Тры сястры (сельская гаспадарка): Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
дрНяма тлумачэння праўкі |
Luckas-bot (размовы | уклад) др r2.7.1) (робат Дадаем: ru:Три сестры (сельское хозяйство) |
||
Радок 19: | Радок 19: | ||
[[fr:Trois sœurs (agriculture)]] |
[[fr:Trois sœurs (agriculture)]] |
||
[[nl:Drie zusters]] |
[[nl:Drie zusters]] |
||
[[ru:Три сестры (сельское хозяйство)]] |
Версія ад 16:28, 19 чэрвеня 2011
Тры сястры (англ.: Three Sisters) - прынятая ў этнаграфічнай літаратуры ЗША назва трох асноўных сельскагаспадарчых культур, якія выкарыстоўваліся практычна ўсімі земляробчымі індзейскімі народамі, у асаблівасці ў Паўночнай і Цэнтральнай Амерыцы: гарбуз, кукуруза і фасоль.
У лацінаамерыканскай сельскай гаспадарцы вядомы тэрмін «мільпа» (es:Milpa) — гэта фермы, дзе ў вялікім маштабе выкарыстоўваецца сумеснае культываванне трох дадзеных культур. «Тры сястры» ўзаемна карысныя адна для адной. Парасткі фасолі могуць віцца па кукурузе, дзякуючы чаму адпадае неабходнасць у жэрдзях. Фасоль, як і ўсе бабовыя, забяспечвае наяўнасць азота ў глебе, а гарбуз распасціраецца па зямлі, загароджваючы яе ад сонечнага святла і не даючы расці пустазеллю. Больш за тое, гарбуз забяспечвае натуральнае мульчаванне глебы, ствараючы мікраклімат, які ўтрымлівае вільгаць, а яго пакрытыя шыпікамі сцеблы адпужваюць шкодных насякомых. У кукурузе адсутнічаюць амінакіслоты лізін і трыптафан, неабходныя чалавеку для сінтэзу бялкоў і ніаціна, але фасоль ўтрымлівае абодва гэтыя рэчывы і разам з кукурузай забяспечвае збалансаваны рацыён.
Вырошчванне «трох сясцёр» было распаўсюджана ў многіх дакалумбавых культурах. Анасазі змаглі культываваць іх нават у адносна засушлівых умовах. Сярод плямёнаў паўднёвага захаду, напрыклад, тэва, вядомая «чацвёртая сястра» — мясцовая разнавіднасць клеоме (Cleome serrulata), якая расце ў Скалістых гарах. Гэта расліна прыцягвае пчол, якія апыляюць фасолю і гарбуз.