Падручнік

Падручнік — кніга, якая змяшчае сістэматычны выклад ведаў у пэўнай галіне і якая выкарыстоўваецца як у сістэме адукацыі на розных яе ўзроўнях, так і для самастойнага навучання.

Падручнікі складаюцца з улікам узроставых і сацыяльных асаблівасцей іх патэнцыйнай чытацкай аўдыторыі. Вучэбная літаратура выпускаецца як дзяржаўнымі, так і прыватнымі выдавецтвамі і знаходзіцца пад кантролем дзяржаўных служб

Ад прастаты, зразумеласці, правільнасці напісанага тэксту пры складанні падручніка залежыць паспяховасць вучняў, якія навучаюцца па ім.

Гісторыя падручніка

Падручнікі, то бок вучэбныя тэксты, вядомы са старажытнасці.

Падручнікі адыгрываюць ключавую ролю ў адукацыйным працэсе, даючы магчымасць сістэматызаваць і перадаваць веды з пакалення ў пакаленне. Гісторыя падручнікаў пачалася ў старажытных цывілізацыях, калі першыя пісьмовыя тэксты выкарыстоўваліся для навучання.

Першыя прататыпы сучасных падручнікаў з'явіліся ў Старажытным Егіпце, Месапатаміі і Старажытнай Грэцыі. Гэта былі гліняныя таблічкі, папірусныя світкі і рукапісныя кнігі, якія змяшчалі матэрыялы па розных дысцыплінах - ад матэматыкі да літаратуры.

З вынаходніцтвам кнігадрукавання ў XV стагоддзі, падручнікі сталі больш даступнымі і распаўсюджанымі. У XVIII-XIX стагоддзях з'явіліся спецыялізаваныя вучэбныя выданні, якія адпавядалі ўзроставым і адукацыйным патрэбам вучняў.

У XX стагоддзі падручнікі зазналі значныя змены. Развіццё тэхналогій дазволіла выкарыстоўваць каляровыя ілюстрацыі, схемы, інтэрактыўныя элементы. Сучасныя падручнікі ўсё больш адаптуюцца пад патрэбы лічбавага пакалення, уключаюць мультымедыйны кантэнт і анлайн-матэрыялы.

Такім чынам, гісторыя падручнікаў адлюстроўвае эвалюцыю адукацыі і метадаў перадачы ведаў на працягу стагоддзяў. Падручнікі застаюцца неабходным інструментам ва ўжытку настаўнікаў і вучняў.

Гісторыя беларускіх падручнікаў

Гісторыя беларускіх падручнікаў адлічваюць з XVI стагоддзя, калі ў Вялікім Княстве Літоўскім з'явіліся першыя кнігі, якія выкарыстоўваліся для навучання. Адным з самых старажытных падручнікаў лічаць "Буквар" Францыска Скарыны, выдадзены ў 1522 годзе.

Аркуш "Буквара" Францыска Скарына на паштовай марцы.

У XIX стагоддзі, пасля адкрыцця Горы-Горацкага земляробчага інстытута, павялічылася патрэба ў спецыяльнай вучэбнай літаратуры. У гэты час пачалі выходзіць першыя падручнікі па гісторыі, геаграфіі, прыродазнаўстве Беларусі.

У савецкі перыяд выданне падручнікаў на беларускай мове абмяжоўвалася. Але нават у такіх умовах выходзілі падручнікі па асобных школьных прадметах, якія садзейнічалі захаванню і развіццю беларускай мовы.

Сёння ў Беларусі выдаецца вялікая колькасць падручнікаў і вучэбна-метадычных дапаможнікаў на беларускай мове, якія адпавядаюць сучасным адукацыйным стандартам. Гэта дапамагае захаваць і пераказаць новым пакаленням нацыянальныя моўныя і культурныя традыцыі.

Гл. таксама

• Буквар
• Вікікнігі