Турандот (опера)

Турандот
італ.: Turandot
Кампазітар	Джакама Пучыні
Лібрэтыст	Джузэпэ Адамі[d] і Рэната Сімоні[d]
Мова лібрэта	італьянская мова
Крыніца сюжэту	Турандот[d]
Жанр	опера
Дзеяў	3
Год стварэння	1921
Першая пастаноўка	26 красавіка 1926 і 25 красавіка 1926
Месца першай пастаноўкі	Ла Скала
Працягласць (прыбл.)	2,5 гадзіна
Месца дзеяння	Пекін
Медыяфайлы на Вікісховішчы

«Турандот» — опера ў трох дзеях Джакама Пучыні паводле матываў аднайменнай п’есы Карла Гоцы.

Першая пастаноўка адбылося 25 красавіка 1926 года ў Мілане. Пучыні памёр, не паспеўшы завяршыць працу над операй, і ў далейшым усе пастаноўкі «Турандот» завяршаліся фінальным дуэтам і фіналам Франка Альфана, які стварыў іх паводле чарнавікоў аўтара.

Персанажы

• Турандот, прынцэса (сапрана)
• Альтум, імператар Кітая, яе бацька (тэнар)
• Цімур, татарскі цар у выгнанні (бас)
• Калаф, яго сын (тэнар)
• Лю, маладая рабыня Цімура (сапрана)
• Пінг, вялікі дарадца (барытон)
• Панг, вялікі прарок (тэнар)
• Понг, вялікі кухар (тэнар)
• Мандарын (барытон)
• прынц Персіі, кат, гвардыя, слугі, дзеці, мудрацы, служанкі, салдаты, сцяганосцы, музыканты, цені мёртвых, натоўп (хор)

Сюжэт

Дзеянне адбываецца ў Кітаі «ў легендарныя часы».

Дзея I

Мандарын абвяшчае рашэнне Турандот: той, хто хоча яе рукі, павінен разгадаць тры загадкі. Той, хто не справіцца, будзе забіты. Малады персідскі прынц пацярпеў першую няўдачу. Прынц Калаф сустракае свайго бацьку Цімура, які быў выгнаны са сваёй імперыі і хаваецца ў Пекіне. Яго суправаджае рабыня Лю, яна ўлюбляецца ў Калафа. Калі ўзыходзіць месяц, персідскага прынца вядуць на смерць. Дарэмна натоўп моліць Турандот аб літасці. Калаф захапляецца прыгажосцю Турандот і, нягледзячы на ​​спробы Цімура, Лю і трох міністраў спыніць яго, вырашае заваяваць прыхільнасць Турандот.

Дзея II

Міністры Пінг, Панг і Понг рыхтуюцца да цырымоніі і аплакваюць гады праўлення Турандот, за якія ўжо былі забітыя 13 прэтэндэнтаў. Сапраўдныя матывы Турандот выяўляюцца — яе бабулю выкраў і забіў іншаземец, і такім чынам Турандот хоча адпомсціць. Імператар Альтум спрабуе адгаварыць Калафа ад удзелу ў спаборніцтве, але той застаецца непахісны. Аднак Калафу ўдаецца адгадаць усе тры загадкі — пра надзею, пра кроў і пра сябе. Турандот моліць бацьку не аддаваць яе іншаземцу, але Калаф не жадае браць Турандот сілай — ён прапануе ёй адгадаць яго імя, і калі ёй гэта ўдасца, Калаф добраахвотна памрэ.

Дзея III

Па загадзе Турандот усе жыхары горада спрабуюць даведацца імя іншаземца. Аднак Калаф упэўнены, што нікому не ўдасца. Міністры спакусамі спрабуюць выбіць імя з самога Калафа, але безвынікова. Затым прывозяць Цімура і Лю, якіх бачылі з незнаёмцам. Каб выратаваць старога караля, Лю кажа, што толькі яна ведае яго сапраўднае імя. Ёй пагражаюць катаваннямі. Яны развітваюцца з Калафам і колюць сябе кінжалам, прадказваючы, што Турандот закахаецца ў самога прынца. Калі яе цела выносяць, Турандот і Калаф застаюцца адны. Калафа цалуе Турандот, яна прызнаецца, што ненавідзела яго і кахала адначасова. Калаф адкрывае ёй сваё імя і аддае свой лёс у яе рукі. Яна дае яму імя — Любоў. Людзі ўслаўляюць жыццё і каханне.