Ільяс Джансугураў
Ільяс Джансугураў | |
---|---|
![]() | |
Род дзейнасці | паэт, драматург, журналіст |
Дата нараджэння | 1 мая 1894 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 26 лютага 1938 (43 гады) |
Месца смерці | |
Грамадзянства | |
Партыя | |
![]() |
Ільяс Джансугураў (каз. Ілияс Жансүгіров; 1 мая 1894 — 26 лютага 1938) — казахскі паэт, класік казахскай літаратуры. Першы старшыня Саюза пісьменнікаў Казахстана (1934—1936).
Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]
Нарадзіўся 1 мая 1894 года ў ауле № 4 Аксуйскай воласці Капальскага павета Сямірэчанскай вобласці. Паходзіў з роду матай племя найман Сярэдняга жуза. Да 1920 года ён жыў і рос у ауле, пас жывёлу і займаўся земляробствам. У той час ён не мог атрымаць адпаведнага навучання, бо ў яго раёне адсутнічалі школы. Займаўся самаадукацыяй, умеў чытаць і пісаць на казахскай. У 1916 годзе пазнаёміўся з творамі Абая, Шангірэя, Байтурсунава, Булатава, Карашава, Худайбердзіева і прачытаў усе выданні «Улен Кітаб» казахскай літаратуры.
Пасля заканчэння кароткатэрміновых настаўніцкіх курсаў у Ташкенце (1920 года) працаваў настаўнікам, быў супрацоўнікам газеты «Тілшi» («Карэспандэнт»; цяпер «Жетысу»).
З 1922 года загадваў інстытутам асветы ў Дакладным (Алматы). У 1925—1928 гадах вучыўся ў Камуністычным інстытуце журналістыкі ў Маскве. У 1928—1932 гадах — супрацоўнік газеты «Еңбекшi қазақ» (цяпер «Егемен Қазақстан»).
У 1932—1934 гадах — старшыня арганізацыйнай камісіі і 1-й старшыня Саюза пісьменнікаў Казахстана. Удзельнік Першага з’езда савецкіх пісьменнікаў (1934). З 1934 года — рэдактар Казпалітвыдата, адначасова з’яўляецца сябрам ЦВК КазАССР.
У 1937 годзе арыштаваны па палітычным абвінавачанні, а 26 лютага 1938 года расстраляны па прысудзе «тройкі». Рэабілітаваны пасмяротна ў 1957 годзе.
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 6: Дадаізм — Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 6. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0106-0 (т. 6).