Малюскі: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др r2.6.4) (робат змяніў: lv:Gliemji |
др r2.7.2) (робат дадаў: diq, roa-rup, roa-tara, sh, tet, tl |
||
Радок 51: | Радок 51: | ||
[[da:Bløddyr]] |
[[da:Bløddyr]] |
||
[[de:Weichtiere]] |
[[de:Weichtiere]] |
||
[[diq:Mollusca]] |
|||
[[el:Μαλάκια]] |
[[el:Μαλάκια]] |
||
[[en:Mollusca]] |
[[en:Mollusca]] |
||
Радок 90: | Радок 91: | ||
[[qu:Llamp'uka]] |
[[qu:Llamp'uka]] |
||
[[ro:Moluscă]] |
[[ro:Moluscă]] |
||
[[roa-rup:Mollusca]] |
|||
[[roa-tara:Mollusca]] |
|||
[[ru:Моллюски]] |
[[ru:Моллюски]] |
||
[[rw:Ikinyamushongo]] |
[[rw:Ikinyamushongo]] |
||
[[sh:Mekušci]] |
|||
[[simple:Mollusc]] |
[[simple:Mollusc]] |
||
[[sk:Mäkkýše]] |
[[sk:Mäkkýše]] |
||
Радок 99: | Радок 103: | ||
[[ta:மெல்லுடலி]] |
[[ta:மெல்லுடலி]] |
||
[[te:మొలస్కా]] |
[[te:మొలస్కా]] |
||
[[tet:Molusku]] |
|||
[[th:มอลลัสกา]] |
[[th:มอลลัสกา]] |
||
[[tl:Mollusca]] |
|||
[[tr:Yumuşakçalar]] |
[[tr:Yumuşakçalar]] |
||
[[uk:Молюски]] |
[[uk:Молюски]] |
Версія ад 16:48, 4 красавіка 2012
Малюскі | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||
Навуковая класіфікацыя | ||||||||
Царства: | Жывёлы | |||||||
Тып: | Малюскі | |||||||
Навуковая назва | ||||||||
Mollusca Linnaeus, 1758 | ||||||||
|
Малюскі, або Мяккацелыя (Mollusca; ад лац.: Molluscus «мягенькі») — тып цэламічных жывёл са спіральным драбненнем. Традыцыйна адносяць да першаснаротых жывёл. На сённяшні дзень у складзе тыпу Mollusca налічваюць больш за 150000 відаў. Малюскі асвоілі практычна ўсе асяроддзя пражывання: марскія і прэснаводнай вадаёмы, сушу. У асноўным гэта вольнажывучыя арганізмы, але таксама ў іх складзе ёсць некаторая колькасць паразітычных формаў.
Даўжыня ад 1,1 мм (смоўж гарацыя) да 2,5 м (трыдакна). Цела двухбакова-сіметрычнае, у большасці відаў укрыта ракавінай — двухстворкавай, спіральнай, суцэльнай ці з 8 пласцінак (у некаторых відаў рэдукаваныя). Ракавіна мае рогавы, прызматычны і перламутравы слаі. Галава (у некаторых відаў выяўлена слаба або адсутнічае) мае вочы, шчупальцы і ротавую адтуліну. Тулава ўтварае складку (мантыю), якая выдзяляе рэчывы ракавіны. Паміж мантыяй і тулавам у мантыйнай поласці знаходзяцца шчэлепы, органы хімічнага адчування, раўнавагі і інш. Мускулісты выраст брушной сценкі ўтварае нагу — орган перамяшчэння.
Пашыраны ўсюды, жывуць у морах, саланаватых і прэсных водах, на сушы; на Беларусі больш за 60 відаў з класаў двухстворкавых і бруханогіх малюскаў, належаць да палеарктычнай фауны. Жывуць на дне вадаёмаў і на раслінах. Кормяцца водарасцямі, дэтрытам, большасць лёгачных малюскаў — зялёнымі часткамі раслін; ёсць драпежнікі.
Пераважна раздзельнаполыя.
Ядомыя малюскі (вустрыцы, грабеньчыкі, васьміногі, кальмары, мідыі, ахаціны, смаўжы вінаградныя і інш.) — аб'екты промыслу і аквакультуры. Са старажытнасці ракавіны малюскаў выкарыстоўваліся ў якасці грошай, у культавых рытуалах, як упрыгожанні, у дэкаратыўна-прыкладным мастацтве.