Фрыдрых Гельбке

Фрыдрых Гельбке
Фрыдрых Гельбке
	ням.: Carl Friedrich Gelbcke
Дата нараджэння	1 (13) сакавіка 1842
Месца нараджэння	Санкт-Пецярбург, Расійская імперыя;
Дата смерці	2 красавіка 1922 (80 гадоў)
Месца смерці	Ліпштат, раён Зост[d], адміністрацыйная акруга Арнсберг, правінцыя Вестфалія, Вольная дзяржава Прусія, Веймарская рэспубліка;
Грамадзянства	Расійская імперыя;
Бацька	Фердынад Адольф Гельбке[d]
Род дзейнасці	класіцыст, філолаг, перакладчык, настаўнік
Месца працы	Вучылішча Святой Ганны[d]; Трэцяя Санкт-Пецярбургская гімназія[d]; Санкт-Пецярбургская навучальная акруга[d]; Вучоны камітэт Міністэрства народнай асветы[d]; Нежынскі дзяржаўны ўніверсітэт;
Альма-матар	Берлінскі ўніверсітэт
Член у	Corps Hannovera Göttingen[d];
Ордэн Святой Ганны I ступені	Ордэн Святой Ганны II ступені
Ордэн Святога Станіслава I ступені	Ордэн Святога Уладзіміра III ступені

Фрыдрых Фердынандавіч Ге́льбке (руск.: Фридрих Фердинандович Гельбке, ням.: Carl Friedrich Gelbcke; 1842—1922) — расійскі філолаг, педагог і перакладчык. Брат Васіля Фердынандавіча Гельбке.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Карл Фрыдрых Гельбке нарадзіўся 1 (13) сакавіка 1842 года ў Санкт-Пецярбургу ў сям’і пісьменніка, кампазітара і педагога Фердынанда Адольфа Гельбке^[de] (1812—1892).

Вучыўся спачатку ў вучылішчы Святой Ганны, якое спецыяльна было створана ў сталіцы Расійскай імперыі для навучання дзяцей нямецкіх пасяленцаў. Пасля заканчэння поўнага гімназічнага курсу вучылішча не мог праз свой узрост паступіць ва ўніверсітэт і працягнуў адукацыю ў гімназіі Вітэнберга, паступіўшы на малодшае аддзяленне яе старшага класа. У 1860 годзе паступіў на філасофскі факультэт Гётынгенскага ўніверсітэта, дзе быў прыняты ў студэнцкае брацтва пад назвай «Корпус Гановера»^[de]. Пасля трох семестраў працягнуў заняткі ў Берлінскім універсітэце, дзе ў 1865 годзе атрымаў ступень доктара філасофіі, абараніўшы дысертацыю пра Валерыю Максімілу. На працягу амаль двух гадоў, з восені 1865 года, ён выкладаў у прыватнай навучальнай установе Гофвіль, каля Берна.

Улетку 1867 года вярнуўся ў Расію і пачаў выкладаць старажытныя мовы ў вучылішчы Святой Ганны і грэчаскую мову ў 3-й Санкт-Пецярбургскай гімназіі — спачатку па найме, а затым (пасля здачы экзамена на права выкладання ў Расіі), 11 мая 1871 года, быў залічаны на службу^[3]. У 1874 годзе быў прызначаны інспектарам 2-й Санкт-Пецярбургскай гімназіі, у 1879 годзе (да 1887) — акруговым інспектарам Санкт-Пецярбургскай навучальнай акругі; з 10 мая 1884 года быў таксама членам Навуковага камітэта Міністэрства народнай асветы^[4].

З 1 студзеня 1888 года ў чыне сапраўднага стацкага саветніка^[3]. З 21 ліпеня 1893 года — дырэктар Нежынскага гісторыка-філалагічнага інстытута князя Безбародкі^[5] (да 1907 года^[6]).

Навуковых прац не выдаваў. Самым вядомым унёскам у навуку, зробленым Гельбке, з’яўляецца ўдзел у перакладзе на рускую мову кнігі нямецкага класічнага філолага Фрыдрыха Любкера «Рэальны слоўнік класічных старажытнасцей для гімназій» (ням.: «Reallexikon des klassischen Altertums für Gymnasien»). Нароўні з Гельбке пераклад ажыццяўлялі таксама : А. Д. Вейсман, Э. А. Верт, Л. А. Георгіеўскі, А. І. Давідзенкаў, В. А. Канскі, Кліменчыч, І. В. Ліванаў, Рубінскі, Смірноў, П. В. Нікіцін; усе яны, як і сам Гельбке, былі членамі «Таварыства класічнай філалогіі і педагогікі».

Памёр 2 красавіка 1922 года ў горадзе Ліпштат у Германіі.

Сям’я[правіць | правіць зыходнік]

Фрыдрых Гельбке быў у шлюбе з ураджэнкай Шэрнберга Хільдай Брэмэ (ням.: Hilda Brehme), але дзяцей не меў.

Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]

ордэн Св. Ганны 2-й ст. (1885)
ордэн Св. Уладзіміра 3-й ст. (1891)
ордэн Св. Станіслава 3-й ст. (1896)
ордэн Св. Ганны 1-й ст. (1901)^[7]

Зноскі

↑ Friedrich Karl / Fed. Gelbcke II. // (unspecified title) Праверана 9 кастрычніка 2017.
↑ Kösener Corpslisten (1910 edition)
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15283466"></a>
↑ ^а ^б Гельбке Фридрих Фердинанович Архівавана 21 лістапада 2021. // Список гражданским чинам IV класса: Испр. по 1-е июня 1900 г. — С. 397.
↑ Список лиц, служащих по ведомству Министерства народного просвещения на 1889/90 учебный год. — С. 43.
↑ Список лиц, служащих по ведомству Министерства народного просвещения на 1898 год. — С. 618. (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 6 лістапада 2021. Праверана 3 ліпеня 2021.
↑ З 2 верасня 1907 года дырэктарам інстытута быў прызначаны стацкі саветнік Іван Іванавіч Іваноў.
↑ Гельбке Фридрих Фердинанович Архівавана 22 лістапада 2021. // Список гражданским чинам IV класса: Испр. по 1-е марта 1906 г. — С. 118.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Гельбке, Фридрих ФердинандовичАрхівавана 7 лістапада 2021. // Историко-филологический институт князя Безбородко в Нежине. 1875—1900: Преподаватели и воспитанники. — Нежин, 1900. — С. 17—18.

[_35846f202f2d4192-1] Friedrich Karl / Fed. Gelbcke II. // (unspecified title) Праверана 9 кастрычніка 2017.

[_10ebf12d883ea009-2] Kösener Corpslisten (1910 edition)
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15283466"></a>

[Список1-3] а ^б Гельбке Фридрих Фердинанович Архівавана 21 лістапада 2021. // Список гражданским чинам IV класса: Испр. по 1-е июня 1900 г. — С. 397.

[4] Список лиц, служащих по ведомству Министерства народного просвещения на 1889/90 учебный год. — С. 43.

[5] Список лиц, служащих по ведомству Министерства народного просвещения на 1898 год. — С. 618. (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 6 лістапада 2021. Праверана 3 ліпеня 2021.

[6] З 2 верасня 1907 года дырэктарам інстытута быў прызначаны стацкі саветнік Іван Іванавіч Іваноў.

[Список2-7] Гельбке Фридрих Фердинанович Архівавана 22 лістапада 2021. // Список гражданским чинам IV класса: Испр. по 1-е марта 1906 г. — С. 118.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]