Хаім Сегал
| Хаім Сегал | |
|---|---|
| Імя пры нараджэнні | Хаім бен іцхак Айзік Сегель |
| Дата нараджэння | XVIII стагоддзе |
| Месца нараджэння | |
| Род дзейнасці | мастак |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Хаім Сегал (Хаім бен іцхак Айзік Сегель) — беларускі мастак 2-й паловы XVIII стагоддзя[1][2].
Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]
Нарадзіўся ў Слуцку. Сегал — прадзед вядомага мастака XX стагоддзя Марка Шагала[2].
Творчасць[правіць | правіць зыходнік]
Аўтар манументальных роспісаў сінагог, у тым ліку ў Капусцянах (Копысі), Даўгінаве[1].
Найбольш вядомы роспіс драўлянай халоднай сінагогі ў Магілёве (1760[2], паводле іншых звестак, у 1744[3]), у якім, сярод іншага, у выяўленчых вобразах была адлюстравана гісторыя яўрэйскага народа ад старых часоў да прыходу на Беларусь. Цікавасць у даследчыкаў выклікалі выявы беларускіх краявідаў.
Аб прыгажосці і ўнікальнасці роспісаў можна меркаваць па малюнках Ісахара Рыбака і Эля Лісіцкага і фатаграфіях Саламона Юдовіна, удзельніка этнаграфічнай экспедыцыі Ан-скага 1913 года. У 1938 сінагога была зачынена для маленняў і разабрана па бервяну[3].
Эль Лісіцкі так апісваў свае ўражанні ад наведвання Магілёўскай сінагогі[4][5]:
|
Гэта было сапраўды нешта асаблівае, падобна таму здзіўленню (з тых, што я адчуваў), што ахапіла мяне, калі я ўпершыню наведваў рымскую базіліку, гатычную капліцу, барочную царкву ў Германіі, Францыі і Італіі. Гэта як ты дзіцячы ложачак з вытанчана вышытым покрывам, матылямі і птушкамі, у якім раптам прачынаецца прынц, - у асяроддзі пырскаў сонца. Так адчулі мы сябе ўнутры сінагогі Эль Лісіцкі
|
|
Гісторыя вывучэння[правіць | правіць зыходнік]
Адной з першых даследчыц, што зацікавіліся Магілёўскай халоднай сінагогай, была ў той час яшчэ зусім маладая гісторык мастацтва, матрыярх вывучэння гісторыі яўрэйскага мастацтва Рахель Вішніцэр-Бернштэйн. Верагодна, іменна ў яе працы 1914 года і было ўпершыню згадана імя Хаіма Сегала, а сама публікацыя паўплывала на выбар мэты для экспедыцыі Яўрэйскага гісторыка-этнаграфічнага таварыства ў 1915—1916 гадах[6].
Зноскі
- ↑ а б Слуцкая палитра: Из фондов Слуцкого краеведческого музея: фотоальбом / сост., авт. текста Н. Г. Серик; фото В. А. Сибрикова. — Минск: Літаратура і Мастацтва, 2010. — С. 5. — 64 с.
- ↑ а б в Сегал Хаім (Сегель Хаім бен іцхак Айзік)
- ↑ а б В Могилеве представят росписи синагоги прапрадеда Шагала (руск.)
- ↑ El L. [Eliezer Lissizky] «Vegn der molever shul. Zikhroynes». — Milgroim (Berlin), N 3, 1923. — Z. 9
- ↑ Моника Бохм-Дучен. Шагал и вопрос о еврейском искусстве в революционной России (руск.)
- ↑ АЛЕКСАНДР ЛИТИН. СИНАГОГА НА ШКОЛИЩЕ. ШАГАЛОВСКИЕ ПАРАЛЛЕЛИ (руск.)