Легенда аб Палемоне: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др афармленне |
др афармленне |
||
| Радок 1: | Радок 1: | ||
Легенда аб Палемоне — [[легенда]] пра паходжанне [[князі літоўскія|літоўскіх князёў]] ад [[Старажытны Рым|рымскіх]] арыстакратаў. Упершыню выкладзена ў [[летапісны звод|летапісным зводзе]] |
'''Легенда аб Палемоне''' — [[легенда]] пра паходжанне [[князі літоўскія|літоўскіх князёў]] ад [[Старажытны Рым|рымскіх]] арыстакратаў. Упершыню выкладзена ў [[летапісны звод|летапісным зводзе]] ''«[[Хроніка ВКЛ|Хроніка Вялікага княства Літоўскага, Рускага і Жамойцкага]]»'' (1520-я гг.), паўторана (у варыянтах) [[Міхалон Літвін|Міхалонам Літвінам]] і інш. |
||
{{змест злева}} |
|||
| ⚫ | Паводле легенды, 500 сем'яў рымскай знаці уцяклі марскім шляхам у [[Жмудзь]] ад |
||
== Змест падання == |
|||
| ⚫ | Паводле легенды, 500 сем'яў рымскай знаці уцяклі марскім шляхам у [[Жмудзь]] ад жорсткасці імператара [[Нерон]]а (версія [[Хроніка ВКЛ|Хронікі ВКЛ]]), альбо ад [[Атыла|Атылы]], які у 452 годзе узяў у аблогу [[Аквілея|Аквілею]] (версія [[Хроніка Быхаўца|Хронікі Быхаўца]]). На чале эмігрантаў быў [[радня|родзіч]] Нерона {{сюды|Палемон}}'''Палемон—Публій Лібон''', а яго сын {{сюды|Кунас}}'''Кунас''' (эпанім [[Каўнас]]а) заснаваў дынастыю [[князі літоўскія|літоўскіх князёў]], да якой належаў і заснавальнік [[ВКЛ]] [[Міндоўг]]. Сама назва «Літва» у легендзе выводзіцца ад [[лаціна|лацінскага]] слова ''lituus'': «труба, ваенны сігнальны ражок». |
||
== Ацэнкі == |
== Ацэнкі == |
||
Версія ад 17:53, 13 студзеня 2012
Легенда аб Палемоне — легенда пра паходжанне літоўскіх князёў ад рымскіх арыстакратаў. Упершыню выкладзена ў летапісным зводзе «Хроніка Вялікага княства Літоўскага, Рускага і Жамойцкага» (1520-я гг.), паўторана (у варыянтах) Міхалонам Літвінам і інш.
Змест падання
Паводле легенды, 500 сем'яў рымскай знаці уцяклі марскім шляхам у Жмудзь ад жорсткасці імператара Нерона (версія Хронікі ВКЛ), альбо ад Атылы, які у 452 годзе узяў у аблогу Аквілею (версія Хронікі Быхаўца). На чале эмігрантаў быў родзіч Нерона Палемон—Публій Лібон, а яго сын Кунас (эпанім Каўнаса) заснаваў дынастыю літоўскіх князёў, да якой належаў і заснавальнік ВКЛ Міндоўг. Сама назва «Літва» у легендзе выводзіцца ад лацінскага слова lituus: «труба, ваенны сігнальны ражок».
Ацэнкі
Навуковае абгрунтаванне непраўдападобнасці легенды было выказана яшчэ М. Улашчыкам. Мяркуецца, што гэтая легенда, як і наогул большасць легенд, мелася служыць новым грамадска-палітычным мэтам літоўскай арыстакратыі, якія аформіліся ў пачатку 16 ст., а таксама сведчыла аб патрэбе этнічнага самавызначэння літоўцаў. Наяўнасць рымскіх продкаў узносіла літоўцаў над іншымі народамі, служыла іх нацыянальнаму гонару. Апроч таго, згодна з легендай літоўцы вялі свой радавод ад каталіцкага Захаду і не мелі нічога супольнага з Усходам (Руссю).[1]
Магчымыя крыніцы
На падставе параўнання тэкстаў выказвалася меркаванне, што адной з літаратурных крыніц легендарнай часткі Хронікі ВКЛ магла паслужыць польская версія рамана «Александрыя»[2].
Зноскі
Літаратура
- Белазаровіч В. А. Гістарыяграфія гісторыі Беларусі: вучэб. дапаможнік; Установа Адукацыі «Гродзенскі Дзярж. Ун-т імя Я. Купалы». — Гродна : ГрДУ, 2006. — 345 с. — ISBN 985-417-858-7. С. 52.