Вуглавая скорасць

Вуглавая скорасць
ISQ dimension	${\mathsf {T}}^{-1}$
Формула, якая апісвае закон або тэарэму	${\boldsymbol {\omega }}={\frac {\mathrm {d} \varphi }{\mathrm {d} t}}{\boldsymbol {u}}$ і ${\boldsymbol {\omega }}=\omega {\boldsymbol {u}}$
Пазначэнне ў формуле	${\boldsymbol {\omega }}$, $\varphi$, $t$, ${\boldsymbol {u}}$ і $\omega$
Сімвал велічыні (LaTeX)	${\boldsymbol {\omega }}$ і ${\vec {\omega }}$
Рэкамендаваная адзінка вымярэння	radian per second[d] і reciprocal second[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Вуглавая скорасць
$\omega$
Размернасць	T −1
Адзінкі вымярэння
СІ	рады/с
СГС	рады/с

Вуглавая скорасць (сіняя стрэлка) у адну адзінку па гадзіннікавай стрэлцы

Вуглавая скорасць (сіняя стрэлка) у паўтары адзінкі па гадзіннікавай стрэлцы

Вуглавая скорасць (сіняя стрэлка) у адну адзінку супраць гадзіннікавай стрэлкі

Вуглава́я ско́расць, ці вуглава́я ху́ткасць — фізічная велічыня, якая характарызуе, наколькі хутка змяняецца вугал павароту цела пры яго вярчэнні. Кажучы больш фармальна, вуглавая скорасць — гэта вытворная вугла павароту па часе:

$\omega ={\frac {d\Phi }{dt}}$

Пры павароце пункта, які рухаецца па акружнасці з радыусам R, на вугал $d\Phi$ яго перамяшчэнне складае:

$dr=Rd\Phi$

Адсюль вынікае сувязь між вуглавой і лінейнай скорасцю матэрыяльнага пункта:

$v={\frac {dr}{dt}}=R{\frac {d\Phi }{dt}}=\omega R$

Такім чынам, пры вярчэнні кожны пункт цела мае сваю скорасць, якая залежыць ад яго адлегласці R ад воcі вярчэння. У той жа час, вуглавая скорасць усіх пунктаў (для абсалютна цвёрдага цела) аднолькавая.

Вуглавая скорасць можа разглядацца як вектар, які накіраваны ўздоўж восі вярчэння так, што калі глядзець у напрамку вектара, то вярчэнне адбываецца па гадзіннікавай стрэлцы. Вектар вуглавой скорасці належыць да псеўдавектараў.

Вектар вуглавой скорасці можна вызначыць наступным чынам:

$\mathbf {\omega } ={\frac {\mathbf {r} \times \mathbf {v} }{r^{2}}},$

дзе $\mathbf {r}$ — вектар радыуса, накіраваны ад цэнтра акружнасці да матэрыяльнага пункта.

Модуль вуглавой скорасці вымяраюць радыянамі за секунду.

Частата вярчэння — фізічная велічыня, роўная колькасці абаротаў, якія цела зрабіла за 1 секунду.

Гл. таксама

• Вуглавая частата
• Вуглавое паскарэнне
• Момант імпульсу

Літаратура

• Вуглавая скорасць // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 4: Варанецкі — Гальфстрым / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 4. — С. 285. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0090-0 (т. 4).