Цзін-цзун

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Цзін-цзун
кітайскі імператар[d] (Ляа[d])
13 сакавіка 969 — 13 кастрычніка 982
Папярэднік Му-цзун
Пераемнік Emperor Shengzong of Liao[d]

Нараджэнне 1 верасня 948(0948-09-01)
Смерць 13 кастрычніка 982(0982-10-13) (34 гады)
Род Ляа[d]
Бацька Emperor Shizong of Liao[d][2]
Маці Xiao Sagezhi[d][2]
Жонка Сяа Яньянь[2] і Mou Shi[d][2]
Дзеці Emperor Shengzong of Liao[d][2], Princess Qi[d][2], Yelu Changshounu[d][2], Yelu Yanshounu[d][2], Yelu Shuge[d][2], Yelu Longqing[d][2], Yelu Zhengge[d], Yelu Yaoshinu[d][2] і Yelu Longyou[d][2]
Дзейнасць арыстакрат

Елюй Сянь (кіт. трад. 耶律贤, спр. 耶律賢, піньінь Yelü Xian), храмавае імя Цзін-цзун (кіт. трад. 辽景宗, спр. 遼景, піньінь Jingzong; 1 верасня 948 — 13 кастрычніка 982) — пяты імператар дынастыі Ляа  (руск.), які знаходзіўся ва ўладзе ад 969 да 982 года.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

969 года Елюй Сянь замяніў на троне свайго бацьку Елюй Цзіна калі апошні быў забіты ўласнымі слугамі падчас палявання. Цзін-цзун карыстаўся падтрымкай як кіданьскай, так і ханскай кіруючай эліты Ляа.

Імператар Цзін-цзун зрабіў некалькі важных рэчаў для сваёй дзяржавы. У яго ўрадзе працавалі кітайскія (ханскія) чыноўнікі. Аднаго з іх Цзін-цзун прызначыў міністрам паўднёвых спраў, прысвоіўшы тытул герцага Цынь. Гэта дазволіла ўраду працаваць больш эфектыўна, а таксама паскорыла ператварэнне кіданьскага грамадства ў феадальнае. Елюй Сянь змагаўся з карупцыяй, звальняючы з пасад тых, хто быў падкупленым або некампетэнтным.

Цзін-цзун ахвотна ўспрымаў крытыку. Ён часткова спыніў паляванне, калі адзін з чыноўнікаў даследаваў, што паміж паляваннем і смерцю імператара Му-цзуна існуе сувязь, і пачаў рыхтавацца да вайны супраць паўднёвых суседзяў.

Першы канфлікт Цзін-цзуна з імперыяй Сун адбыўся пасля нападу апошняй на Паўночную Хань  (укр.). Аднак падмацаванне імператара Цзін-цзуна было разбіта дашчэнту арміяй дынастыі Сун. Пасля Сун зруйнавала Паўночную Хань. Армія дынастыі Сун напала на Пекін, Паўднёвую сталіцу дынастыі Ляа. Аднак армія Ляа цалкам знішчыла войска Сун, і імператар Тай-цзун быў вымушаны бегчы з поля бітвы. Пасля гэтага адбылося некалькі бітваў паміж дынастыямі Ляа і Сун.

13 кастрычніка 982 года імператар Цзін-цзун памёр, вяртаючыся з палявання. Трон атрымаў у спадчыну яго старэйшы сын Елюй Лунсюй  (укр.).

Зноскі

  1. а б https://baike.baidu.com/item/耶律贤/6244468 Праверана 13 красавіка 2021.
  2. а б в г д е ё ж з і к л China Biographical Database

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Franke, Herbert; Twichett, Denis C. The Cambridge History of China Volume 6, Alien Regimes and Border States, 907—1368. Cambridge University Press. pp. 43-153. ISBN 0521243319