Адольф Эрман

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Адольф Эрман
ням.: Johann Peter Adolf Erman
Адольф Эрман
Адольф Эрман
Дата нараджэння 31 кастрычніка 1854(1854-10-31)[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 26 чэрвеня 1937(1937-06-26)[2][1] (82 гады)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Бацька Georg Adolf Erman[d]
Род дзейнасці лексікограф, мовазнавец, археолаг, егіптолаг, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера егіпталогія
Месца працы
Навуковая ступень доктарская ступень[d][3]
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Георг Эберс
Вядомыя вучні Л. Борхарт, Дж. Г. Брэстэд, Б. А. Тураеў
Член у
Узнагароды
Bavarian Maximilian Order for Science and Art Ордэн за заслугі ў мастацтве і навуцы
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Адольф Эрман (ням.: Johann Peter Adolf Erman; 31 кастрычніка 1854, Берлін — 26 чэрвеня 1937, там жа) — нямецкі егіптолаг і лексікограф, заснавальнік берлінскай егіпталагічнай школы. Сын фізіка Георга Адольфа Эрмана. Зрабіў значны ўнёсак у егіпталогію, у прыватнасці, у вывучэнне старажытнаегіпецкай мовы.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Эрман вывучаў егіпталогію ў Лейпцыгу і ў Берліне, быў вучнем Георга Эберса.

З 1883 — пазаштатны, а з 1892 штатны прафесар егіпталогіі ў Берлінскім універсітэце.

З 1885 — дырэктар егіпецкага аддзела Берлінскага каралеўскага музея. З 1882 Эрман разам з Генрыхам Бругшам пачаў выдаваць «Часопіс егіпецкай мовы і старажытнай гісторыі» (ням.: Zeitschrift für ägyptische Sprache und Alterthumskunde).

У 1897 Эрман стаў ініцыятарам стварэння Берлінскага слоўніка егіпецкай мовы. На аснове егіпецкіх тэкстаў рознага часу Эрман даследаваў развіццё мовы, вылучыў асобныя перыяды егіпецкай мовы, выявіў роднасныя сувязі егіпецкай і семіцкіх моў. Граматыкі Эрмана неаднаразова перавыдаваліся і перакладаліся на іншыя мовы.

Вучнямі Эрмана былі К. Зэтэ, Г. Штэйндорф, Л. Борхарт, В. Шпігельберг, Г. Шэфер, Дж. Г. Брэстэд, Ф. фон Бісінг.

Працы[правіць | правіць зыходнік]

Эрману належыць больш 200 прац па розных пытаннях егіпталогіі.

  • Новаегіпецкая граматыка (Neuägyptische Grammatik. Leipzig, 1880)
  • Егіпет і егіпецкае жыццё ў старажытнасці (Ägypten und ägyptisches Leben im Altertum. Bd. I—II. Tübingen, 1885—1887)
  • Казкі папірусу Весткар (Die Märchen des Papyrus Westcar. Berlin, 1890)
  • Мова папірусу Весткар (Die Sprache des Papyrus Westcar. Göttingen, 1890)
  • Егіпецкая граматыка (Ägyptische Grammatik, Berlin, 1894)
  • Гутарка расчараванага са сваёй душой (Gespräch eines Lebensmüden mit seiner Seele. Berlin, 1896).
  • Егіпецкая рэлігія (Die ägyptische Religion. Berlin, 1905)
  • Іерогліфы (Die Hieroglyphen. Berlin-Leipzig, 1912)
  • Літаратура егіпцян (Die Literatur der Ägypter. Leipzig, 1923)
  • Слоўнік егіпецкай мовы (Wörterbuch der ägyptischen Sprache. Leipzig, 1926—1931) даступны online
  • Рэлігія егіпцян (Die Religion der Ägypter. Leipzig, 1934)
  • Свет на Ніле: карціны са старажытнага Егіпта (Die Welt am Nil: Bilder aus dem alten Ägypten. Leipzig, 1936)

Зноскі

  1. а б Johann Peter Adolf Erman // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. а б в Эрман Адольф // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  3. Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 2 красавіка 2015.
  4. Burschenschafter-Stammrolle: Verzeichnis der Mitglieder der Deutschen Burschenschaft nach dem Stande vom Sommer-Semester 1934B: Willy Nolte, 1934.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]