Жан-Жак Дэсалін

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Жак I
фр.: Jeun-Jacques Dessalines
гаіц. крэольск.: Janjak I
Сцяг1-ы Iмператар Гаіці
22 верасня 1804 — 17 кастрычніка 1806
Каранацыя 8 кастрычніка 1804
Папярэднік пасада заснавана
Пераемнік пасада скасавана
Сцяг1-ы Генерал-губернатар Гаіці
1 сакавіка 1804 — 22 верасня 1804
Папярэднік пасада заснавана
Пераемнік пасада скасавана
Сцяг35-ы Генерал-губернатар Сан-Дамінга
30 лістапада 1803 — 31 снежня 1803
Папярэднік Данацін-Мары-Жазеф дэ Віміер дэ Рашамбо
Пераемнік пасада скасавана

Нараджэнне 20 верасня 1758(1758-09-20)[1][2]
Смерць 17 кастрычніка 1806(1806-10-17)[3] (48 гадоў)
Род Дэсаліны
Жонка Мары-Клэр Фелісітэ[d]
Дзеці

Сыны:

Жак Б'ен-Эмэ, Луі, Альбер

Дачка:

Марыя-Франсуаза-Селiмена, Селесціна, Жанна-Сафія
Веравызнанне каталік
Дзейнасць палітык
Званне генерал
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Жан-Жак Дэсалін (фр. Jean-Jacques Dessalines; 20 верасня 1758, Гвінея — 17 кастрычніка 1806, Порт-о-Прэнс, Гаіці) — лідар гаіцянскай рэвалюцыі і першы кіраўнік незалежнай Гаіці. Першапачаткова генерал-губернатар, Дэсалін пазней абвясціў сябе імператарам Жакам I (1804—1806). Лічыцца заснавальнікам Гаіці[4]

Хрышчоны пад імем Жак, спачатку насіў прозвішча свайго першага гаспадара Дзюкло, чыім рабом ён быў, затым быў набыты крэолам па прозвішчы Дэсалін, які прысвоіў яму сваё прозвішча. Дэсалін служыў афіцэрам у французскай арміі, калі калонія супрацьстаяла Іспаніі і Вялікабрытаніі. Пазней стаў камандзірам у паўстанні супраць Францыі. Як асноўны ваенны камандзір першапачатковага лідара рэвалюцыі Тусена-Луверцюра, ён правёў шмат паспяховых кампаній, уключаючы бітву за Крыт-а-П'ярро.

Пасля здрады і захопу Тусена Луверцюра ў 1802 годзе, Дэсалін стаў лідарам рэвалюцыі. Ён перамог французскую армію ў бітве пры форце Верц'ер ў 1803 годзе, апошняй бітве рэвалюцыі. Аб'явіўшы Гаіці незалежнай дзяржавай ў 1804 годзе, Дэсалін быў абраны саветам генералаў заняць пасаду генерал-губернатара. Ён загадаў расправу над белым гаіцянскім насельніцтвам, у выніку чаго у перыяд з лютага па красавік 1804 года загінулі паміж 3000 і 5000 людзей.[5] У верасні 1804 года ён абвясціў сябе імператарам і правіў да 1806 года, калі быў забіты ў выніку змовы.

Зноскі

  1. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
  2. Jean-Jacques Dessalines // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Jean-Jacques Dessalines // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. Independent Haiti. Праверана 27 November 2006.
  5. Philippe R. Girard (2011). The Slaves Who Defeated Napoleon: Toussaint Louverture and the Haitian War of Independence 1801—1804. Tuscaloosa, Alabama: University of Alabama Press. ISBN 978-0-8173-1732-4

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]