Ілья Пятровіч Капалін

Ілья Пятровіч Капалін
Ілья Пятровіч Капалін
Род дзейнасці	кінарэжысёр, мантажор, рэжысёр, выкладчык універсітэта
Дата нараджэння	20 ліпеня (2 жніўня) 1900
Месца нараджэння	Паўлаўскае[d], Звенігародскі павет[d], Маскоўская губерня, Расійская імперыя;
Дата смерці	12 чэрвеня 1976 (75 гадоў)
Месца смерці	Масква, РСФСР, СССР;
Месца пахавання	Кунцаўскія могілкі[d];
Грамадзянства	СССР;
Месца працы	Усерасійскі дзяржаўны ўніверсітэт кінематаграфіі імя С. А. Герасімава; Цэнтральная студыя дакументальных фільмаў[d];
Партыя	КПСС;
Член у	Саюз кінематаграфістаў СССР;
Бітвы/войны	Вялікая Айчынная вайна;
Узнагароды і прэміі	;
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ілья Пятровіч Капалін (руск.: Илья́ Петро́вич Копа́лин; 2 жніўня 1900, Маскоўская губерня — 12 чэрвеня 1976, Масква) — савецкі кінарэжысёр-дакументаліст, сцэнарыст, педагог, начальнік франтавой кінагрупы ў гады Вялікай Айчыннай вайны. Народны артыст СССР (1968), лаўрэат шасці Сталінскіх прэмій (1941, 1942, 1946, 1948, 1949, 1951).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў сялянскай сям’і ў вёсцы Паўлаўскае (цяпер — Істрынскі раён, Маскоўская вобласць). З 1913 па 1915 год быў вучнем краўца, у 1915—1916 гадах працаваў на фабрыцы Папова. У 1917—1918 гадах — дапаможны працоўны Дзедаўскай прадзільна-ткацкай фабрыкі. У 1918—1920 гадах — сакратар зямельнага аддзела ў Ерамееўскім валасным савеце. З лютага 1920 года па чэрвень 1924 — у РСЧА. У 1922 годзе скончыў Петраградскую школу авіятэхнікаў. У 1924—1927 гадах вучыўся ў Маскоўскім механічным інстытуце імя М. В. Ламаносава (цяпер Маскоўскі політэхнічны ўніверсітэт). З чэрвеня 1924 г. па люты 1925 г. — сакратар аўтапададдзела Маскоўскай камунальнай гаспадаркі.

З лютага 1925 года — памочнік рэжысёра, асістэнт рэжысёра, рэдактар-стажор кінафабрыкі «Культкіно», з 1926 — рэжысёр Маскоўскай кінафабрыкі «Саўкіно». Быў вучнем Дзігі Вертава. Уваходзіў у арганізаваную Д. Вертавым групу аднадумцаў, якая назвала сябе «кінакамі». Першую самастойную працу — дакументальны фільм «Памяці правадыра» зняў у 1927 годзе да трэцяй гадавіны смерці У. І. Леніна. З 1932 года — рэжысёр Маскоўскай кінафабрыкі «Саюзкінахроніка» (Маскоўская студыя кінахронікі — з 1936 года).

З ліпеня 1941 да студзеня 1942 года — намеснік начальніка «Галоўкінахронікі» па кіраўніцтве франтавымі кінагрупамі, пры гэтым працягваў працу рэжысёра ЦСДФ. Большасць ваенных карцін былі мантажныя, рэжысёрам рэдка дазвалялася выязджаць на фронт. Праца над карцінай «Разгром нямецкіх войскаў пад Масквой» праходзіла ў сціслыя тэрміны, мантаваць даводзілася і днём і ноччу, для чаго даводзілася падоўгу жыць у паўпадвальным памяшканні студыі, пераўтворанага ў казарму.

Атрымаў шырокую вядомасць пасля паказу ў 1942 годзе ў ЗША «Разгрому нямецкіх войскаў пад Масквой», у амерыканскай рэдакцыі — «Moscow Strikes Back».

Аўтар фільмаў пра засваенне цалінных земляў, першы палёт чалавека ў космас, гісторыі СССР. Рэжысёр кінаперыядыкі студыі: «Вялікабрытанія ў дні вайны», «Замежная кінахроніка», «Да падзей у Абісініі», «Да падзей у Іспаніі», «На абарону роднай Масквы», «Навіны дня», «Па Савецкім Саюзе», «Сацыялістычная вёска», «Саюзкіначасопіс», «СССР сёння».