года на яго напалі два п’яныя чалавекі, калі ён вяртаўся дадому. Тыя, хто нападаў выкрыквалі лозунгі: «Панаехалі сюды башкіраты з аулаў!». Пасля збіцця Фаіль трапіў у бальніцу, і яму зрабілі аперацыю на вуху. Незадоўга да гэтага, арганізацыя Кук-Бурэ выступіла з рэзкай крытыкай на адрас правядзення рускага маршу у башкірскай сталіцы Уфе[5].

Грамадская дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

Пачаў сваю дзейнасць у башкірскім нацыянальным руху у пачатку 2008 года, уступіўшы ў «Кук-Бурэ». У канцы 2010 года ён быў абраны першым намеснікам старшыні гэтай арганізацыі. Заставаўся ім аж да 2014 года, калі пакінуў арганізацыю. Разам з астатнімі членамі арганізацыі прымаў удзел у мітынгах і пратэстах, арганізаваных арганізацыяй. Ён прапанаваў і арганізаваў адраджэнне моладзевага савета пры выканаўчым камітэце Сусветнага курултая башкір[5][7].

У 2014 годзе ў Кук-Бурэ адбыўся раскол, у выніку чаго трое намеснікаў — Рамзіль Байназараў, Фаіль Алсынаў і Руслан Габасаў пакінулі арганізацыю, утварыўшы ў гэтым жа годзе башкірскую грамадскую арганізацыю «Башкарт»[5][8].

У гэтым жа годзе ў Башкартастане пачаліся слуханні па распрацоўцы шыхана Таратау, які хацелі знішчыць для здабычы рэсурсаў. Як фактычны лідар арганізацыі «Башкарт», ён стаў адным з арганізатараў і ўдзельнікаў пратэстаў на Таратау ў абарону шыхана. У выніку грамадзкім дзеячам атрымалася адстаяць шыхан. Пазней, ужо ў 2020 годзе, сябры арганізацыі, забароненай ужо да таго часу, і сам Фаіль прынялі ўдзел у пратэстах на Куштау[5][7][9].

У 2018 годзе ён прымаў удзел у падзеях у Цемясаве і Сібаі, дзе мясцовыя жыхары ўступілі ў канфлікт з чачэнскімі і курдскімі мігрантамі. Пасля, у ходзе падзей у Цемясаве і Сібаі, кіраўнік Рустэм Хамітаў сышоў у адстаўку[9].

На працягу некалькіх гадоў пачынаючы з 2015 года Алсынаў рэгулярна затрымліваўся супрацоўнікамі паліцыі па розных прычынах[10][9].

Крымінальная справа[правіць | правіць зыходнік]

У красавіку 2023 года ён удзельнічаў у пратэстах у вёсцы Ішмурзіна ў Баймацкім раёне Башкартастана супраць геолагаразведачных работ у раёне вёскі на горным хрыбце Ірэндык[11][9].

У кастрычніку 2023 года, пасля яго выступу ў Ішмурзіна, на Фаіля Алсынава была напісана заява, асабіста кіраўніком Рэспублікі Башкартастан Радзіем Хабіравым, дзе было пазначана, што ён публічна выступіў на сходзе грамадзян каля сельскага дома культуры з прамовай негатыўнага зместу ў адносінах да асоб рускай, татарскай, армянскай, каўказскіх нацыянальнасцяў і нацыянальнасцяў Сярэдняй Азіі, на мітынгу, які адбыўся ў красавіку 2023 года ў абарону зямель Башкірскага Зауралья ад здабычы карысных выкапняў[11]. Мітынг быў зладжаны з мэтай недапушчэння здабычы рэсурсаў, бо кампаніі і іх арганізатары, раней здабывалі рэсурсы, мелі негатыўную рэпутацыю і былі афіляваныя з Урадам Рэспублікі.

У студзені 2024 года пракуратура запрасіла 4 гады калоніі для Фаіля Алсынава. Па стане на студзень 2024 года праходзяць закрытыя судовыя слуханні. На працягу судовых слуханняў праходзілі шматтысячныя мітынгі ў абарону Алсынава[12].

15 студзеня 2024 года ў горадзе Баймаке прайшло трэцяе судовае пасяджэнне, падчас якога абвяшчэнне прысуду было прызначанае на 17 студзеня. На суд прыехала падтрымаць Алсынава, паводле розных ацэнак ад 1 да 5 тысяч чалавек[13].

16 студзеня 2024 года Алсынаў быў унесены ў пералік экстрэмістаў[14].

17 студзеня 2024 года Алсынаў быў асуджаны на 4 гады пазбаўлення волі[11]. У гэты ж час ля будынка суда пачаліся пратэсты. Таксама былі адзначаныя сутыкненні з сілавікамі цягам некалькіх дзён, былі затрыманні ўдзельнікаў і прыхільнікаў[15][16]. Паводле ацэнкі колькасць пратэстоўцаў дасягнула парадку 10 тысяч чалавек, прытым што насельніцтва Баймака — 17,7 тысяч чалавек[17][18].

Зноскі

  1. а б Паскевич, Анна. Выступал против войны с Украиной: что известно о Фаиле Алсынове, из-за ареста которого вспыхнули масштабные протесты в Башкирии. Фото (руск.). OBOZREVATEL NEWS (17 студзеня 2024). Праверана 18 студзеня 2024.
  2. а б «Нас должно быть ещё больше, чем вчера» - Вёрстка (руск.) (17 студзеня 2024). Праверана 18 студзеня 2024.
  3. Армяне, золото, Куштау: кто такой Фаиль Алсынов и почему в Башкирии за него идут на многотысячные митинги (руск.). ufa1.ru - новости Уфы (18 студзеня 2024). Праверана 18 студзеня 2024.
  4. Фаиль Алчинов покинул пост главы движения «Башкорт» (руск.). Коммерсантъ (2 верасня 2019). Праверана 17 студзеня 2024.
  5. а б в г д е ё {{{загаловак}}}. — 2023.
  6. В Башкортостане около тысячи человек вышли на акцию в защиту активиста Фаиля Алсынова. Они потребовали отправить в отставку главу республики (руск.). Meduza. Праверана 17 студзеня 2024.
  7. а б Фаиль Алсынов: «Кто-то пытается устроить войну между татарами и башкирами» (руск.). realnoevremya.ru. Праверана 17 студзеня 2024.
  8. {{{загаловак}}}. — 2023. — В. 1. — Т. 31. — P. 58–65. — ISSN 2071-5358.
  9. а б в г От Куштау до Баймака. Кто такой Фаиль Алсынов и против чего он выступает? (руск.). Prufy.ru | Новости (16 студзеня 2024). Праверана 17 студзеня 2024.
  10. В Уфе были задержаны руководители башкирской общественной организации (руск.). ОВД-Инфо. Праверана 17 студзеня 2024.
  11. а б в Башкирского активиста Фаиля Алсынова приговорили к четырём годам колонии (руск.). Коммерсантъ (17 студзеня 2024). Праверана 17 студзеня 2024.
  12. В Башкортостане около тысячи человек вышли на акцию в защиту активиста Фаиля Алсынова. Они потребовали отправить в отставку главу республики. meduza.io (15 января 2024).
  13. В Башкирии сотни людей пришли к суду поддержать активиста, защищавшего шихан Куштау (руск.). BBC News Русская служба (15 студзеня 2024). Праверана 15 студзеня 2024.
  14. Башкирского активиста Фаиля Алсынова внесли в перечень "экстремистов" (руск.). Radio Free Europe / Radio Liberty (16 студзеня 2024). Праверана 17 студзеня 2024.
  15. В Башкортостане после массовой акции задержали четырёх сторонников экоактивиста Фаиля Алсынова — его судят по делу о «разжигании вражды».
  16. В Башкортостане задержали сторонников экоактивиста.
  17. Общие сведения о Баймакском районе Республики Башкортостан (руск.). Центральная избирательная комиссия Республики Башкортостан.(недаступная спасылка)
  18. Şafak, Yeni. В Башкортостан перебрасывают Росгвардию из-за многотысячных протестов | Новости (руск.). Yeni Şafak. Праверана 18 студзеня 2024.