Юзаф Эльснер

Юзаф Ксаверы Э́льснер
польск.: Józef Ksawery Elsner
Юзаф Ксаверы Э́льснер; польск.: Józef Ksawery Elsner
	польск.: Józef Elsner
	; Партрэт Эльснера (каля 1853)
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння	1 чэрвеня 1769[…]
Месца нараджэння	Гродкаў, Гміна Гродкаў, Бжэгскі павет, Апольскае ваяводства, Польшча;
Дата смерці	18 красавіка 1854 (84 гады)
Месца смерці	Варшава, Царства Польскае, Расійская імперыя;
Месца пахавання	Старыя Павонзкі;
Краіна	Расійская імперыя; Рэч Паспалітая;
Месца працы	Музычны ўніверсітэт імя Фрэдэрыка Шапена;
Музычная дзейнасць
Прафесіі	дырыжор, кампазітар, музыказнавец, музычны педагог, тэарэтык музыкі
Інструменты	скрыпка
Жанры	опера, літургічная музыка[d], сімфонія і класічная музыка
Выхаванцы	Віктар Кажынскі, Фрыдэрык Шапен і August Freyer[d]
Грамадская дзейнасць
Член у	Варшаўскае таварыства сяброў навук[d];
Узнагароды	Ордэн Святога Станіслава (1823)
Аўтограф
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Юзаф Ксаверы Э́льснер (польск.: Józef Ksawery Elsner, 1 чэрвеня 1769, г. Гродкаў, Польшча — 18 красавіка 1854) — польскі кампазітар, дырыжор, педагог. Паслядоўнік традыцый венскай класічнай школы, прадстаўнік ранняга польскага рамантызму.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Быў пеўчым у касцёле ў Вроцлаве, дзе атрымаў музычную адукацыю.

З 1792 года — дырыжор аркестра Нямецкага опернага тэатра ў Львове, з 1799 года — дырэктар «Tэатра Нарадовага» ў Варшаве.

У 1823 годзе кампазітар быў узнагароджаны ордэнам Святога Станіслава.

У 1824—1831 гадах — прафесар Варшаўскага ўніверсітэта, адначасова з 1826 года — кіраўнік Галоўнай музычнай школы.

Заснавальнік Кансерваторыі музыкі і дэкламацыі ў 1821 годзе ў Варшаве.

Упершыню ў гісторыі польскай оперы ў тэмах сваіх твораў выкарыстаў нацыянальны музычны фальклор: оперы «Ведзьмы з Лысай гары, ці Лешак Белы» (паст. 1809), «Кароль Лакетэк, ці Віслічанкі» (паст. 1818).

Сярод іншых твораў: культавая музыка, 3 араторыі, 55 кантат, 3 месы для салістаў, хору і аркестра, 5 сімфоній, камерна-інструментальныя ансамблі, творы для фартэпіяна, хары (каля 100 xаралаў), музыка для драматычнага тэатра і інш.

Аўтар тэарэтычных прац. Рэдактар і выдавец зборнікаў польскіх народных песень, інструментальных твораў.

Сярод знакамітых вучняў — Ф.Шапэн і Ігнацы Фелікс Дабжынскі.

Зноскі

↑ ^а ^б Józef Antoni Franciszek (Josef Anton Franciskus) Elsner // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ Brozović D., Ladan T. Józef Ksawery Elsner // Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 с. — ISBN 978-953-6036-31-8
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1264934"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q429032"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18446"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1789619"></a>
↑ Józef Ksawery Elsner // Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3407324"></a>
↑ Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 15 снежня 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ Г. Риман Кажинский // Музыкальный словарь: Перевод с 5-го немецкого издания / под ред. Ю. Д. Энгель — М.: Музыкальное издательство П. И. Юргенсона, 1901. — Т. 2. — С. 579.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27680201"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q7117345"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q213539"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2910129"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27776323"></a>

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн

[_67d04d686009e8b0-1] а ^б Józef Antoni Franciszek (Josef Anton Franciskus) Elsner // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[_d0244245ee0f8377-2] Brozović D., Ladan T. Józef Ksawery Elsner // Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 с. — ISBN 978-953-6036-31-8
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1264934"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q429032"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18446"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1789619"></a>

[_d2ba0ff45957fd92-3] Józef Ksawery Elsner // Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3407324"></a>

[_c543f77e8c8b153b-4] Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 15 снежня 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[_b1a8fe3e079b6569-5] Г. Риман Кажинский // Музыкальный словарь: Перевод с 5-го немецкого издания / под ред. Ю. Д. Энгель — М.: Музыкальное издательство П. И. Юргенсона, 1901. — Т. 2. — С. 579.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27680201"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q7117345"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q213539"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2910129"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27776323"></a>

[1]

[2]

[4]

[3]

[5]