Павел Васільевіч Нізкоўскі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Павел Васільевіч Нізкоўскі
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння 8 лістапада 1931(1931-11-08)
Месца нараджэння
Дата смерці 26 жніўня 2006(2006-08-26) (74 гады)
Месца смерці
Грамадзянства Сцяг Беларусі Беларусь
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці празаік, сатырык, гумарыст, літаратурны крытык
Кірунак рэалізм
Жанр побытавая проза, сатыра і гумар
Мова твораў беларуская
Дэбют байкі ў прозе «Взгляд на мир»

Павел Васільевіч Нізкоўскі (8 лістапада 1931, сяло Тур’я, Сноўскі раён, Чарнігаўская вобласць, УССР — 26 жніўня 2006, Полацк, Віцебская вобласць, Беларусь) — беларуска-руска-ўкраінскі пісьменнік-сатырык і пісьменнік-гумарыст, літаратурны крытык.

Біяграфія і творчы шлях[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся 8 лістапада 1931 года ў сяле Тур’я Чарнігаўскай вобласці. Тут жа скончыў сямігодку, затым — старэйшыя класы ў пасёлку Шчорс (цяпер горад Сноўск). У 1953 годзе скончыў Чкалаўскае ваенна-авіацыйнае вучылішча штурманаў у Арэнбургу. Пасля сканчэння вучылішча чатыры гады адслужыў у Забайкаллі штурманам на рэактыўных самалётах «Іл-18».

У выніку скарачэння арміі звольнены ў запас, працаваў настаўнікам у школе і паралельна, з 1960 па 1965 гады, асвойваў новую прафесію, навучаючыся на філалагічным факультэце ў Чыцінскім педагагічным інстытуце імя М. Чарнышэўскага. На чацвёртым курсе інстытута запрошаны на пасаду інспектара аддзела народнай адукацыі Карымскага раёна. Тут ён прапрацаваў у агульнай складанасці 19 гадоў.

З 1973 па 1983 гады загадваў прамыслова-транспартным аддзелам у раённай газеце «Красное знамя». Быў членам Саюза журналістаў СССР.

Са жніўня 1990 года па сямейных абставінах сям’я Нізкоўскіх пераехала ў Полацк. Тут П. В. Нізкоўскі наладзіў цесныя творчыя кантакты з гарадскімі літаратурнымі аб’яднаннямі «Полацкая галіна» і «Наддзвінне», пісаў артыкулы, рэцэнзіі, у якіх аналізаваў творчасць палачан, даваў рэкамендацыі пачынаючым аўтарам[1].

Памёр 26 жніўня 2006 года ў Полацку.

Літаратурная дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

Яшчэ ў школьныя гады юны Павел пачаў складаць першыя вершы. А першыя вопыты ў прозе адносяцца да 1970-х гадоў. Шмат друкаваўся ў мясцовых, раённых і цэнтральных СМІ. У жніўні 1980 года П. Нізкоўскі стаў удзельнікам абласной нарады маладых літаратараў, кіраўнікі творчых семінараў якой адзначылі высокі ўзровень яго баек у прозе, даволі рэдкі літаратурны жанр таго часу[2]. Стараннямі сакратара абласной пісьменніцкай арганізацыі Яўгена Кураннога ў літаратурным альманаху «Сибирь» адбылася першая салідная публікацыя баек у прозе П. Нізкоўскага. А ў 1983 годзе ў часопісе «Байкал» была размешчана буйная падборка баек у прозе. Першая аўтарская кніга пісьменніка «Взгляд на мир» убачыла свет у 1985 годзе ва Усходне-Сібірскім кніжным выдавецтве. У анатацыі да яе адзначалася: «У сваіх байках, напісаных прозай, ён высмейвае бюракратызм, прыстасаванства, фанабэрыю». Праз два гады ў гэтым жа выдавецтве выйшла аповесць Паўла Нізкоўскага «Пришей, Степан, половицу».

У 1990-х гадах выйшлі з друку яго кнігі празаічных баек і пародый «Чудо в перьях», «Виват, проказники, виват!», «Нестандартная любовь».

У прадмове кнігі «Чудо в перьях» адзначана: «У байках адчуваюцца праблемы сённяшняга дня, дыханне нашага няпростага часу… Выклічуць не толькі ўсмешку, але і сур’ёзныя разважанні аб праблемах сучаснасці літаратурныя пародыі, поўныя мяккага гумару, а нярэдка і сарказму». Шмат публікацый яго твораў праходзіць у перыядычных выданнях, у тым ліку ў газеце «Вестник культуры», часопісе «Западная Двина», калектыўных зборніках.

У лютым 1998 года П. Нізкоўскі прыняты ў Беларускі літаратурны саюз «Полацкая галіна». Пры падтрымцы калег па арганізацыі ўбачылі свет кнігі яго аповесцяў «Осенний заезд», «Фёдор неугодный», былі апублікаваны падборкі вершаў і пародый у калектыўных зборніках «Полоцкий альбом», «Разлив», «Острова» і інш.

Як адзначалі літаратурныя крытыкі, у сваіх творах Павел Нізкоўскі прытрымліваўся яснасці, прастаты, і, у той жа час, мастацкага погляду на свет. Асабліва прыкметныя ў яго творчасці байкі ў прозе, у якіх аўтар у алегарычнай форме высмейваў адмоўныя бакі ў побыце і на вытворчасці: крывадушнасць, пратэкцыянізм, падхалімства… Мэтай гэтага было паляпшэнне рэчаіснасці.

У рукапісах знаходзіцца яшчэ некалькі скончаных і цікавых твораў П. Нізкоўскага: аповесці, паэмы, раман у дзвюх кнігах[3]. У сваёй апошняй аўтабіяграфіі незадоўга да смерці ён адзначыў: «Поўны творчых планаў — на зайздрасць іншым».

Бібліяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Аўтарскія кнігі[правіць | правіць зыходнік]

  • «Взгляд на мир». Басни в прозе / Павел Низковский; [Худож. В. В. Дейкун], 28 с. ил., 17 см, Иркутск Вост.-Сиб. кн. изд-во, 1985
  • «Пришей, Степан, половицу». Сб. повестей и рассказов. Восточно-Сибирское кн.изд., Иркутск, 1987
  • «Чудо в перьях». Басни в прозе и литературные пародии. Полоцк, 1991
  • «Виват, проказники, виват!». Пародии на авторов сборника «Русло». БЛС «Полоцкая ветвь». Полоцк, 1997
  • «Осенний заезд». Повесть. БЛС «Полоцкая ветвь». Полоцк, 2002
  • «Фёдор неугодный». Повесть. БЛС «Полоцкая ветвь». Полоцк, 2002
  • «Непойманные мысли». Басни в прозе, литературные пародии, юморески. Издатель Судник А. И. Полоцк, 2006 ISBN 985-6650-32-1

Калектыўныя зборнікі і СМІ[правіць | правіць зыходнік]

  • Басни в прозе. «Учительская газета», газета, № 1 — 21, 1973
  • «Сибирь». Литературный альманах за 1980 г. Иркутск. 1980
  • «Байкал». Литературно-художественный журнал. Иркутск. № 3,1983
  • Басни в прозе и пародии. «Красное знамя», газета, 1968—1989 гг.
  • Басни в прозе. «Комсомолец Забайкалья», газета, 1969—1985 гг.
  • Басни в прозе. «Сельская новь», газета, 1979—1987 гг.
  • Заявка на успех. О сб. стихов «Сумерки». «Сцяг камунізму», газета, № 190(11200) от 04.12.1990. P.— 2-3
  • «Ладья». Второй сборник стихов литературной группы «Полоцкая ветвь». Литературные пародии. Полоцк, 1992. Р.— 100—107
  • «Полоцкій летописецъ». Историко-литературный журнал, Полоцк, № 1, 1992. Р.— 110
  • «Полоцкій летописецъ». Историко-литературный журнал. Полоцк, № 2, 1993. Р.— 100—103
  • Литературные пародии. «Вестник культуры», газета, № 2(6), октябрь, 1997. P.— 8
  • Первое поручение. Главы из романа «Отравленные ложью». «Вестник культуры», газета, — № 1(7), июль-август, 1998. P.— 7
  • Басни в прозе и литературные пародии. «Полоцкий вестник», газета, 1990—2000 гг.
  • «Разлив». Пятый сборник стихотворений. БЛС «Полоцкая ветвь». Полоцк, 2000. С.— 173—185
  • «Полоцкий альбом». Стихи поэтов Полотчины. Logos, СПб, 2004. Р. — 174—178
  • Нужна ли поэтическая индустрия? «Вестник культуры», газета, № 6(25), 2005. P.— 2
  • Пародии. «Вестник культуры», газета, № 7(26), 2005. P.— 6
  • Басни в прозе. «Вестник культуры», газета, № 9(40), 2006. P.— 6
  • Басни в прозе. «Западная Двина», журнал, № 2(9), 2006. P.— 165—168
  • «Все мы крови одной». Стихи и проза. Издатель А. Судник. Зелёная лампа. Полоцк, 2006. Р.— 88-95
  • «Душа-звонница». Стихи, проза. Издатель А. Судник. Зелёная лампа. Полоцк, 2006. Р.— 111—115
  • «Острова». Шестой сборник стихотворений. Полоцкое отделение БЛС «Полоцкая ветвь». Издатель А. Судник. Полоцк, 2006. Р.— 140—147

СМІ пра аўтара і яго творчасць[правіць | правіць зыходнік]

  • Автографы берите, пока нет очереди. Телятко А. «Ленінскi сцяг», газета, № 44(8779), 04.05.1991. P.— 2
  • Полоцкая ветвь. Светлый А. «Новая газета», газета, № 4(61), 12.01.1993. P.— 3
  • «Полоцкая ветвь»: шаги вперёд. Зайцев О. «Журналист», газета, № 7(254), июнь, 1993. P.— 6
  • Полоцкий альбом. «Информ плюс», газета, № 36, 02.09.2004. P.— 2
  • Достоинства и недостатки «Разлива». А. Я. «Западная Двина», журнал, № 1(8), 2006. P.— 169—180
  • «Осенний заезд». Книга почтой. «Вестник культуры», газета, № 1(15), 2003. P.— 4
  • «Фёдор неугодный». Книга Почтой. А. Я. «Вестник культуры», газета, № 4(19), 2004. P.— 8

Крыніцы[правіць | правіць зыходнік]

  1. http://ratkevich.org/literat/lit06.pdf(недаступная спасылка) П. Низковский «Май-помазанец». Сайт писателя А. Раткевича
  2. http://www.proza.ru/2009/10/03/871/ Архівавана 4 снежня 2011. Времен и судеб жаркий сплав. Г. Рогалёва. Сайт «Проза.ру»
  3. http://polvetv.by/avtors.php/ Архівавана 4 мая 2012. Наши авторы

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]