Леанід Веніямінавіч Валадарскі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Леанід Веніямінавіч Валадарскі
руск.: Леонид Вениаминович Володарский
Дата нараджэння 20 мая 1950(1950-05-20)
Месца нараджэння
Дата смерці 7 жніўня 2023(2023-08-07) (73 гады)
Месца смерці
Грамадзянства
Адукацыя
Месца працы
Прафесія мовазнавец, перакладчык, радыёвядучы, акцёр
IMDb ID 7199550
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Леанід Веніямінавіч Валадарскі (20 мая 1950, Масква — 7 жніўня 2023, Масква) — савецкі і расійскі перакладчык, пісьменнік і радыёвядучы. Вядомы галоўным чынам як перакладчык  (руск.) многіх фільмаў, якія з’явіліся на савецкіх і расійскіх экранах у 1980-х — пачатку 1990-х гадоў, калі агучваў мноства замежных кінафільмаў.

Аўтар перакладаў англійскай і амерыканскай мастацкай літаратуры. Адным з першых перакладаў на рускую мову творы Стывена Кінга[1][2].

Цікавіўся гісторыяй разведкі[3]. Выступіў у якасці аўтара сцэнарыя і вядучага 10-серыйнага тэлефільма «Разведка, пра якую ведалі нямногія». Аўтар палітычнага дэтэктыва «„Снег“ з Цэнтральнай Амерыкі» (пра дзейнасць ЦРУ ў Цэнтральнай Амерыцы).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся 20 мая 1950 года ў Маскве ў яўрэйскай сям’і[4].

Скончыў Маскоўскі дзяржаўны інстытут замежных моў імя Марыса Тарэза  (руск.), дзе англійскую мову выкладаў яго бацька Веніямін Іосіфавіч[3]. Маці, Валянціна Іосіфаўна, усё жыццё працавала настаўнікам нямецкай мовы ў школе[3]. Валодаў англійскай, французскай, іспанскай і італьянскай мовамі[3]. У 1997 годзе ў эфіры тэлеперадачы «Тэма  (руск.)», а затым — У. Р. Салаўёву ў перадачы «Страсці па Салаўёву»[3] Валадарскі распавёў, што англійскую мову пачаў вучыць ва ўзросце 4 гадоў[5].

Працаваў у Інстытуце Афрыкі АН СССР, затым — у Інстытуце міжнароднага рабочага руху АН СССР.

Атрымаў вядомасць сярод гледачоў за кошт сваёй манеры маўлення і спецыфічнага вымаўлення[6]. У юнацтве двойчы зламаў нос (аварыя і бойка), з-за чаго меў характэрныя асаблівасці голасу, у сувязі з чым пра Валадарскага склалася меркаванне як пра «перакладчыка з прышчэпкай на носе» (у сувязі з гэтым таксама хадзіла легенда  (руск.), што голас скажаўся спецыяльна, каб пазбегнуць рэпрэсій збоку КДБ, хоць верагоднасць пазнавальнасці па голасе вельмі малая).

Ажаніўся ў 2022 годзе пасля працяглых адносін. У жонкі ёсць дачка[7].

Смерць[правіць | правіць зыходнік]

Па словах Аляксандры, падчарыцы Леаніда Веніямінавіча, у канцы 2022 года ён упаў і стукнуўся галавой, што справакавала павелічэнне застарэлай гематомы ў галаве[7]. У канцы ліпеня 2023 года адбыўся разрыў сасудаў галаўнога мозгу, быў сепсіс[7]. 6 жніўня Леаніда перавялі ў рэанімацыю, стан лекары ацэньвалі як крытычны[7].

Памёр, не прыходзячы ў прытомнасць[7], 7 жніўня 2023 года ва ўзросце 73 гадоў у Маскве з-за сардэчнай недастатковасці[8][9][10]. Цырымонія развітання з Валадарскім прайшла 11 жніўня ў ЦКБ № 1 Упраўлення справамі прэзідэнта[11].

Пераклады кінафільмаў[правіць | правіць зыходнік]

Валадарскі пачаў перакладаць кіно ў 1968 годзе. Працаваў на кінафестывалях. У канцы 1970-х (не пазней за 1979 год) з прыходам на рынак VHS  (руск.)-касет з відэафільмамі да паслуг Валадарскага звяртаюцца відэапіраты. З гэтай прычыны часта выклікаўся ў якасці сведкі ў КДБ, міліцыю і пракуратуру[3]. За 30 гадоў бесперапыннай практыкі Валадарскім было пераведзена больш за 5000 карцін.

Асаблівасць працы Валадарскага, паводле ягоных уласных выказванняў, у тым, што фільмы ён перакладаў сінхронна і з першага разу[12][13]. Ніколі не глядзеў фільмы з уласным перакладам.

Часта здымаўся ў тэлевізійнай рэкламе[14] і агучваў некаторыя рэкламныя ролікі.

Крытыка[правіць | правіць зыходнік]

На думку рэжысёра Юрыя Грымава  (руск.), пераклады Валадарскага — гэта вялікая катастрофа, бо «з-за гугнявых інтанацый „забіваюцца“ эмоцыі акцёраў»[15].

Зноскі

  1. Задайте вопрос ведущему радиостанции "Серебряный дождь" Леониду Володарскому(недаступная спасылка). СМИ.ру (27 студзеня 2005). Архівавана з першакрыніцы 4 лютага 2005. Праверана 5 студзеня 2019.
  2. Любовь к Лавкрафту и «загадочное 19»: без чего Стивен Кинг не был бы Стивеном Кингом. RT (21 верасня 2017). Архівавана з першакрыніцы 6 студзеня 2019. Праверана 5 студзеня 2019.
  3. а б в г д е Интервью с Леонидом Володарским ТНТ — не полное
  4. Леонид Володарский: Самый известный еврейский голос кино
  5. Леонид Володарский (Программа Тема. 1997 год)
  6. Обзор новых фильмов в видеотеках. Переводчики косноязычно пересказали Шекспира и Кафку. Коммерсантъ (26 сакавіка 1994). Архівавана з першакрыніцы 6 студзеня 2019. Праверана 5 студзеня 2019.
  7. а б в г д Семья Володарского рассказала о последних днях жизни легенды эпохи VHS. ИА Регнум. Regnum. Праверана 10 жніўня 2023.
  8. Умер переводчик фильмов Леонид Володарский (руск.). РБК (8 жніўня 2023). Праверана 8 жніўня 2023.
  9. «Давным-давно, в далекой-далёкой галактике…». Умер голос эпохи VHS Леонид Володарский. Газета.Ru (8 жніўня 2023).
  10. СМИ назвали причину смерти Володарского - Газета.Ru | Новости (руск.). Газета.Ru (8 жніўня 2023). Праверана 8 жніўня 2023.
  11. В Москве проходит прощание с переводчиком Володарским
  12. Обо мне. Архівавана з першакрыніцы 2 лютага 2013. Праверана 31 студзеня 2013.
  13. Переводчики эпохи VHS на YouTube
  14. "Лицо" выбрали по голосу. Ведомости (14 лістапада 2003). Архівавана з першакрыніцы 24 мая 2018. Праверана 23 мая 2018.
  15. Большая Рыба 04.06.09, часть 2, 14:10. Архівавана з першакрыніцы 15 сакавіка 2018. Праверана 19 мая 2010.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]