Фрыдрых Гельбке
Фрыдрых Гельбке | |
---|---|
ням.: Carl Friedrich Gelbcke | |
Дата нараджэння | 1 (13) сакавіка 1842[1] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 2 красавіка 1922 (80 гадоў) |
Месца смерці | |
Грамадзянства | |
Бацька | Фердынад Адольф Гельбке[d] |
Род дзейнасці | класіцыст, філолаг, перакладчык, настаўнік |
Месца працы | |
Альма-матар | Берлінскі ўніверсітэт |
Член у | |
Узнагароды |
Фрыдрых Фердынандавіч Ге́льбке (руск.: Фридрих Фердинандович Гельбке, ням.: Carl Friedrich Gelbcke; 1842—1922) — расійскі філолаг, педагог і перакладчык. Брат Васіля Фердынандавіча Гельбке.
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Карл Фрыдрых Гельбке нарадзіўся 1 (13) сакавіка 1842 года ў Санкт-Пецярбургу ў сям’і пісьменніка, кампазітара і педагога Фердынанда Адольфа Гельбке (1812—1892).
Вучыўся спачатку ў вучылішчы Святой Ганны, якое спецыяльна было створана ў сталіцы Расійскай імперыі для навучання дзяцей нямецкіх пасяленцаў. Пасля заканчэння поўнага гімназічнага курсу вучылішча не мог праз свой узрост паступіць ва ўніверсітэт і працягнуў адукацыю ў гімназіі Вітэнберга, паступіўшы на малодшае аддзяленне яе старшага класа. У 1860 годзе паступіў на філасофскі факультэт Гётынгенскага ўніверсітэта, дзе быў прыняты ў студэнцкае брацтва пад назвай «Корпус Гановера» . Пасля трох семестраў працягнуў заняткі ў Берлінскім універсітэце, дзе ў 1865 годзе атрымаў ступень доктара філасофіі, абараніўшы дысертацыю пра Валерыю Максімілу. На працягу амаль двух гадоў, з восені 1865 года, ён выкладаў у прыватнай навучальнай установе Гофвіль, каля Берна.
Улетку 1867 года вярнуўся ў Расію і пачаў выкладаць старажытныя мовы ў вучылішчы Святой Ганны і грэчаскую мову ў 3-й Санкт-Пецярбургскай гімназіі — спачатку па найме, а затым (пасля здачы экзамена на права выкладання ў Расіі), 11 мая 1871 года, быў залічаны на службу[3]. У 1874 годзе быў прызначаны інспектарам 2-й Санкт-Пецярбургскай гімназіі, у 1879 годзе (да 1887) — акруговым інспектарам Санкт-Пецярбургскай навучальнай акругі; з 10 мая 1884 года быў таксама членам Навуковага камітэта Міністэрства народнай асветы[4].
З 1 студзеня 1888 года ў чыне сапраўднага стацкага саветніка[3]. З 21 ліпеня 1893 года — дырэктар Нежынскага гісторыка-філалагічнага інстытута князя Безбародкі[5] (да 1907 года[6]).

Навуковых прац не выдаваў. Самым вядомым унёскам у навуку, зробленым Гельбке, з’яўляецца ўдзел у перакладзе на рускую мову кнігі нямецкага класічнага філолага Фрыдрыха Любкера «Рэальны слоўнік класічных старажытнасцей для гімназій» (ням.: «Reallexikon des klassischen Altertums für Gymnasien»). Нароўні з Гельбке пераклад ажыццяўлялі таксама : А. Д. Вейсман, Э. А. Верт, Л. А. Георгіеўскі, А. І. Давідзенкаў, В. А. Канскі, Кліменчыч, І. В. Ліванаў, Рубінскі, Смірноў, П. В. Нікіцін; усе яны, як і сам Гельбке, былі членамі «Таварыства класічнай філалогіі і педагогікі».
Памёр 2 красавіка 1922 года ў горадзе Ліпштат у Германіі.
Сям’я
[правіць | правіць зыходнік]Фрыдрых Гельбке быў у шлюбе з ураджэнкай Шэрнберга Хільдай Брэмэ (ням.: Hilda Brehme), але дзяцей не меў.
Узнагароды
[правіць | правіць зыходнік]- ордэн Св. Ганны 2-й ст. (1885)
- ордэн Св. Уладзіміра 3-й ст. (1891)
- ордэн Св. Станіслава 3-й ст. (1896)
- ордэн Св. Ганны 1-й ст. (1901)[7]
Зноскі
- ↑ Friedrich Karl / Fed. Gelbcke II. // (unspecified title) Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Kösener Corpslisten (1910 edition)
- ↑ а б Гельбке Фридрих Фердинанович Архівавана 21 лістапада 2021. // Список гражданским чинам IV класса: Испр. по 1-е июня 1900 г. — С. 397.
- ↑ Список лиц, служащих по ведомству Министерства народного просвещения на 1889/90 учебный год. — С. 43.
- ↑ Список лиц, служащих по ведомству Министерства народного просвещения на 1898 год. — С. 618. . Архівавана з першакрыніцы 6 лістапада 2021. Праверана 3 ліпеня 2021.
- ↑ З 2 верасня 1907 года дырэктарам інстытута быў прызначаны стацкі саветнік Іван Іванавіч Іваноў.
- ↑ Гельбке Фридрих Фердинанович Архівавана 22 лістапада 2021. // Список гражданским чинам IV класса: Испр. по 1-е марта 1906 г. — С. 118.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Гельбке, Фридрих ФердинандовичАрхівавана 7 лістапада 2021. // Историко-филологический институт князя Безбородко в Нежине. 1875—1900: Преподаватели и воспитанники. — Нежин, 1900. — С. 17—18.
- Нарадзіліся 13 сакавіка
- Нарадзіліся ў 1842 годзе
- Нарадзіліся ў Санкт-Пецярбургу
- Памерлі 2 красавіка
- Памерлі ў 1922 годзе
- Памерлі ў акрузе Арнсберг
- Кавалеры ордэна Святой Ганны 1 ступені
- Кавалеры ордэна Святой Ганны 2 ступені
- Кавалеры ордэна Святога Станіслава 1 ступені
- Кавалеры ордэна Святога Уладзіміра 3 ступені
- Асобы
- Вучоныя паводле алфавіта
- Філолагі Расійскай імперыі
- Філолагі XIX стагоддзя
- Філолагі XX стагоддзя
- Педагогі Расійскай імперыі
- Перакладчыкі паводле алфавіта
- Перакладчыкі Расійскай імперыі
- Перакладчыкі XIX стагоддзя
- Перакладчыкі XX стагоддзя
- Выпускнікі Берлінскага ўніверсітэта
- Перакладчыкі з нямецкай мовы
- Перакладчыкі на рускую мову