Іван Данілавіч Гарбачэўскі

Іван Данілавіч Гарбачэўскі
Іван Данілавіч Гарбачэўскі
Дата нараджэння	1860
Дата смерці	1914
Месца смерці	Рагачоў, Рагачоўскі павет, Магілёўская губерня, Расійская імперыя;
Грамадзянства	Расійская імперыя;
Род дзейнасці	пісьменнік, краязнавец
Навуковая сфера	этнаграфія і краязнаўства
Месца працы	Віцебскія губернскія ведамасці;
Альма-матар	Полацкая настаўніцкая семінарыя (1877); Віленскі настаўніцкі інстытут[d] (1885);

Іван Данілавіч Гарбачэўскі (1860 — 1914^{[заўв 1]}; Псеўданімы: Союзник^[1]) — беларускі педагог, фалькларыст, пісьменнік і краязнавец^[2].

Біяграфія

Нарадзіўся ў сялянскай сям'і. Скончыў Полацкую настаўніцкую семінарыю (1877), Віленскі настаўніцкі інстытут (руск.) (бел. (1885)^[2]. Выкладаў гісторыю, рускую мову, іншыя прадметы ў Троцкім і Невельскім паветах (да 1899)^[2]. У 1894—98 супрацоўнік газеты «Витебские губернские ведомости»^[2]. Пераехаў у 1899 на Каўказ, пасля на Кубань. Інспектар народных вучылішчаў у Баталпашынску на Кубані (руск.) (бел. (1900—1912?). Выкладаў у вышэйшым рамесным вучылішчы ў Рагачове (1912—1914).

Выступаў у друку з прапановамі ўдасканалення народнай школы. Правадзейны член Педагагічнага таварыства пры педагагічным музеі (руск.) (бел. ў Санкт-Пецярбургу (1894).

Навуковая дзейнасць

Яму належыць гістарычная праца «Пра волакі вялікага воднага шляху з варагаў у грэкі» (1894). Вывучаў фальклор, побыт беларусаў, гісторыю^[2]. Апісваў населеныя пункты на Заходняй Дзвіне («Уніз па Дзвіне», 1895), флору, фаўну, земляробства і жывёлагадоўлю, промыслы, адукацыю ў Лепельскім павеце («Лепельскі павет Віцебскай губерні», 1895), язычніцкія вераванні, рэлігийныя абрады, звычаі продкаў палешукоў («Старына старадаўняя», 1897). Паэтычнасць беларускіх народных песень адзначыў у працы «Старажытнасць беларускіх песень і іх напеваў» (1896), апублікаванай у «Віцебскіх губернскіх ведамасцях» (нумары 83—85, 87, 89).

Творчасць

Аўтар аповесці «Не дайшоў да роднай хаты» (нап. 1899) і іншых мастацкіх твораў. Кнігі для дзяцей «Птушыны канцэрт», «Ціхая радасць» і інш., апавяданні «Зямля і араты», «Не дайшоў да роднай вёскі» (1899). Гістарычныя аповесці «Старына старадаўняя» (Віцебск, 1897)^{[заўв 2]}, «Што з ёю будзе?» (Віцебск, 1898).

Бібліяграфія

Сельский учитель. ― Витебск. Губернская типография, 1895. С. 17
О волоках Великого водного пути из варяг в греки. ― Витебск. Губернская типография. 1984. С. 19
Лепельский уезд Витебской губернии. ― Витебск. Губернская типография. 1895
Вниз по Двине. ― Витебск. Губернская типография. 1895. С. 14
Старина стародавняя. Историческая повесть X века. ― Витебск. 1897. С. 163
Тихая отрада (Рассказ Володи). Серия «Детям в подарок». ― Витебск. 1896. С. 17
Что-то с ней будет? Повесть. ― Витебск. 1898. С. 24

Заўвагі

↑ Месцы нараджэння і смерці невядомыя.
↑ Апісваюцца часы канца 10 ст. на землях драўлян.

Крыніцы

↑ Масанов И. Ф. Словарь псевдонимов русских писателей, ученых и общественных деятелей: В 4 т. — Т. 4. — М., 1960. — С. 139.
↑ ^а ^б ^в ^г ^д Горбачевский Иван Данилович // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 160. — 737 с.

Літаратура

Скідан В. Спадчына І. Д. Гарбачэўскага // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі. — № 2. — Мн.: Полымя, 1985. — ISSN 0131-2669 — С. 31, 32.
Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 2. — Мінск, 1994.

[1] Месцы нараджэння і смерці невядомыя.

[4] Апісваюцца часы канца 10 ст. на землях драўлян.

[2] Масанов И. Ф. Словарь псевдонимов русских писателей, ученых и общественных деятелей: В 4 т. — Т. 4. — М., 1960. — С. 139.

[БС-3] а ^б ^в ^г ^д Горбачевский Иван Данилович // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 160. — 737 с.

[заўв 1]

[1]

[2]

[заўв 2]