Ваенны пераварот у Судане (2019)

Ваенны пераварот у Судане адбыўся раніцай 11 красавіка 2019 года, у выніку чаго прэзідэнт Судана Амар аль-Башыр, які займаў гэты пост амаль 30 гадоў, быў адхілены ад улады ўзброенымі сіламі краіны пасля хвалі пратэстаў^[1].

Перадгісторыя

Пратэсты працягваліся ў Судане з 19 снежня 2018 года, калі ў некалькіх гарадах ўспыхнула серыя дэманстрацый з-за рэзкага росту кошту жыцця і пагаршэння эканамічнага стану^[2]. У студзені 2019 года ўвага пратэстуючых пераключылася з эканамічных пытанняў на заклікі да адстаўкі прэзідэнта краіны Амара аль-Башыра^[3]^[4].

Да лютага 2019 года аль-Башыр абвясціў першае надзвычайнае становішча ў краіне за апошнія дваццаць гадоў на фоне растучых беспарадкаў, а таксама правёў шэраг перастановак ва ўладзе, якія так і не выправілі сітуацыю^[5]^[6].

Пераварот

Раніцай 11 красавіка суданскія ваенныя распусцілі кабінет міністраў і Нацыянальны сход, а таксама абвясцілі трохмесячнае надзвычайнае становішча, за якім павінен быў рушыць услед двухгадовы пераходны перыяд^[7]. Ахмед Авад ібн Ауф, які адначасова з’яўляўся міністрам абароны Судана і віцэ-прэзідэнтам краіны, абвясціў сябе дэ-факта кіраўніком дзяржавы, а таксама заявіў аб прыпыненні дзеяння канстытуцыі краіны і ўвёў каменданцкі час з 10 гадзін вечара да 4 гадзін раніцы, фактычна забараніўшы пратэстную дзейнасць^[8].

Дзяржаўныя СМІ паведамілі, што ўсе палітычныя зняволеныя, уключаючы лідараў пратэсту супраць аль-Башыра, былі вызваленыя з турмы^[9]. Партыя экс-прэзідэнта аль-Башыра «Нацыянальны кангрэс Судана» заявіла, што яны правядуць мітынг у падтрымку зрынутага кіраўніка дзяржавы^[10]. У сваю чаргу салдаты здзейснілі налёт на офісы Ісламскага руху, асноўнага ідэалагічнага крыла «Нацыянальнага кангрэса» ў Хартуме^[11].

Наступныя падзеі

12 красавіка кіраўнік палітычнага камітэта Ваеннага Савета Умар Зейн аль-Абідзін заявіў, што былы прэзідэнт аль-Башыр не будзе выдадзены Міжнароднаму крымінальнай суду, а будзе асуджаны на радзіме^[12]. Ён таксама распавёў, што тэрмін пераходнага перыяду можа быць скарочаны да месяца, калі сітуацыя ў краіне стабілізуецца. У такім выпадку ўлада будзе перададзена грамадзянскаму ўраду^[13].

Вечар таго ж дня з пасады старшыні Пераходнага ваеннага савета сышоў Ахмед Авад ібн Ауф. Ён прызначыў сваім пераемнікам генерал-лейтэнанта Абдэля Фатаха аль-Бурхана, які займаў пасаду генеральнага інспектара ўзброеных сіл^[14]^[15]^[16]. Гэта адбылося пасля пратэстаў з нагоды яго рашэнні не выдаваць аль-Башыра Міжнароднаму крымінальнай суду і так як, на думку пратэстуючых, Ауф з’яўляецца адной з вядучых персон улады экс-прэзідэнта Башыра^[17]^[18].

Зноскі

[1] Военный переворот в Судане. Главное

[2] Several killed in Sudan as protests over rising prices continue

[3] Sudanese police fire on protesters demanding president step down

[4] 'It’s more than bread': Why are protests in Sudan happening?

[5] Sudan’s Bashir names VP, prime minister as protests continue

[6] Sudan’s Al-Bashir Declares State of Emergency for One Year

[7] Sudan’s President Bashir forced out in military coup

[8] Sudan’s Omar Hassan al-Bashir is ousted by military after 30 years in power

[9] В Судане освободили всех политзаключенных

[10] [1]

[11] Soldiers raid Bashir’s ruling party offices, witnesses say

[12] В Судане военные заявили о намерении судить экс-президента аль-Башира

[13] Срок работы военного совета Судана могут сократить до месяца

[14] Head of Sudan military council steps down one day after long-time leader Bashir toppled in coup

[15] The Latest: Sudan’s post-coup transitional leader steps down Архівавана 14 красавіка 2019.

[16] Sudan defense minister steps down as head of transitional military council

[17] Sudan’s Ibn Auf steps down as head of military council

[18] Одно из протестных движений в Судане выступило против решений военных

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]