Заходні фронт СПА

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Заходні фронт СПА
Краіна
Войны Другая сусветная вайна

Заходні фронт СПА — аператыўна-стратэгічнае аб’яднанне войскаў СПА ва узброеных сілах СССР падчас Вялікай Айчыннай вайны.

Першае фарміраванне[правіць | правіць зыходнік]

Заходні фронт СПА першага фарміравання быў утвораны пастановай ДКА ад 29 чэрвеня 1943 года шляхам падзелу войскаў СПА тэрыторыі краіны на Заходні і Усходні франты СПА. Мяжа паміж імі была ўстаноўлена па лініі гарадоў Мязень, Тоцьма, Салігаліч, Шуя, Сасава, Паворына, Армавір, Кіславодск, Сочы. Штаб фронту дыслакаваўся ў Маскве.

Склад фронту[правіць | правіць зыходнік]

На 1 ліпеня 1943 года Заходні фронт СПА уключаў Маскоўскую армію СПА, 3 карпусных раёны СПА, 8-дывізіённых раёнаў СПА і чатырнаццаць злучэнняў знішчальнай авіяцыі СПА. Мелася 1012 экіпажаў знішчальнікаў, 3106 зенітных гармат сярэдняга калібра, 1066 — малога калібра, 2280 зенітных кулямётаў, 1573 пражэктараў і 1834 аэрастатаў загароды[1].

Камандны склад[правіць | правіць зыходнік]

  • Камандуючы — генерал-палкоўнік М. С. Грамадзін (чэрвень 1943 — сакавік 1944 )
  • Член Ваеннага савета — генерал-маёр, з лістапада 1944 генерал-лейтэнант І. А. Арлоў (чэрвень 1943 — сакавік 1944)
  • Начальнікі штаба:
    • генерал-лейтэнант М.Н. Нагорны (чэрвень—кастрычнік 1943)
    • палкоўнік, з кастрычніка 1943 года генерал-маёр В. С. Гаўрылаў (кастрычнік 1943 — сакавік 1944).

Баявая задача фронту[правіць | правіць зыходнік]

На войскі фронту ўскладалася супрацьпаветраная абарона Масквы, Маскоўскага і Яраслаўскага прамысловых раёнаў, Мурманска, а таксама прыфрантавых аб’ектаў і камунікацый. Ленінградская армія СПА і Ладажскі дывізіённы раён СПА заставаліся ў аператыўным падначаленні Ваеннага савета Ленінградскага фронту. З пачаткам агульнага наступу савецкіх войскаў летам 1943 года фронту была даручана супрацьпаветраная абарона вызваленых раёнаў Левабярэжнай Украіны.

Баявыя дзеянні[правіць | правіць зыходнік]

З верасня 1943 года па сакавік 1944 года фронту было перададзена з Усходняга фронту СПА звыш 100 асобных часцей СПА і 186 зенітных кулямётных падраздзяленняў. У летне-восеньскай кампаніі 1943 года і зімовай кампаніі 1944 года войскі Заходняга фронту СПА збілі больш за 1200 нямецкіх самалётаў. Толькі пры адбіцці авіяналётаў на чыгунку ў паўднёвай частцы РСФСР зімой 1944 года было збіта 205 самалётаў праціўніка[2].

29 сакавіка 1944 года па рашэнні ДКА на базе Заходняга і Усходняга франтоў СПА былі ўтвораны Паўночны і Паўднёвы франты СПА.

Другое фарміраванне[правіць | правіць зыходнік]

Заходні фронт СПА другога фарміравання створаны пастановай ДКА № 7205сс ад 24 снежня 1944 года на базе Паўночнага фронту СПА. Штаба фронту дыслакаваўся ў Маскве, а з 11 студзеня 1945 года ў Вільнюсе[3].

Склад фронту[правіць | правіць зыходнік]

У склад фронту ўваходзілі:

  • 5 карпусоў
  • 4 дывізіі
  • 8 знішчальных авіядывізий

Камандны склад[правіць | правіць зыходнік]

  • Камандуючы — генерал-палкоўнік артылерыі Д. А. Жураўлёў (снежань 1944 — да канца вайны).
  • Член Ваеннага савета — генерал-маёр, з лістапада 1944 генерал-лейтэнант Арлоў Н. А. (снежань 1944 — да канца вайны)
  • Начальнік штаба — генерал-маёр Гаўрылаў В. С. (снежань 1944 — да канца вайны).

Баявая задача фронту[правіць | правіць зыходнік]

Прыкрываць ад удараў праціўніка з паветра войскі і аб’екты ў прыфрантавой паласе. Войскі Заходняга фронту СПА прыцягваліся таксама для прыкрыцця груповак франтоў у стратэгічных аперацыях савецкіх войскаў 1944—1945 гадоў і прымалі ў гэтых аперацыях непасрэдны ўдзел.

Баявыя дзеянні[правіць | правіць зыходнік]

У Вісла-Одэрскай стратэгічнай аперацыі 1945 года толькі ў паласе 1-га Беларускага фронту дзейнічала больш за 900 зенітных артылерыйскіх гармат Заходняга фронту СПА, што дазволіла вызваліць 3 зенітныя артылерыйскія дывізіі вайсковай СПА і выкарыстоўваць іх для непасрэднага прыкрыцця надыходзячых войскаў. У Берлінскай стратэгічнай аперацыі 1945 года для забеспячэння начной атакі войскаў 1-га Беларускага фронту было прыцягнута больш за 140 магутных зенітных пражэктараў Заходняга фронту СПА.

Перафармаванне[правіць | правіць зыходнік]

У снежні 1945 года Заходні фронт СПА быў перафармаваны ў Заходнюю акругу СПА[3].

Зноскі

  1. Группа авторов. Войска противовоздушной обороны страны. — М: Военное издательство, 1968. — С. 199.
  2. Светлишин Н. Фронты ПВО и управление войсками. // Военно-исторический журнал. — 1976. — № 6. — С.37-45.
  3. а б Голотюк В.Л., Цапаев Д. А. Командный состав Войск ПВО Красной Армии в годы Великой Отечественной и советско-японской войн 1941-1945 гг. / Голотюк В. Л., Цапаев Д. А.. — М. : АРТКРАС, 2013. — Кн. (Военно-исторический труд). — С. 68. — 462 с. — ISBN 978-5-9903475-2-6.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Западный фронт ПВО // Великая Отечественная война, 1941—1945 : энциклопедия / под ред. М. М. Козлова. — М. : Советская энциклопедия, 1985. — С. 278-279. — 500 000 экз.
  • Светлишин Н. Фронты ПВО и управление войсками. // Военно-исторический журнал. — 1976. — № 6. — С.37-45.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]