Аляксандр Віктаравіч Шарапа

Аляксандр Віктаравіч Шарапа
Дата нараджэння	26 студзеня 1938(1938-01-26) (86 гадоў)
Месца нараджэння	Ходараўцы, гміна Жалудок[d], Шчучынскі павет, Навагрудскае ваяводства, Польская Рэспубліка
Грамадзянства	Беларусь
Род дзейнасці	гісторык
Навуковая сфера	гісторыя
Месца працы	факультэт міжнародных адносін БДУ БДУ
Навуковая ступень	доктар гістарычных навук (1988)
Навуковае званне	прафесар прафесар (1989)
Альма-матар	БДПУ фізіка-матэматычны факультэт БДПУ імя М. Танка (1960)
Узнагароды	Заслужаны работнік адукацыі Рэспублікі Беларусь (1990) Ганаровая грамата Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь

Аляксандр Віктаравіч Шарапа (нар. 26 студзеня 1938, Ходараўцы, Лідскі павет, Навагрудскае ваяводства, сёння ў Лідскім раёне Гродзенскай вобласці) — доктар гістарычных навук, першы загадчык кафедры міжнародных адносін, з’яўляўся першым дэканам факультэта міжнародных адносін БДУ (1995—2008).

Біяграфія

Нарадзіўся 26 студзеня 1938 года ў сям’і селяніна. У 1955 годзе скончыў Жалудоцкую сярэднюю школу. У тым жа годзе паступіў на фізіка-матэматычны факультэт Мінскага педагагічнага інстытута ім. А. М. Горкага. У 1960 годзе скончыў навучанне і прыступіў да працы ў якасці настаўніка Вілейскай сярэдняй школы-інтэрната. З 1961 па 1971 год працаваў у камсамольскіх і партыйных органах, займаў розныя пасады раённага, абласнога і рэспубліканскага ўзроўняў. У 1973—1976 гадах вучыўся ў аспірантуры Вышэйшай партыйнай школы пры ЦК САПГ у Берліне, дзе займаўся даследаваннем кадравай палітыкі партыі. У 1976 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю. У 1982 годзе, будучы сакратаром парткама Мінскай вышэйшай партыйнай школы, быў рэкамендаваны на пасаду прарэктара па міжнародных сувязях БДУ. У 1988 абараніў доктарскую дысертацыю па германістыцы і стаў першым беларускім савецкім гісторыкам, які атрымаў званне прафесара за мяжой. У 1992 годзе па яго ініцыятыве была створана кафедра міжнародных адносін на гістарычным факультэце ўніверсітэта. З верасня 1992 года ўзначаліў кафедру міжнародных адносін. Пасля адкрыцця ў 1995 годзе ў БДУ факультэта міжнародных адносін, ён стаў яго першым дэканам. У 1995—2008 гадах з’яўляўся дэканам факультэта міжнародных адносін Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта.

Навуковая дзейнасць

Аляксандр Віктаравіч спецыялізуецца на вывучэнні глабальных тэндэнцый сусветнага развіцця, актуальных праблем беларуска-расійскай інтэграцыі, унутранай і знешняй палітыкі ФРГ. Неаднаразова працаваў у якасці запрошанага прафесара ў замежных універсітэтах. Член Вучонага Савета БДУ, рэдкалегіі «Весніка БДУ» і рэдакцыйнага савета «Часопіса міжнароднага права і міжнародных адносін».

Узнагароды

• Медаль Францыска Скарыны
• Ганаровае званне «Заслужаны работнік адукацыі Рэспублікі Беларусь» (1990 г.)
• Ганаровыя граматы Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь
• Падзяка Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь (2021).

Асноўныя публікацыі

Аўтар больш за ста навуковых публікацый, у тым ліку трох манаграфій, шэрагу навучальных дапаможнікаў, рэкамендаваных Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь. Яго асобныя навуковыя працы перакладаліся на нямецкую мову і былі выдадзены ў ФРГ і Аўстрыі.

1. Шарапа, А. В. Мерыдыяны сяброўства: Праца са студэнтамі-замежнікамі ў Беларускім дзяржаўным універсітэце / А. В. Шарапа, І. І. Сачанка. — Мінск: Універсітэцкае, 1992. — 134 с.
2. Шарапа, А. В. Да пытання аб падрыхтоўцы кадраў-міжнароднікаў у Рэспубліцы Беларусь / А. В. Шарапа // Беларускі часопіс міжнароднага права і міжнародных адносін. — 1996. — № 1. — С. 54-55.
3. Шарапа, А. В. Праблемы станаўлення Саюза Беларусі і Расіі / А. В. Шарапа // Беларускі часопіс міжнароднага права і міжнародных адносін. — 1998. — № 3. — С. 84-87.
4. Шарапа, А. В. Вынікі выбараў у Федэратыўнай Рэспубліцы Германія і перспектывы нямецка-беларускіх адносін / А. В. Шарапа // Беларускі часопіс міжнароднага права і міжнародных адносін. — 1999. — № 1. — С. 38-41.
5. Шарапа, А. В. Аб некаторых аспектах знешняй палітыкі ФРГ на сучасным этапе / А. В. Шарапа // Беларускі часопіс міжнароднага права і міжнародных адносін. — 1999. — № 4. — С. 49-52.
6. Шарапа, А. В. Вынікі выбараў у Федэратыўнай Рэспубліцы Германія і перспектывы нямецка-беларускіх адносін / А. В. Шарапа, Ф. З. Прыбыткоўскі // Беларускі часопіс міжнароднага права і міжнародных адносін. — 1999. — № 1. — С. 38-41.
7. Шарапа, А. В. Расійска-беларуская інтэграцыя і грамадскае меркаванне / А. В. Шарапа // Беларускі часопіс міжнароднага права і міжнародных адносін. — 2000. — № 1. — С. 63-68.
8. Шарапа, А. В. Косаўскі канфлікт: наступствы і ўрокі / А. В. Шарапа // Беларускі часопіс міжнароднага права і міжнародных адносін. — 2000. — № 3. — С. 59-63.
9. Шарапа, А. В. Саюз Расіі і Беларусі: станаўленне, праблемы і перспектывы / А. В. Шарапа // Выбраныя навуковыя працы Беларускага дзяржаўнага універсітэта: у 7 т. т. 3. — Мінск: БДУ, 2001. — С. 311—332.
10. Шарапа, А. В. Саюз Расіі і Беларусі: праблемы і перспектывы ў святле глабалізацыі / А. В. Шарапа // Беларускі часопіс міжнароднага права і міжнародных адносін. — 2001. — № 2. — С. 46-48.
11. Шарапа, А. В. Беларуска-германскія адносіны на сучасным этапе: асноўныя праблемы і перспектывы / А. В. Шарапа // Знешняя палітыка Беларусі ў гістарычнай рэтраспектыве. — Мінск: Адукацыя i выхаванне, 2002. — C. 270—276.
12. Шарапа, А. В. Некаторыя праблемы ўступлення ў Еўрасаюз ўсходнееўрапейскіх дзяржаў / А. В. Шарапа // Беларускі часопіс міжнароднага права і міжнародных адносін. — 2002. — № 4. — С. 33-35.
13. Шарапа, А. В. Беларусь і Расія ў XXI стагоддзі / А. В. Шарапа // Беларускі часопіс міжнароднага права і міжнародных адносін. — 2003. — № 3. — С. 43-45.
14. Шарапа, А. В. Месца Рэспублікі Беларусь у сучасным свеце / А. В. Шарапа // Беларусь у сучасным свеце: матэрыялы I Рэспубліканскай навуковай канферэнцыі, 22-23 кастрычніка 2002 г. / рэдкал.: А. В. Шарапа [і інш.]. — Мінск: БДУ, 2003. — С. 3-18.
15. Шарапа, А. В. Падрыхтоўка дыпламатычных кадраў на факультэце міжнародных адносін Белдзяржуніверсітэта / А. В. Шарапа // Беларусь у сучасным свеце: матэрыялы II Рэспубліканскай навуковай канферэнцыі, 17-18 снежня 2003 г. / рэдкал.: А. В. Шарапа [і інш.]. — Мінск: РІВШ, 2004. — С. 3-5.
16. Шарапа, А. В. 10 гадоў факультэту міжнародных адносін Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта / А. В. Шарапа // Журн. міжнар. правы і міжнар. адносін. — 2005. — № 2. — С. 28-30.
17. Шарапа, А. В. Знешняя палітыка Рэспублікі Беларусь на сучасным этапе / А. В. Шарапа // Веснік БДУ. Сер. 3. Гісторыя. Філасофія. Паліталогія. Псіхалогія. Эканоміка. Права. — 2006. — № 3. — С. 15-22.
18. Шарапа, А. В. Палітычныя сістэмы і знешняя палітыка Германіі, Аўстрыі і Швейцарыі: вучэб. дапаможнік / А. В. Шарапа. — Мінск: БДУ, 2007. — 231 с.
19. Шарапа, А. Ст. Польшча — Беларусь: гісторыя і сучаснасць / А. В. Шарапа // Журн. міжнар. правы і міжнар. адносін. — 2007. — № 4. — С. 44-47.
20. Гісторыя міжнародных адносін: вучэб. дапаможнік. У 4 ч. / пад рэд А. В. Шарапа. — Мінск: БДУ, 2004. — Ч. 1. — 375 с.
21. Гісторыя міжнародных адносін: вучэб. дапаможнік. У 4 ч. / пад. рэд. А. В. Шарапа. — Мінск: БДУ, 2007. — Ч. 2. — 391 с.
22. Шарапа, А. В. Беларуска-кітайскае супрацоўніцтва: эканамічныя і палітычныя фактары / А. В. Шарапа // Беларусь—Кітай: гісторыя, традыцыі, вопыт, перспектывы: матэрыялы Міжнароднай канферэнцыі, Мінск, 23-26 чэрвеня 2008 г. — Вып. 3: у 2-х ч. ч. 2 / Акад. кіраўніцтва пры Прэзідэнце Рэсп. Беларусь; рэдкал. І. А. Малевіч, Бэй Вэнли [і інш.]. — Мінск: Акад. кіраўніцтва пры Прэзідэнце Рэсп. Беларусь, 2008. — С. 43-54.
23. Шарапа, А. В. Знешняя палітыка і дыпламатыя Рэспублікі Беларусь / А. В. Шарапа // Беларусь у сучасным свеце: матэрыялы VII Міжнар. навук. конф., прысвеч. 87-годдзю адукацыі Беларус. дзярж. ун-та, Мінск, 30 кастрычніка. 2008 г./ Беларус. дзярж. ун-т; рэдкал.: В. Г. Шадурскі [і інш.]. — Мінск: Тэсей, 2008. — С. 67-69.
24. Шарапа, А. В. Тэндэнцыі сусветнай палітыкі на сучасным этапе / А. В. Шарапа // Веснік БДУ. Серыя 3. — 2009. — № 1. — С. 29-39.
25. Шарапа, А. В. Беларуска-польскія адносіны на сучасным этапе / А. В. Шарапа // Праблемы знешняй палітыкі і бяспекі: Беларусь — Польшча: гісторыя і перспектывы супрацоўніцтва; рэдкал.: А. В. Русаковіч (адк. рэд.) [і інш] — Мінск: Тесей, 2009. — С. 64-67.

Спасылкі

• http://fir.bsu.by/index.php/ru/departments/ir-in-menu/25-departments/ir-department/ir-staff/354-ir-sharapo.html Архівавана 3 жніўня 2018.
• http://elib.bsu.by/handle/123456789/42990 Архівавана 15 жніўня 2018.
• http://elib.bsu.by/handle/123456789/38540 Архівавана 29 мая 2020.