Канюшына лубінавая
Канюшына лубінавая | |||||||||||||||||||||||
Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
прамежныя рангі
| |||||||||||||||||||||||
Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||||||||
Trifolium lupinaster L., 1753 | |||||||||||||||||||||||
|
Канюшына лубінавая, Дзятліна лясная[3] (Trifolium lupinaster) — шматгадовая травяністая расліна сямейства Бабовыя (Fabaceae).
Марфалогія
[правіць | правіць зыходнік]Мае галінастыя, верацёнападобныя патоўшчаныя карані. Сцёблы простыя ці галінастыя, прамыя, 20-50 см вышынёй, гладкія або толькі ў верхняй частцы злёгку пухнатыя. Лісце пяцернае, лісточкі ланцэтападобныя. Кветкі лілова-пурпурныя, ружовыя ці белыя, сабраныя ў аднабокую парасонікавую галоўку.
Распаўсюджанне
[правіць | правіць зыходнік]Расце на лугах, у негустых лясах, на іх ўскраінах, па берагах рэк і азёр, у альпійскім поясе гор.
Распаўсюджаны ва Усходняй Еўропе, Сярэдняй Азіі (поўнач), Сібіры, на Далёкім Усходзе. Распаўсюджаны па ўсім Горным Алтаі.
Хімічны склад
[правіць | правіць зыходнік]У надземнай часткі канюшыны лубінавай ўстаноўлены флавоноіды і вітаміны — C, P, каратын. У лісці, сабраных на Курайскім хрыбце, выяўленыя 127 мг% аскарбінавай кіслаты, 4, 7 мг% караціну і 1440 мг% вітаміна P, 22,81 % бялку[4].
Гаспадарчае выкарыстанне
[правіць | правіць зыходнік]Выдатны меданос, дае шмат нектара і пылка. Для жывёл з’яўляецца высокахарчовым кормам.
Класіфікацыя
[правіць | правіць зыходнік]Таксанамічнае становішча
[правіць | правіць зыходнік]Від Канюшына лубінавая уваходзіць у род Канюшына (Trifolium) трыбу Trifolieae падсямейства Матыльковыя (Faboideae) сямейства Бабовыя (Fabaceae).
яшчэ 3 сямействы (па Сістэме APG II) |
яшчэ 27 трыб | яшчэ каля 300 відаў | ||||||||||||||||||
парадак Бабовакветныя | падсямейства Матыльковыя | род Канюшына | ||||||||||||||||||
аддзел Кветкавыя, ці Пакрытанасенныя | сямейства Бабовыя | трыба Trifolieae | від Канюшына лубінавая | |||||||||||||||||
яшчэ 45 парадкаў (па Сістэме APG II) | яшчэ 2 падсямействы | яшчэ 5 родаў | ||||||||||||||||||
Выкарыстанне ў медыцыне
[правіць | правіць зыходнік]Канюшына лубінавая ўжываецца ў тыбецкай медыцыне пры хваробах печані, жаўтусе і жоўцевыводных шляхоў.
У народнай медыцыне Сібіры і Далёкага Усходу кветкі і лісце прымяняюцца пры скрафулёзе (лімфатычныя вузлы туберкулёзнага паходжання), залатусе, пры прастудных грудных захворваннях, у выглядзе адвару і настойкі папулярныя пры запаленчых гінекалагічных захворваннях і пры бясплоддзі, а таксама як агульнаўмацавальны і раназажыўляльны сродак[5]. Ва Усходнім Забайкаллі зялёныя часткі расліны лічацца мачагонным і супрацьзалатушным сродкам. У Горным Алтаі траву вараць на малацэ і п’юць адвар пры нарывах ў горле і бясплоддзі. Высушаную траву распарваюць і прыкладваюць да горла.
Зноскі
- ↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
- ↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
- ↑ Анненков Н. Ботанический словарь, Спб, 1878
- ↑ Савоськин И. П., Пеккер Е. Г., Кадырова Р. Б. Белковый, аминокислотный и витаминный потенциал некоторых родов семейства бобовых — Leguminosae Juss., произрастающих в Юго-Восточном Алтае.— В кн. Растительные богатства Сибири. Новосибирск, 1971, с. 104—110
- ↑ Шрейтер А. И. Лекарственная флора советского Дальнего Востока. М.: Наука, 1975
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Никифоров Ю. В. Алтайские травы-целители. — Горно-Алтайск: Юч-Сумер — Белуха, 1992.
- Губанов И. А., Киселёва К. В., Новиков В. С., Тихомиров В. Н. 807. Lupinaster pentaphyllus Moench (Trifolium lupinaster L.; incl. T. ciswolgense Spryg. ex Iljin et Truchaleva, T. spryginii Beljaeva et Sipl.) — Люпинник пятилистный, или Клевер люпиновый // Иллюстрированный определитель растений Средней России. В 3-х томах. — М.: Т-во науч. изд. КМК, Ин-т технолог. иссл, 2003. — Т. 2. Покрытосеменные (двудольные: раздельнолепестные). — С. 450. — ISBN 9-87317-128-9.